جایگاه نمایندۀ ویژه دبیرکل در نظام ملل متحد و نقش آن در تحولات افغانستان

دانش, عبدالعزیز

doi:10.22059/jplsq.2015.54823

نویسنده

عبدالعزیز دانش

فارغ‌التحصیل دکتری دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

https://doi.org/10.22059/jplsq.2015.54823

چکیده

سازمان ملل متحد برای پاسداری از صلح و امنیت بین‌المللی در جهان و سایر اهداف مندرج در منشور تأسیس شده است. این سازمان علاوه بر ارکان و نهادهای تابعۀ خود از نهاد نمایندۀ ویژۀ دبیرکل در راستای اهداف خود، به‌ویژه در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی بهره برده است. نهاد نمایندۀ ویژه، مخصوصاً پس از فعالتر شدن سازمان ملل متحد سهم بزرگی را در امر میانجیگری و صلح‌سازی ایفا کرده است. بیشترین فعالیت‌ها و ایفای نقش سازمان ملل متحد در بحران چندین دهۀ افغانستان نیز از مجرای نمایندۀ ویژۀ دبیرکل انجام شده است. از این‌رو در این تحقیق، مفهوم، وضعیت، جایگاه و مبانی حقوقی این نهاد در نظام ملل متحد تحلیل، و نقش آن در قضایای افغانستان به‌ویژه در امر صلح‌سازی و استقرار حکومت جدید و نقش مهم آن در هدایت اقدامات سازمان ملل و هماهنگ‌سازی فعالیت‌های جامعۀ جهانی در افغانستان بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24238120.1394.45.2.7.5

عنوان مقاله [English]

The position of the special representative of the UN Secretary General and its role in Afghanistan’s course of events

نویسنده [English]

Abdolaziz Danesh

PhD, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The United Nations was established as an international organization to guard international peace and security in an un-united world. Among its subordinate institutions and agencies, the U.N. has also taken advantage of the Special Representative of the Secretary-General to avert threats against peace and settle conflicts. The Special Representative has played a key intervening role in bringing peace especially after the uni-polarization of the world. The measures undertaken by the U.N. throughout the prolonged crisis and chaos in Afghanistan has been mainly through the U.N. Secretary General's Special Representative. This dissertation aims to explicate and analyze the legal principles and status of the U.N. Secretary General's Special Representative in Afghanistan before and after the 9/11, particularly its pivotal role in establishing a new government and coordinating the world community contributions.

کلیدواژه‌ها [English]

Afghanistan crisis
establishing a new government
peace building
special representative of S.G
UNAMA
United Nations

مراجع

1- بهرامی، روح‌الله، "شبه مدرنیسم امان‌الله‌خان و جنبش بچه‌سقا در افغانستان"، فصلنامۀ علمی- تخصصی تاریخ، سال1، ش. 3.

2- بیگ‌زاده، ابراهیم، (1389)، حقوق سازمان‌های بین‌المللی، تهران، انتشارات مجد.

3- پتروس غالی، پتروس، (1381)، "حقوق بین‌الملل درتکاپوی ارزش‌های خود: صلح، توسعه و دموکراسی"، ترجمۀ ابراهیم بیگ‌زاده، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 35-36.

4- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، (1378)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج 5، چاپ اول، گنج دانش، تهران.

5- دانش بختیاری، محمد قاسم،"عملکرد سازمان ملل درقبال بحران افغانستان"، مجلۀ اندیشۀ صادق، سال دوم، شمارۀ 34

6- سازمان ملل متحد در ایران، (1389)، ناشر نظام ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران، چ سوم.

7- سلیگ اس. هاریسون، (1367)، "سازمان ملل متحد و مذاکرات صلح افغانستان"، ترجمۀ علی‌رضا طیب، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شمارۀ 26

8- ضیایی بیگدلی، محمد رضا، (1381)، حقوق بین‌‌الملل عمومی، کتابخانۀ گنج دانش، ویرایش نهم.

9- طنین، ظاهر، (1384)، افغانستان در قرن بیستم، ناشر محمد ابراهیم شریعتی افغانستانی، چاپ دوم، تهران.

10- عمادی، حفیظ‌الله، "نظم‌یابی نظم تازۀ جهانی: منازعۀ مسلحانه در افغانسنان و هدف‌های سیاست خارجی ایالات متحدۀ امریکا"، ترجمۀ رضا دوستدار، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 169-170

11- کانون مطالعات و پژوهش‌های افغانستان-لندن، (1384)، کنفرانس افغانستان و پارلمان، نشر سنبله، مشهد.

12- کشتمند، سلطان‌علی، (2002)، یادداشت‌های سیاسی و رویدادهای تاریخی، (1و2) ناشر نجیب کبیر، چ اول، لندن.

13- گزارشی از گروه تحلیل بحران‌ها در مرکز مطالعات استراتژیک پاکستان، (1367)، "بحران افغانستان از چند دیدگاه"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره 24

14- هوبر تی یری، "برنامه برای صلح و منشور ملل متحد"، ترجمۀ ابراهیم بیگ‌زاده، تحقیقات حقوقی، شمارۀ 13-14

15- Human Rights Watch, (2001), Afghanistan Crisis of Impunity: The Role of Pakistan, Russia, and Iran in Fueling the Civil War, Vol. 13, No. 3 (C).

16- Kent J. Kille, (2007) The UN Secretary-General and Moral authority Ethics and Religion in International Leadership, Georgetown University Press, Washington.

17- Margesson, Rhoda,(2010), United Nations Assistance Mission in Afghanistan: Background and Policy Issues, Congressional Research Service.

18- Mortimer Edward, "A Useful Scapegoat," Financial Times, Sep 25, 1996

19- P.H. Collin, Dictionary of Law, Fourth edition (2004), Bloomsbury Publishing Plc.

20- Rashid, Ahmad, (2010),“Prospects for Peace in Afghanistan”, Asian Affairs, vol. XLI, no. III, Rutledge.

21- Security Council Report,(2006), Profile: Afghanistan.

22- Simon Chesterman (2007), Secretary or General? The UN Secretary-General in World Politics, Cambridge University Press.

23- Statement on the situation in Afghanistan adopted on 12 November 2001 by the Ministers for Foreign Affairs and other senior representatives of the six plus two

24- Volker Lehmann, (2007), “Special Representatives of the United Nations Secretary- General” Dialogue on Globalization, fact sheet, FES, New York.

25- Wynes, M. Deborah, Mohamed Mounir Zahran (2011),“Transparency in the Selection and Appointment of Senior Managers in the United Nations Secretariat” United Nations, Joint Inspection Unit, Geneva.

گزارش‌ها

26- Report of the Secretary-General, The situation in Afghanistan and its implications for international peace and security, A /56/681– S /2001/1157 (6 December 2001)

27- Report of the Secretary-General, towards an accountability system in the United Nations Secretariat, Review of the efficiency of the administrative and financial functioning of the United Nations, A/64/640, (29 January 2010)

28- UN. General Assembly, Fifth Committee, Special Representatives, Envoys and RelatePositions. Report of the Secretary General, A/C.5/50/72m (20 Sep 1996)

اسناد و مقررات بین‌المللی

29- A/59/565 (02 December 2004)

30- A/62/7/Add.29 (14 December 2007)

31- A/RES/35/37 (20 November 1980)

32- A/RES/64/259 (05 May2010)

33- A/RES/ES-6/2 (14 January 1980)

34- S/2001/1154 (05 December 2001)

35- S/RES/1378 (14 November 2001)

36- S/RES/1383 (06 December 2001)

37- S/RES/1401 (28 March 2002)

38- S/RES/1806 (20 March 2008)

39- S/RES/2014 (12 October 2011)

40- S/RES/462 (09 January 1980)

41- SG/SM/4752 (18 May 1992)

42- ST/SGB/2009/6

43- ST/SGB/2009/6 (27 May 2009)

44- ST/SGB/6/2010 (2 September 2010)

45- Agreement on Provisional Arrangements in Afghanistan Pending the Re-establishment of Permanent Government Institutions

46- International Court of Justice, Certain Expenses of the United Nations (Article 17, Paragraph 2, of the Charter), Advisory Opinion of 20 July 1962

وبسایت‌ها

47- http://carnegie.org/fileadmin/Media/Publications/PDF/Pathfinders%20for%20Peace.pdf

48- http://hibod.blogfa.com/post-71.aspx

49- http://www.brandtschool.de/fileadmin/downloads/Publications/Sharma_Afghanistan.pdf