دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

    حکومت یک ضرورت طبیعی، شرعی و قانونی است. ازاین‌رو در مفروض توماس آکوئیناس توجه به یک دولت دینی تحت حاکمیت قانون الهی، مدلی مقبول است. فرضیّۀ او چنین است که نماد اقتدار سیاسی (حکومت) در اختیار شخص پادشاه و اقتدار دینی در اختیار کلیسا قرار دارد. پادشاه به‌عنوان نماد اقتدار سیاسی وظیفه دارد با تأمین سعادت دنیوی مقدمات لازم را برای رسیدن به سعادت اخروی که همان رسیدن به خداست، فراهم سازد. وی همچنین در عین توجه به استقلال نسبی نهاد سیاسی و دینی از هم، تبعیت نهاد سیاسی از نهاد دینی را تأکید می‌کند. همین موضوع چالش‌برانگیزترین بخش مکتب تومیسم است. مقالۀ حاضر نشان داده که با بررسی رویکردهای کلان فلسفۀ تومیسم مانند هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی می‌توان به حاکیمت قانون و دولتی با باورهای دینی در ذیل مباحث حقوق عمومی در این مکتب دست یافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Public law’s considerations in the school of thomism with an emphasis on the rule of law in religious states

نویسندگان [English]

  • Yaser Mokarrami Ghartavol 1
  • Mohammad Javad Javid 2

1 Ph.D. student, Faculty of law and political sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Associate Professor, Public & International Law Department, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The existence of government as a natural, religious and legal phenomenon is a necessity. According to the theory of Thomas Aquinas, the consideration of a religious government under the rule of a divine law is an accepted module. He hypothesizes two main pillars: The government as a symbol of political authority, ruled by the King and the religious affairs that are ruled under the command of the Church. King, as a symbol of political authority, has the duty to pave the way for people to move toward a prosper eternal life reaching God. Although, he knows the political and religious institutions as two relatively independent phenomena, he emphasizes on the adherence of the Political Institution to its religious counterpart. This is the most challenging part of the Thomism's school. This paper shows that by considering the macro approaches of Thomism philosophy, such as ontology, epistemology, anthropology, it is possible to achieve the rule of a law and a State with religious beliefs under the issues of Public Law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Faith
  • natural rights
  • religious state
  • The rule of law
  • Thomas Aquinas
  • Thomism
  • wisdom
فارسی
کتاب‌ها
- انجیل یوحنا (1972)، تهران: انجمن کتاب مقدس.
- استراترن، پل (1379)،آشنایی با آکوئیناس، چ اول،ترجمۀ شهرامحمزهای،تهران: نشرمرکز.
- آکوئینی،توماس (1382)، در باب هستی و ذات،چ اول،ترجمۀ فروزان راسخی،تهران: نشر معاصر.
- مایکل برسفورد فاستر و همکاران(1385)،خداوندان اندیشۀ سیاسی، چ اول،ج 1، ترجمۀ جواد شیخ الاسلامی،تهران:نشر سپهر.
- جاوید، محمدجواد (1388)، نظریۀ نسبیت در حقوق شهروندی؛تحلیلی مبتنی بر اطلاق در حقوق طبیعی، چ اول، تهران: گرایش.
- ------------ (1392)، نقد مبانی فلسفی حقوق بشر، چ اول، ج2، تهران: مخاطب
- رد هد، برایان (1373)،اندیشۀ سیاسی از افلاطون تا ناتو، چ اول، ترجمۀ مرتضی کاخی و اکبرافسری،تهران: نشر آگه.
- روسو،ژان ژاک (1352)، قرارداد اجتماعی یا اصول حقوق اساسی، چ دوم، ترجمۀ م. کیا،تهران: گنجینه.
- ژیلسون، اتین (1384)،تومیسم: درآمدی بر فلسفۀ قدیمی توماس آکوئینی، چ اول، ترجمۀ ضیاءالدیندهشیری،تهران: حکمت.
- طباطبایی، جواد (1381)، مفهوم ولایت مطلقه در اندیشه‌های سیاسی سده‌های میانه،چ دوم، تهران: نگاه معاصر.
- قاسمی پطرودی، مجید (1392) حکومت دینی در اندیشۀ سیاسی توماس آکوئیناس و امام خمینی (ره)،تهران: نشر عروج.
- قاضی، ابوالفضل (1375)،گفتارهایی در حقوق عمومی،چ اول، تهران: دادگستر.
- کاپلستون، فردریک (1387)، تاریخ فلسفه، ترجمۀ ابراهیم دادجو، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
-‌هاشمی، محمد(1392)،حقوق اساسی و ساختارهای سیاسی، چ دوم، تهران: میزان.
- هیدن، پاتریک (1392)، فلسفۀ حقوق بشر،ترجمۀ مهدی یوسفی،رضا علی‌میرزایی،تهران: مخاطب.
مقالات
- اکبری، رضا (1388)، تصویر زندگی پس از مرگ در فلسفۀ ابن سینا، دوفصلنامۀ فلسفه و کلام اسلامی، دفتر 1، 27-11.
- اکبریان، رضا و فاضلی، علیرضا(1389)، نبوت طبیعی از دیدگاه آکوئیناس و ابن سینا، فلسفۀ دین،سال هفتم، ش پنجم، 86-63 .
- اکبریمطلق، جواد و شمالی، محمدعلی(1391)،ارزشمندی عمل در ترازوی ایمان از منظر اسلام و مسیحیّت، معرفت ادیان، ش سوم،28-7 .
- امیری، مصطفی (1389قدیس توماس آکوئیناس : زندگی و دوران، کتاب ماه فلسفه،ش33، 11-1.
- اهلسرمدی، نفیسه (1390)، معرفت‌شناسی توماس آکوئیناس و نقش خداوند در آن،معرفت، ش 166، 115-103.
- ترانوی، نوت (1377زندگی و اندیشۀ قدیس توماس آکوئیناس، ترجمۀ همایون همتی،نامۀ فلسفه، ش4، 178-153.
- چیتفروش، سجاد (1388جایگاه عقل و وحی در فلسفۀ سیاسی توماس آکوئیناس، ره‌آورد سیاسی، ش24، 118- 107.
- حقیقت، لاله و کاکایی، قاسم(1383ایمان از دیدگاه توماس آکوئیناس،مقالات و بررسی‌ها، ش76، 160-133.
- خادمی، عین‌الله (1389)، سعادت از نظر ابن‌سینا، فلسفۀ دین، سال هفتم، ش5، 140- 113.
- دیویس، برایان (1389)، خدا در اندیشۀ توماس آکوئیناس، ترجمۀ امیر یوسفی،کتاب ماه فلسفه، ش 33، 110-103.
- ذبیحی، محمد و ایرجینیا، اعظم (1388صفات الهی از نگاه ابن‌سینا و توماس آکوئیناس،فلسفۀ دین، سال ششم، ش دوم، 57-29.
- ذهبی، عباس (1383)، ساختار برهان سینوی و نقد و بررسی ادلۀ آن، مقالات و بررسی‌ها، دفتر 75، 199-179.
- رهایی، سعید (1390)، نقدی بر تئوری کلسن از حقوق بین‌الملل براساس آموخته‌های معرفت‌شناسانۀ او از کانت، حقوق تطبیقی، ش 1، 57-8.
- شفیعی قهفرخی، امید (1390)، رابطۀ دین و دولت در اندیشۀ توماس آکوئیناس، ره‌آورد سیاسی، ش31، 112-89 .
- شهابی، مهدی و چراغی، ولی‌الله (1390)، جستاری در اندیشۀ حقوقی هانس کلسن، دوفصلنامۀ علمی تخصصی علامه، سال یازدهم، ش32، 57-25.
- صادقی، محسن (1385)، جستاری نقادانه در اندیشه‌های هانس کلسن، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، ش 74، 264-247.
- طالبی، محمدحسین (1390)، نقد و بررسی آموزۀ قانون طبیعی از آغاز مسیحیّت تا پایان قرون میانه،مجلۀ حکومت اسلامی،ش اول، 88-62.
- طباطبایی، مرتضی و دیباجی، محمدعلی (1390فضیلت در نگاه ارسطو و توماس آکوئیناس،معرفت اخلاقی،سال سوم، ش 1، 19-5 .
- کاکایی،قاسم و رحمانی، منصوره (1389)، مقایسه و نقد براهین اثبات وجود خدا از منظر ملاصدرا و آکوئیناس،الهیات تطبیقی،سال اول، ش چهارم، 18-1.
- کنی، آنتونی(1389جایگاه عقل و تخیل در دستگاه معرفتی توماس آکوئیناس، ترجمۀ مصطفی امیری،کتاب ماه فلسفه، ش33، 103-91.
- کوششی، پریش (1389رابطۀ ایمان و فضیلت از دیدگاه توماس آکوئیناس،کتاب ماه فلسفه،ش33، 78-83 .
- مجیدی،حسن (1385)،عقلانیت در مبادی و غایات نظریۀ سیاسی آکوئیناس،مجلۀ دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان،سال 18، ش2، 170-143.
- مجیدی،حسنوشفیعی، امید (1391)،مقایسۀ رابطۀ دین و دولت در اندیشۀ ابن رشد و آکوئیناس، دوفصلنامۀ دانش سیاسی، سال هشتم،ش اول، 161-127 .
- معصومیزارع، هادی(1390)، بررسی اقسام قانون و نقش آن در تحدید قدرت سیاسی در اندیشۀ آکوئیناس،نشریۀ معرفت، ش169، 76-61 .
- مفتاح، احمدرضا (1391مفهوم ایمان کاتولیک با تکیه برا آرای آوگوستین و توماس آکوئیناس،فصلنامۀ دانشگاه قم،سال سیزدهم، ش سوم، 229-149.
- مقامی،امیر (1389)، بازخوانی یگانه‌انگاری و دوگانه‌انگاری در پرتو دیدگاه‌‌های کلسن، هارت و هگل، بررسی‌های حقوق بین‌الملل، 200-181.
- منتقمی، فروزان مصطفی و خزاعی،زهرا (1390محبت، فضیلت برتر در اندیشۀ اخلاقی توماس آکوئیناس، فصلنامۀ اخلاق،سال اول ش3، 196-171.
انگلیسی
 
-Aquinas, Thomas. (2006). Summa Theologica, Part I (Prima Pars). Gutenberg eBook,online at www.gutenberg.org.
-Aquinas, Thomas. (2006). Summa Theologica, Part I-II(Pars Prima Secundae). Gutenberg eBook,online at www.gutenberg.org.
-Aquinas, Thomas. (2006). Summa Theologica, Part II-II (Secunda). Gutenberg eBook,online at www.gutenberg.org.
- Lawler, Augustine, P., & Mahoney, D. J. (2010). Saint Thomas and Political Science Introduction. Perspectives on Political Science , 26 (2), 69-69.
- Schwartz, Daniel (2009) Aquinas, Aristotle, and the Promise of the Common Good, British Journal for the History of Philosophy, 17:1, 207-210.
-Fortin, E. L. (2010). Thomas Aquinas as a Political Thinker. Perspectives on Political Science , 26 (2), 92-96.
- Duke George (2014) Aristotle and the Authoritativeness of Politikē, British Journal for the History of Philosophy, 22:4, 631-654.
-Gorman, Ryan. (2010). War and the Virtues in Aquinas's Ethical Thought. Journal of Military Ethics , 9 (3), 245-261.
-Guerra, M. D. (2010). Beyond Natural Law Talk: Politics and Prudence in St. Thomas Aquinas's On Kingship. Perspectives on Political Science , 31 (2), 9-14.
-James V. Schall S.J. (1997) The Uniqueness of the Political Philosophy of Thomas Aquinas, Perspectives on Political Science, 26:2, 85-91.
- Bradizza, Luigi (2013) Plato's Political Puzzle, Perspectives on Political Science, 42:1, 8-14.
- D. Breidenbach, Michael & McCormick, William (2015) Aquinas on Tyranny, Resistance, and the End of Politics, Perspectives on Political Science, 44:1, 10-17.
-Reichberg, G. M. (2010). Thomas Aquinas on Military Prudence. Journal of Military Ethics , 9 (3), 262-275.
- Brooks, Thom (2006) Knowledge and Power in Plato’s Political Thought, International Journal of Philosophical Studies, 14:1, 51-77.
سایت اینترنتی :