دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسنده

استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

ریشه‌کن کردن قاچاق تسلیحات، به‌منزلة یک جرم سازما‌ن‌یافتة فراملی و همچنین زمینه‏ای که برای ارتکاب سایر جرایم بین‏المللی فراهم می‏آورد، جایگاهی کلیدی در موفقیت حقوق کیفری بین‏المللی در پیشگیری از جرایم بین‏المللی دارد. سهم عمدة کنوانسیون‌های مبارزه با جرایم تسلیحاتی در‏ اسناد حقوق کیفری بین‏المللی و کنوانسیون‌های خلع سلاح در حقوق بین‌الملل بیان‌کنندة همین مضمون است. تلاش‏‏ به منظور ریشه‌کن کردن انحراف تجارت بین‏المللی تسلیحات به سمت بازارهای غیر قانونی، با تصویب معاهدة تجارت تسلیحات در سال 2013، شکلی تازه به خود گرفته است. این معاهده، به منظور کنترل تجارت تسلیحات، برای جلوگیری از انحراف آن‏ها به سمت بازارهای غیر قانونی و ارتکاب جرایم بین‏المللی، تعهداتی را بر اعضا تحمیل کرده است که تعهد دولت‏ها به همکاری در اجرای این تعهدات از جملة آن‏هاست. به نظر می‏رسد ضوابط و تعهدات معاهدة تجارت تسلیحات در مبارزه با قاچاق تسلیحات تعهد دولت‏ها را به همکاری درخصوص مبارزه با جرایم بین‏المللی، که به‏کارگیری سلاح لازمه یا زمینة ارتکاب آن‌هاست، عینیت بخشیده و تا حدودی موجب شفافیت تعهدات دولت‏ها در این خصوص شده است؛ که پیش‏تر در سایر اسناد حقوق کیفری بین‏المللی، نظیر کنوانسیون ملل متحد برای مبارزه با فساد و کنوانسیون علیه جنایت سازمان‌یافتة فراملی و کنوانسیون‏های چهارگانه ژنو، آمده بود. لیکن برخی کاستی‏ها در معاهده سبب شده معیارهای ارائه‌شده به‌تنهایی در ارزیابی اجرای تعهد دولت‏ها به همکاری در مقابله با جرایم بین‏المللی و از جمله قاچاق تسلیحات کارآمد نباشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of States' Commitment to prevention and cooperation against international crimes in the light of Arms Trade Treaty

نویسنده [English]

  • Saeed Hakimiha

Assistant Professor, Imam Hossein Comprehensive University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Eradication of arms trafficking, as a transnational organized crime and a ground for other international offenses, plays a key role in prevention of such crimes in International Criminal Law. The considerable number of conventions against offenses relating to arms in instruments of International Criminal Law on the one hand, and conventions on disarmament in International Law on the other, is a testament to the importance of said role. With ratification of the Arms Trade Treaty (ATT) in 2013, The United Nation's General Assembly reshaped the efforts to prevent the deviation in Arms Trade towards black markets as the Treaty imposes obligations on member States to that end. Although previously incorporated in documents such as Merida, Palermo and the Geneva Conventions to some extent, the obligation to cooperate seems to have been materialized by the rules and standards of the ATT against arms contraband. Naturally, the Treaty's rules are applicable in international judicial bodies. However, in terms of practicality, lack of adequate measures of evaluation concerning the performance of States in their commitment to prevention of crimes with a global nature and their cooperation in that capacity, serves as a potential obstacle to the sufficiency of ATT's standards.

کلیدواژه‌ها [English]

  • arms
  • Cooperation
  • crimes
  • criminal
  • international
  • obligation
  • Prevention
  1. کتاب

    1. ابراهیم‌گل، علی‌رضا (1393). مسئولیت بین‏المللی دولت، شهر دانش، چ 6.

    مقالات

    1. بارانی، محمد (1392). «مبانی تعهدات بین‏المللی دولت‏ها در پیشگیری از جرایم جهانی‌شده»، مجلة حقوقی بین‏المللی، س 30، ش 48، صص 101ـ 128.
    2. دلخوش، علی‌رضا (1390). «تعهد دولت‌ها به همکاری با دیوان کیفری بین‌المللی مقررات عمومی»، پژوهشحقوقعمومی، ش 3، صص 113ـ 172.

     

    دلخوش علیرضا،

    1. دلخوش، علی‌رضا (1390). «مسئولیت، جنبه‌های گوناگون در حقوق بین‌الملل کیفری»، مجلة حقوقیبین‏المللی، ش 4، صص 223ـ 262.
    2. سیم‌بر، رضا (138). شکل‌گیری همکاری بین‌المللی در مواجهه با تروریسم؛ فرصت‌ها، چالش‌ها، راهکارها»، پژوهشسیاستنظری، ش 2، صص 141ـ 171.
    1. ساعد، نادر (1383). «فرآیند خلع سلاح و کنترل تسلیحات در حقوق بین‏الملل منشور؛ از نظر تا عمل»، حقوق و علوم سیاسی، ش 65، صص 59ـ 86.
    2. سلیمی، صادق (1382). «جنایت سازمان‌یافتة فراملی در کنوانسیون پالرمو و آ ثار آن»، نشریةدفترخدماتحقوقیبین‏المللیجمهوریاسلامیایران، ش 29، صص 169ـ 212.
    3. سلیمی، صادق (1382). «قاچاق تسلیحات گرم به عنوان یک جرم سازما‌ن‌یافتة فراملی»، نامة مدرس علوم انسانی، دورة 7، ش 4، صص 101ـ 122.
    1. شفیعی، نوذر و زهرا دولت‌خواه (1392). «تببین عوامل مؤثر در شکل‌گیری معاهدة تجارت تسلیحات»،راهبرد، ش 69، صص 141ـ 173.
    2. فتحی، محمدجواد (1379). «بررسی انتقادی کیفیات مشدده در قانون مجازات اسلامی»، مجله مجتمع آموزش عالی، ش 7 و 8، صص 77ـ 110.
    3. قربان‌نیا، ناصر و سید محمدهادی قادری (1392). «دکترین مسئولیت حمایت و تلاش برای مقابله با فجایع انسانی»، مجلة روابط خارجی، ش 17، صص 199ـ 234.

    مصفا، نسرین وندا  شاه‌نوری (1389). «بررسی تأثیرات زیانبار تولید، تجارت، و استفادة غیر قانونی سلاح‏های کوچک، اسلحه‏های سبک»، سیاست، دوره 40، ش 2، صص 267ـ 286.

     

     

    پایان­نامه­ها و رساله­ها

     

    1         . دلخوش علی­(1389)، تعهد دولت‌ها به همکاری در مقابله با جرائم بین‌المللی در حقوق بین‌الملل، رسالۀه دکتری حقوق بین­الملل عمومی، دانشگاه علامه طباطبایی، صص 1 تا 7.

     

    ب) انگلیسی

    کتاب

    1. Arrigo, Bruce and Heather Bersot (2013). The Routledge Handbook ofInternational Crime and Justice Studies, Routledge.
    2. B. Jørgensen, Nina H (2003). The Responsibility of States for International Crimes, Oxford University Press.
    3. De Hoogh, André (1996). Obligations Erga Omnes and International Crimes: A Theoretical Inquiry into the Implementation and Enforcement of the International Responsibility of States, Martinus Nijhoff Publishers.
      1. James Crawford, Alain Pellet, Simon Olleson, and Dr Kate Parlett (2010). The Law of International Responsibility, Oxford.
    1. Bellal, Annyssa. Weapons under International Human Rights Law, Cambridge University Press.
    1. Erickson, Jennifer. Dangerous Trade: Arms Exports, Human Rights, and International Reputation, Columbia University Press.
    1. Rogers, Damien (2013). Post internationalism and Small Arms Control: Theory, Politics, Security, Ashgate Publishing, Ltd.
    2. N. Trapp, Kimberley (2011). State Responsibility for International Terrorism, Oxford.
    3. Maslen, Stuart et al. (2013). The Arms Trade Treaty, Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights.
    4. Yihdego, Zeray (2007). The Arms Trade and International Law, Hart Publishing.

    Articles

    1. Soleimani, Hassan, Arms Trade Treaty (ATT) and the Concerns of AALCO Member States: An Overview, AALCO Journal of International Law / Vol. 2, Issue 1.
    2. Brehm, Maya, the Arms Trade and States’ Duty to Ensure Respect for Humanitarian and Human Rights Law, Journal of Conflict & Security Law, 2008.
    3. Gustavo Mauricio Bastien Olvera Non-states Actors and Human Rights: The Case of Arms Manufactures, Amsterdam Law forum, VOL 3:3, 2009.
    4. A. Sears, Nathan, Controlling Small Arms and Light Weapons Proliferation: The Potential of the Arms Trade Treaty, Paterson Review of International Affairs, 2012.
    5. Bhala, Raj, National Security and International Trade Law: What the GATT Says and What the United State Does? University of Pennsylvania journal of international economic law, 1998, Vol.19, p.268.

    Papers

    1. Worster, William Thomas (2014). The Arms Trade Treaty Regime In International Institutional Law, The Hague University of Applied Sciences - International Law.
    2. Fiott, Daniel & Prizeman, Katherine, The Arms Trade Treaty and the Control of Dual-Use of Goods and Technologies: What Can the European Union’s Export Control Regime Offer? Institute for European Studies.
    3. Bellal, Annyssa (2014). Implications of International Law for a Future Arms Trade Treaty, Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rightsss.
    4. Clare da Silva (2009). Creating a human rights standard for the Arms Trade Treaty.