دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق نفت و گاز، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

اشغال کشورها در طول تاریخ ملل متحد، بدون مجوز شورای امنیت، به‌عنوان متولی تجویز توسل به زور، تاکنون چندین بار صورت گرفته است. گروه تروریستی داعش، در طول چند سال مخاصمۀ مسلحانه با دولت سوریه و عراق، صرف نظر از اشغال برخی از قلمرو این دو کشور، برخی از تأسیسات و میادین نفت و گاز را تصرف و اقدام به فروش نفت خام و کسب درآمد از این محل کرده است که یکی از مهم‌ترین منابع درآمد داعش به‌شمار می‌رود. اسرائیل نیز با اشغال فلسطین، منابع دریایی نفت و گاز این کشور در غزه را از سال 1995 به بعد مورد تصرف و بهره‌برداری یکجانبه قرار داده است. موضوع اشغال تابع نظام حقوق بین‌الملل اشغال نظامی است و پس از اشغال، آثار حقوقی چندی به‌بار می‌آید که موجب طرح مسائل جدیدی می‌شود. آیا اشغالگران حق تصرف و استفاده از ذخایر و تأسیسات نفت و گاز را دارند؟ تا چه حد قوانین و مقررات حقوق اشغال نظامی، از ذخایر و تأسیسات نفت و گاز که در زمرۀ اموال غیرمنقول دولتی محسوب می‌‌شوند محافظت به‌عمل می‌آورد؟ در این پژوهش مقررات لاهه 1907 و نیز کنوانسیون چهارم ژنو 1949 که در ارتباط با اموال هستند، بررسی می‌شوند تا بتوان از این طریق وضعیت ذخایر و تأسیسات نفت و گاز در کشور اشغال‌شده را مشخص کرد و به کارایی این قوانین و مقررات نظر داد.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Seizure of fossil resources from the view of humanitarian International law

نویسندگان [English]

  • Ahmad Momenirad 1
  • Nasser Khodaparast 2

1 Assistant Professor, Department of Public and International Law Department, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Ph.D. Student, Law of Oil and Gas, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Occupation of countries without the permission of the UN's Security Council- As the Authority to permit the Use of Force- have occurred on several occasions in the History of the United Nations. During the years of ongoing armed conflict between ISIS and the States of Syria and Iraq, in addition to invading parts of the territories of the two states, the mentioned group has also seized a number of oil and gas fields as well as related infrastructures. As a result, ISIS stands to gain benefits by selling crude oil which is one of the most important sources of its revenue. Israel has also exploited the marine oil and gas resources unilaterally by occupying Palestine since 1995. The issue of occupation is subject to International Law of Belligerent Occupation. As a legal situation, belligerent occupation is followed by legal effects which will in turn raise new issues in the field of Occupation. Hence, whether the occupant has the right to seize and use oil and gas reservoirs and infrastructures and if so, to what extent the rules and regulations of the Law of Belligerent Occupation protect the oil and gas reservoirs and infrastructures as governmental properties, are some of the consequential questions in need of an answer. In this study, the rules of The 1907 Hague Convention and the fourth Geneva Convention of 1949- both in association with properties- are considered to determine the situation of oil and gas reservoirs and infrastructures in the Occupied State and also to provide a commentary on the efficiency and usefulness of these rules and regulations. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Belligerent occupation
  • International Law
  • oil and gas
  • oil reservoirs and infrastructures
الف) فارسی
- ضیایی، سید یاسر (1391)، تأملی بر وضعیت شورشیان در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی، فصلنامۀ آفاق امنیت، سال پنجم، ش 17.
- ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1384)، حقوق مخاصمات مسلحانه، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
- فروغی، فضل‌الله (1388)، منشأ و ماهیت حقوقی اصل صلاحیت جهانی، مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دور 1، ش 3.
- لسانی، حسام‌الدین (1389)، جایگاه حقوق اشغال نظامی در حقوق بین‌الملل بشردوستانه، رسالۀ دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
- ممتاز، جمشید و امیرحسین رنجبریان (1386)، حقوق بین‌الملل بشردوستانه در مخاصمات مسلحانۀ داخلی، چ اول، نشر میزان.
 
ب) انگلیسی
- Cassese ,Antonio, )1992) “Powers and duties of an occupant in relation to land and natural resources ,international law and the administration of occupied territory”, Clarendon press.
- Clarke, Ben,) 2006(.” Military Occupation And the Rule of Law: the Legal Obligations of Occupying Forces in Iraq”, International Trade And Business Law Review.
- Commentary of IV Geneva Convention relative to the Protection of Civilian Persons in Time of War. International Committee of the Red Cross, Geneva, (1958).
- Dinstein, Yoram, (2009).”The International Law of Belligerent Occupation” Cambridge university press.
- Geneva Convention IV (1949).
- Gerson, )1978(.,”Offshore oil exploration by a belligerent occupant: The gulf of Suez dispute “American journal of international law,Vol.71.
- GN, Barrie, (2012),” The international law relating to belligerent occupation at the advent of the twenty-first century” Journal of South African Law.
- Greenwood, C (Oct., 1996)"Book Review and Note: The International Law of Occupation by Eyal Benvenisti" American Journal of international law, vol.90. No. 4.
- Hague Regulations IV (1907).
- Jean-Marie Henckaerts & Louise Doswald-Beck (2009),”Customary International Humanitarian Law: Volume I” Cambridge University Press.
- J.Wallach, Evan, (1992),”The Use of Crude oil by an Occupying belligerent state as a Munition de Guerre “, International & Comparative Law Quarterly.vol. 41.
- Questions of Interpretation and Application of the 1971 Montreal Convention arising from theAerial Incident at Lockerbie (Libya v. United Kingdom), Provisional Measures, Order, (1992), ICJ ReportsDeclaration by Judge Shigeru Oda. 
- Power, Susan, (2014), “Preventing the Development of Palestinian natural gas resources in the Mediterranean Sea: implications for multinational corporations operating in Israel’s gas industry”, special report of UN forum on Business and human rights, AL-HAQ publication.
- R.Dobie Langenkamp & Rex J.zedalis (2003),”what happens to Iraqi oil: Thoughts on some significant, unexamined international legal questions regarding occupation of oil fields “European journal of international law, vol 14 .No 3.
- Roberts, Adam, (1990) “Prolonged military occupation: the Israeli occupied territories 1967” The American Journal of International Law, Vol. 84, No. 1.
- The Implications of Bassiouni v. Prime Minister for Humanitarian Professionals in Gaza (August 2010) Program on Humanitarian Policy and Conflict Research Harvard University.
- Weller, Marc, (2015),” The Oxford Handbook of the Use of Force in International Law”, oxford university press.
- اسناد و دعاوی
- Administration of waters and forests v. Falck, Court of cassation, France, (1927).
- Trial of the major war criminals before the international military tribunal Nuremberg 14 November 1945 1 October 1946, Goring Case (1946). Vol.1, published at Nuremberg, Germany (1947).
- N.V.deBatafsche Petroleum Maatschappij and Others v. The War Damage Commission, Singapore, Court of Appeal, vol.23, International.Law.Review, (1956).
- Krupp trial, US military tribunal, Nuremberg, (1947).
- International court of justice, Case concerning armed activities on the territory of Congo. (2005).
- Security Council Resolutions 2199(2015), 2253(2015), 2254(2015), 2249(2015), 2191(2014), 2178(2014), 2170 (2014(.
- سایت