فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران

دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اعضای هیأت تحریریه

اهداف و چشم‌انداز

اخبار و اعلانات

پرسش‌های متداول

پیوندهای مفید

راهنمای نویسندگان

راهنمای نحوه ارسال مقاله

فهرست داوران

ارزشیابی ظرفیت رویکردهای خط‌مشی‌گذاری در تأمین حق بر سلامت ‏زنان

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ دکتری مطالعات زنان (گرایش حقوق زن در اسلام)، گروه مطالعات زنان، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، ‏تهران، ایران‏

2 استادیار ،گروه مطالعات زنان، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران‏

3 استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکدۀ مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران‏

10.22059/jplsq.2024.375556.3519

چکیده

اساس شکل‌گیری جوامع و مدنی شدن آن، استیفای حقوق و حفاظت و تضمین آن است. در کشورهای توسعه‌یافته، ایجاد و دسترسی به حق بر سلامت از اولویت‌های مهم به‌شمار می‌آید و فرایند خط‌مشی‌گذاری در این حوزه مبتنی بر اتخاذ رویکردهای موجود، می‌تواند نتایج متفاوتی را رقم بزند. این پژوهش به روش اسنادی انجام گرفته و در گام اول به طرح رویکردهای موجود خط‌مشی‌گذاری شامل رویکرد ارزش‌محور، رویکرد شواهدمحور و رویکرد حق‌محور پرداخته شده و مزایا و معایب بهره‌مندی از هریک تبیین شده است. نتایج نشان می‌دهد تدوین یک چشم‌انداز و طراحی ساختار جامع که با تکیه ‌بر حقوق بشر و عدالت شکل ‌گرفته است و دارای ثبات و اثربخشی است، ضرورت دارد و اتخاذ رویکرد حق‌محور که تأمین و تضمین حقوق عامۀ مردم از جمله زنان، شفافیت، انطباق و انسجام، ثبات، کاهش تضادها از جمله آثار آن است، بر سایر رویکردها ارجحیت دارد و می‌تواند حوزۀ خط‌مشی‌گذاری را از حالت جنسیت بزداید و خنثی رها سازد، البته نباید از رابطۀ تکمیل‌کنندۀ رویکردها غافل شد. در صورت به‌کارگیری هریک از رویکردها در چرخۀ خط‌مشی‌گذاری، آنها می‌توانند مکمل یکدیگر باشند نه در تقابل و تضاد با یکدیگر. ضروری است بنیان و اساس شکل‌گیری و تدوین رویکردها بر حق‌محوری باشد و در مرحلۀ اجرا از رویکرد ارزش‌محور و در ارزیابی از رویکرد شواهدمحور بهره برده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating the capacity of policy-making approaches in securing the ‎right to women's health

نویسندگان [English]

  • Leila Bahrami 1
  • Hajar Azari 2
  • Seyed Hossein Kazemi 3

1 Doctoral‏ ‏graduate‏ ‏of Women's Studies (Women's Rights in Islam), Faculty of Humanities, Tarbiat ‎Modares University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Women's Studies, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares ‎University, Tehran, Iran‎

3 Assistant Professor, Department of Public Administration, Faculty of Management and Economics, ‎Tarbiat Modares Faculty, Tehran, Iran‎

چکیده [English]

The basis of the formation of societies and their civilization is the fulfillment of rights and their protection and guarantee. In developed countries, creating and accessing the right to health is one of the most important priorities, and the policy-making process in this area based on the adoption of existing approaches can produce different results. This research has been done by documentary method and in the first step, it has discussed the existing approaches of policy making, including the value-based approach, the evidence-based approach and the rights-based approach, and the advantages and disadvantages of benefiting from that explains each one. The results show that if any of the approaches are used in the policy cycle, they can be complementary to each other and not in conflict with each other. It is necessary to base the formation and development of approaches on rights and use the value-oriented approach in the implementation phase and the evidence-oriented approach in the evaluation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender
  • right to health
  • ‎policy making
  • right-‎oriented approach
  • ‎women's health.‎
مراجع
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. ساباتیه، پل ای (۱۳۹۸). نظریه‌های فرایند خط‌مشی عمومی. ترجمۀ حسن دانایی‌فرد، تهران: صفار.
  2. کریون، میتوسی.آر (1388). چشم‌اندازی به توسعۀ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. ترجمۀ محمد حبیبی مجنده. قم: دانشگاه مفید.
  3. کوین بی، اسمیت؛ لاریمر، کریستوفر دابلیو (۱۳۹۵). درآمدی بر نظریۀ خط‌مشی عمومی (تقابل نظری عقلانیت گراها و فرااثبات‌گراها. ترجمۀ حسن دانایی فرد، تهران: صفار.

 

ب) مقالات

  1. آذری، هاجر؛ بهرامی، لیلا (۱۳۹۹). توسعه مفهومی حق بر سلامت زنان و تحلیل آن در سیاستگذاری‌های کلان و خرد. زن در توسعه و سیاست، ۴(۲)، ۵۲۹-۵۵۵.
  2. ابراهیمی، عباس؛ دانایی‌فرد، حسن؛ آذر، عادل؛ فروزنده، لطف‌الله (۱۳۹۳). خط‌مشی‌گذاری مبتنی بر شواهد در عمل: آیا شواهد آماری در ارتقای اثربخشی و کارایی خط‌مشی‌های آموزش عالی کشور مؤثرند؟ بهبود مدیریت، ۲۴(۲)،۲۷-۵۰.
  3. احمدی، بتول؛ فرانک فرزدی؛ دژمان، معصومه (۱۳۹۲). چارچوب نظری سلامت زنان ایران: مدل فرمهر. حکیم، ۴(۱۶)، ۳۳۷-۳۴۸.
  4. احمدی، بتول؛ باباشاهی، سعیده (۱۳۹۲). مدیریت سلامت زنان: توسعة سیاست‌ها و تحقیقات و خدمات. پژوهش رفاه اجتماعی. ۱۲(۴۷)، ۲۹-۵۹.
  5. اسلامی، شهرام؛ زارع اسفیدانی، زهرا؛ حسنی، سحر؛ معتمدنژاد، رویا (۱۴۰۱). حق بر سلامت روان کودکان در فضای مجازی در پرتو نظام حقوقی ایران، اسلام و اسناد بین‌المللی حقوق. پژوهشنامۀ حقوق اسلامی، (۵۵)۱، ۱۳۱-۱۶۰.
  6. اصغرنیا، مرتضی (۱۳۹۵). چالش‌ها و الزامات دولت در تنظیم مقررات در حوزة سلامت. حقوق پزشکی، (۳۷)۱۰، ۳۵-۵۷.
  7. باکی هاشمی، سید محمدمهدی؛ ابراهیمی، عباس؛ فرهادی‌نژاد، محسن؛ یزدی‌زاده، بهاره (۱۴۰۰) ارائۀ چارچوبی برای تبیین تعارض خط‌مشی در نظام خط‌مشی‌گذاری سلامت ایران با رویکردی آمیخته. مدیریت دولتی، ۱۳(۳)، ۴۱۹-۴۴۶.
  8. خراسانی، رضا؛ احمدوند، ولی محمد (1397). تأملی نظری در مفهوم عدالت جنسیت. قبسات، 90(1)، 171-198.
  9. دانایی‌فرد، حسن؛ آذر، عادل؛ ابراهیمی، عباس (۱۳۹۲). بررسی راهکارهای ارتقای قابلیت‌پذیری سیاسی، اجتماعی، اداری و فنی خط‌مشی‌های عمومی کشور با استفاده از رویکرد خط‌مشی‌گذاری مبتنی بر شواهد. مدیریت سازمان‌های دولتی، ۱(۳)،۱۷-۳۵.
  10. شیری، حامد (۱۳۹۸). نگرش جنسیتی و عوامل مؤثر بر آن. زن و جامعه، (۱۰)۳۷، ۲۳۷-۲۶۲.
  11. عباسی، محمود؛ رضایی، راحله؛ دهقانی، غزاله (۱۳۹۳). مفهوم و جایگاه حق بر سلامت در نظام حقوقی ایران. حقوق پزشکی، ۸(۳۰)، ۱۸۳-۱۹۹.
  12. علاسوند، فریبا (۱۴۰۱). واکاوی مفهومی معیارهای برابری و نابرابری در نظریه‌های عدالت و عدالت جنسیتی. مطالعات حقوق عمومی، ۵۲(۳)، ۱۳۹۱-۱۴۱۲.
  13. قدیریان، فتانه؛ واحدیان عظیمی، امیر؛ عبادی، عباس (۱۳۹۷). مراقبت ارزش‌محور و ضرورت ارزیابی اقتصادی خدمات پرستاری. حیات، ۲۴(۳)، ۱۹۷-۲۰۳.
  14. کرمان ساروی، فتیحه؛ منتظری، علی؛ بیات، معصومه (۱۳۹۰). مقایسه کیفیت زندگی وابسته به‌سلامت زنان شاغل و خانه‌دار، پایش، ۱(۱۱)، ۱۱۱-۱۱۶.
  15. متقی، سمیرا؛ سیفی، آناهیتا؛ درودیان، مجید (۱۳۹۶). ماهیت حق بر سلامت و جایگاه دولت در تحقق آن. پژوهشنامة حقوق اسلامی، ۱۸(۲)، ۱۲۳-۱۴۸.
  16. محمدی، پیمان؛ دانایی‌فرد، حسن؛ ذوالفقارزاده، محمدمهدی (۱۳۹۷). بررسی دلالت‌های واقع‌گرایی انتقادی در ارزشیابی خط‌مشی علم، فناوری و نوآوری. مدیریت دولتی، ۳(۱۰)، ۳۵۷-۳۸۶.
  17. ملک‌محمدی، حمیدرضا؛ وحدانی‌نیا، ولی‌اله (۱۳۹۵). تعامل سیاستگذاری سلامت: گذار به پارادایم حکمرانی سلامت. سیاستگذاری عمومی، ۲(۲)، ۷۳-۹۴.
  18. مولایی، آیت (۱۴۰۲). خوانش سیاست‌گذاری عمومی از دیدگاه حقوق عمومی. مطالعات حقوق عمومی، ۱-25.
  19. وحید دستجردی، مرضیه (1397). سلامت زنان در جمهوری اسلامی ایران. فرهنگ و ارتقای سلامت، (2)4، 471-486.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Davies, SM Nutley. (2000). What Works? Evidence-Based Policy and Practice in Public Services. Bristol: The Policy Press.
  4. Forester, J. D. (2019). With Differences: Dramas of Mediating Public Disputes. New York: Oxford University Press.
  5. Sommer, U.; Forman. R. (2020). The Politicization of Women’s Health and Wellbeing. New York: Sustainability.
  6. Vivien, B .(2002) Gender and Social Psychology. New York: Routledge .

 

  1. B) Articles
  2. . Duran, B., & Halstrelinick, A. (2019). Progress in Community Health Partnership: Research/Education and Action. Jhons Hopkins university press, 2(94), 131-145.
  3. Abbott, R.A., & Jones.j.(2015). Are You Balancing the 7 Dimension of Wellness. University of Wisconsin. From: https://www.uwsp.edu/health/Pages/about/7DimensionsWellness.aspx.
  4. Anderson, J., & other ( .(2015).Estimating General Equilibrium .Trade Policy Effects. GE PPML,.6,(20).12-25.
  5. Ansara, D., & other (2005). Predictors of WomenMs Physical Health Problem After Childbirth. Psychosomatic Obstetrics & Gynecology,4(12), 46-66.
  6. Birkland, T.A. (2015). An Introduction to the Policy Process: Theories, Concepts, and Models of Public Policy Making. Routlearge Taylor & Francis Group, 3(23), 1-12.
  7. Broberg, M.(2017). Hans-Otto Sano Strengths and weaknesses in human rights-based approach to international development – an analysis of aright-based approach to development assistance based on practical experiences. the International Jounral of Human Rights, (1)33, 653-669.
  8. Burwell SM. (2015). Setting Value-based Payment Goals — HHS Efforts to Improve U.S. Health Care. N Engl J Med, 372(3), 321-343.
  9. Fredriksson, M. Gustafsson, I. B., & Winblad, U Cuts.(2019).Without Conflict: The Use of Political Strategy in Local Health System Retrenchment in Swede. Social Science & Medicine,1(20),33-60.
  10. Gema, S.; Fernandze,C. (2004). Toward Value based. Healthcare through interactive process Mining in Emergency Rooms, 2(19), 22-3.
  11. Gray, M.(2017).Value based healthcare. BMJ, 2(4), 456-470.
  12. Gruskin, S. (2010). Right-based Approach's to Health Policies and Program. Journal of public Health policy, 3(33), 49-60.
  13. Hunt , P. (2016). Interpreting the International Right to Health in a Human Rights-Based Approach to Health. Health Hum Rights,18(3).1.
  14. Kerstin, N. & other.(2017). Value based healthcare as a trigger for important intiatives. Leadership in health services, 31(4), 232-245.
  15. Keys, S. (2004).Well –Being in the United States. A Descriptive Psychology, 6(13), 13-2.
  16. Lee, J., & other. (2013). Value-Based Insurance Design: Quality Improvement But No Cost Savings. MEDICAID & COUNTDOWN TO REFORM, 1(4), 222-235.
  17. London, L. (2008). What Is a Human – Rights Based Approach to Health and Does it Matter. Health and Human Rights, 12(2),1-13.
  18. Luppi, E. (2019). Fairness Eguality and Health: Tow Oriented Perspective. Health and Gender, 2(4), 46-59.
  19. Marrin, S. (2013) Rethinking Analytic Politicization. Intelligence and National Security, 6(2), 258-274.
  20. Nilsson, K.; Baathe, F (2017). Value Base Value Based Healthcare as a tTrigger for Important Intiatives. Leadership in health service, 3(12), 874-890.
  21. Plata, M. (1995). A policy Is Not Enough: Womans Health Policy in Colombia. Reprodactive Health Matters, 8(4), 68-82.
  22. Roseboom j T. (2019).Why Achieving Gender Equality is of Fundamental Importance to Improve the Health and Wellbeing of Future Generations: Do Had Perspective. Journal of Development Origins of Health and Disease, Amsterdam,4(22), 56-68.
  23. Schmid-Petri, H. (2022). Chapter Three - Effects of politicization on the practice of science. Progress in Molecular Biology and Translational Science,1(4), 90-102.
  24. Shams, L. & other. (2021). Model for Value-based Policy-Making in Health Systems. International Journal of Preventive Medicine, 23(4).1-9.
  25. Sherry ,G race. (2003). A Review of Aboriginal Womens Physical and Mental Health Status in Ontario. Canadienne Journal of Public Health, 94(3), 432-444.
  26. Sofia Gruskin, & other. (2010). Right-based Approach's to Health Policies and Program. Journal of public Health policy, 3(33), 49-60.
  27. Walser, K.; Reinhard, R. (2011). Policy Cycle-Based E-Government Architecture for Policy-Making. Organisations of Public Administrations International Journal, 3(11), 24-37 in health service, 3(12), 874-890.
  28. Willmas, R. (2004). Evidence-based and Values-based Policy, Management and Practice in Child and Adolescent Mental Health Services. Clinical Child Psychology and Psychiatry, (2) 9, 121-133.
فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 29 اسفند 1404
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 09 اردیبهشت 1403
  • تاریخ بازنگری: 18 تیر 1403
  • تاریخ پذیرش: 25 شهریور 1403
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار