%0 Journal Article %T تحلیل انتقادی مواجهة نظری روشنفکران عصر مشروطه با مفهوم قانون با تکیه بر بنیان‌های فلسفی قانون مدرن %J فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران %I دانشگاه تهران %Z 2423-8120 %A رحمانی, قدرت الله %A کدخدامرادی, کمال %A سعیدی ابواسحاقی, محسن %D 2021 %\ 09/23/2021 %V 51 %N 3 %P 929-950 %! تحلیل انتقادی مواجهة نظری روشنفکران عصر مشروطه با مفهوم قانون با تکیه بر بنیان‌های فلسفی قانون مدرن %K روشنفکری %K غرب مدرن %K قانون %K مشروطه %R 10.22059/jplsq.2020.259405.1756 %X در مواجهة ایرانیان با تجدد، یکی از راهبردهای اساسی روشنفکران ایرانی، اصلاح نظام حقوقی مبتنی بر وارد کردن ایدة «قانون» بود. قانون به‌مثابة هستة بنیادین نظام حقوقی مدرن، امر خودآیین و خودبنیاد است که مظهر آزادی و خودآیینی انسان جدید تلقی می‌شود که فیلسوفان عصر روشنگری به تفسیر آن پرداخته‌اند. از طرف دیگر، روشنفکران ایرانی در جست‌وجوی علل عقب‌ماندگی ایران و پیشرفت کشورهای غرب به نتیجه رسیدند که تنها راه‌حل مشکلات ایران در یک کلمه و آن هم قانون قرار دارد. بر این اساس مسئلة اصلی مقاله حاضر این است که آیا روشنفکران ایرانی مواجهة صحیح و اصیلی از مفهوم قانون مدرن داشته‌اند یا خیر؟ به‌منظور پاسخگویی به پرسش مذکور از طریق روش تحلیلی- تطبیقی این نتیجه به‌دست آمد که سه رویکرد «تبدیل شریعت به قانون»،‌ «تکمیل و تعاون شرع و قانون» و «تعارض میان شرع و قانون» در رابطه با نسبت شرع و قانون پدید آمده است که مواجهة نظری دو رویکرد نخست نسبت به قانون بدون تحقق بنیادها و پشتوانة فلسفی و معرفتی مفهوم قانون شکل گرفته و از پس این نگاه، به جمع و سازگاری ظاهری میان قانون و شریعت حکم شده است، درحالی‌که جمع میان قانون به‌عنوان امری خودبنیاد و شریعت به‌عنوان امری دگربنیاد و خدامحور، به لحاظ فلسفی، جمعی محال و ممتنع به‌نظر می‌رسد. %U https://jplsq.ut.ac.ir/article_82055_39151457317311761aa4c7641814c20c.pdf