%0 Journal Article %T پدیدۀ ریزگردهای خاورمیانه: حقوق و تعهدات ایران و دولت‌های همسایه %J فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران %I دانشگاه تهران %Z 2423-8120 %A شهبازی, آرامش %A آقاجانی رونقی, آیدا %D 2023 %\ 09/23/2023 %V 53 %N 3 %P 1241-1273 %! پدیدۀ ریزگردهای خاورمیانه: حقوق و تعهدات ایران و دولت‌های همسایه %K امنیت %K ایران %K حقوق بین‌الملل محیط زیست %K خاورمیانه %K ریزگردها %R 10.22059/jplsq.2020.291119.2201 %X طوفان‌های شن و غبار تأثیرات عمیقی در تمامی ابعاد اقتصادی- اجتماعی و توسعه‌ای کشورها دارند. ایران به‌ویژه مناطق جنوبی، به‌دلیل قرار گرفتن در کمربند گردوغبار از جنبه‌های مختلفی درگیر این مسئله است. این مقاله با بررسی تعهدات بین‌المللی کشورهای خاورمیانه از ‌جمله ایران، عراق، عربستان و ترکیه در زمینة پیشگیری از تخریب و آلودگی محیط زیست، در پی یافتن راهکار مقابله با پدیدۀ ریزگردها و طوفان‌های شن و غبار است. بی‌شک، یافتن راهکار به‌منظور مقابله با معضلات محیط زیست می‌تواند موجبات تقویت بنیه‌های اقتصادی و سلامت جسمی و روانی تمامی آحاد کشور را فراهم سازد و عاملی مطلوب برای اهداف مرتبط با امنیت ملی نیز است. در این مقاله قوانین و تعهدات داخلی و بین‌المللی ایران و کشورهای همسایه به‌منظور نیل به راهکاری جامع در منطقه بررسی شده است. کشورهای ایران، عراق، عربستان و ترکیه تعهدات و اصول محیط زیستی و وظیفۀ مقابله با معضلات محیط زیستی مانند ریزگردها را چه از حیث تعهدات قراردادی و چه از منظر تعهدات عرفی و حتی اصول کلی حقوق بین‌الملل محیط زیست پذیرفته‌اند. این مقاله با رویکردی تطبیقی، چگونگی تبدیل تعهدات بالقوه را به عاملی به‌منظور تقویت همکاری و مشارکت در مقابله با این پدیدۀ زیانبار بررسی می‌کند. %U https://jplsq.ut.ac.ir/article_87098_790a465a856d5420b122d2724c5c3516.pdf