TY - JOUR ID - 91127 TI - ارزیابی کیفر حبس ابد در پرتو مادة 3 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر JO - فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران JA - JPLSQ LA - fa SN - 2423-8120 AU - جلالی, علیرضا AU - مظهری, محمد AU - مالدار, محمدحسن AD - استادیار گروه حقوق، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران AD - دانشیار حقوق عمومی دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران AD - دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - IS - SP - 1 EP - 19 KW - برخورد تحقیرآمیز KW - برخورد غیرانسانی KW - حبس ابد KW - دادگاه اروپایی حقوق بشر KW - کنوانسیون اروپایی حقوق بشر DO - 10.22059/jplsq.2022.347366.3164 N2 - دادگاه اروپایی حقوق بشر در آرای متعددی کیفر حبس ابد را با مادۀ 3 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر دربارۀ شکنجه مقایسه کرده و با وجود برخورد محافظه‌کارانۀ ابتدایی خویش، به مرور زمان مصادیق مترقی‌ای برای شناسایی کیفر مذکور ذیل اصل منع شکنجه عنوان کرده است. در این ‌باره سؤال اساسی این است که رویکرد دادگاه مذکور در رویارویی با مجازات حبس ابد چیست؟ پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به این نتیجه رسید که کشورهای عضو کنوانسیون باید بین کیفر مدنظر و جرم تحقق‌یافته تناسب منطقی ایجاد کنند. افزون بر این، کرامت انسانی ایجاب می‌کند تا آزادیِ محکوم ابدی نه‌تنها به‌طور نظری، بلکه در عمل هم فراهم شود. مسئلۀ دیگر خطرناک بودن مجرم است، که نمی‌تواند دلیل توجیهی برای ممانعت از آزادی مشروط محبوس ابدی تلقی شود. غیر از این، کشورهای عضو کنوانسیون نمی‌توانند مجرمی را به کشوری دیگر که در آن استانداردهای لازم در زمینة حبس ابد و قاعدۀ منع شکنجه محقق نمی‌شود، استرداد کنند. هر نوع حبس ابدی که این مؤلفه‌ها را رعایت نکند، از منظر دادرسان اروپایی مصداق برخورد تحقیرآمیز است و ذیل شکنجه تفسیر می‌شود. بدون شک چنین رویکردی تضمین‌کنندۀ حقوق بنیادین زندانیان ابدی محسوب می‌شود، اما از حیث ضعف در حفظ امنیت جوامع مورد انتقاد است.  UR - https://jplsq.ut.ac.ir/article_91127.html L1 - https://jplsq.ut.ac.ir/article_91127_701a9771ea1166e62e0b64dc7c79586f.pdf ER -