دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسنده

استادیار، گروه حقوق، دانشگاه پیام‌نور، تهران

چکیده

با توجه به ماهیت جهانی فعالیت‌‌های فضایی، با پدیدۀ نوظهور کاربرد انرژی هسته‌‌ای در فضا (NPS) مواجهیم که از 4 ژانویۀ 2004 به اوج خود رسیده و امکان سفر انسان و روبات‌‌ها را به کرۀ ماه، مریخ و عمق فضا تسهیل کرده است. امروزه با استفاده از این سوخت می‌‌توان سفرهای سه‌ساله را در 90 روز انجام داد. «پروژۀ تیتان» به‌تازگی از سوی «ناسا» مطرح شده که با استفاده از راکتورهای شکافت هسته‌‌ای می‌‌توانند نیروی محرکه‌ای معادل هزاران وات الکتریسیتۀ «We» را فراهم کنند، زیرا این فعالیت‌‌های فضایی نمی‌‌توانند از انرژی هیدروکربنی یا خورشیدی استفاده کنند. کاربرد این انرژی در فضا به‌منزلۀ سوخت از 40 سال پیش از سوی امریکا و شوروی شروع شد که بیشتر با استفاده از ژنراتورهای رادیوایزوتوپی ترموالکتریک (RTGs) و دستگاه مولد گرمای رادیوایزوتوپی (RHUs) بود. هدف این مقاله بررسی اسناد و مقررات حقوق بین‌الملل‌‌ حاکم بر این نوع فعالیت‌‌های فضایی است. در این مقاله با بهره‌مندی از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخگویی به این سؤال هستیم که مسئولیت دولت‌های مجری و صادرکنندۀ مجوز و «کپوس» برای پیشگیری از خطرات بالقوۀ استفاده از انرژی هسته‌‌ای در فضا چیست؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The International Law Governing Nuclear Power Sources (NPS) in Space

نویسنده [English]

  • Soheyla Koosha

Assistant Professor, Payam e Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Recent evolutions, due to the universality of Space activities and emerging the use of Nuclear power sources (NPS)  for travelling to deep space, has reached its peak since 4th of January 2004. Recently a project known as Prometheus which studies nuclear fission reactors is being done by (NASA). These reactors can provide the Propulsion needed for these journeys by producing thousands of Watts of electricity (we). As solar energy and other kinds of energies do not produce enough electricity for a journey to deep space.  Using (NPS) in USA and the Soviet Union started 40 years ago which was mostly in the form of (RTGs) and (RHGs).The aim of this article is to study the treaties and rules in international law especially international space law which are enforceable for space nuclear power sources. In this paper by applying an analytic -descriptive method of research, we are about to answer this question that what are the obligations and responsibilities of Committee on the peaceful uses of  outer space (COPUOS) and the states who are carrying out or licensing these kinds of space activities to prevent the potential risks?

کلیدواژه‌ها [English]

  • international space law
  • Nuclear power sources (NPS) for space
  • Committee on the peaceful uses of outer space (COPUOS)
  • International Responsibility
الف) فارسی
رووانیسا ایندرانات رامیا (1393). حقوق امنیت فضایی، ترجمۀ سهیلا کوشا، تهران: نشر جاودانه، جنگل.
ساعد، نادر (1387). مجموعۀ تنقیح‌شدۀ قوانین و مقررات انرژی هسته‌‌ای ایران، تهران: خرسندی.
فریمن، مایکل و دیگران (1377). حقوق بشر در پرتو تحولات بین‌‌المللی، ترجمۀ حسین شریفی طرازکوهی، تهران: دادگستر.
کوشا، سهیلا (1389). چالش‌‌های حقوقی پیشگیری و مقابله با تروریسم هسته‌‌ای، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
ــــــــــــــــــــ (1394). حقوق بین‌الملل‌‌ فضایی، تهران: مجد.
ــــــــــــــــــــ (1393). قواعد حاکم بر نحوۀ عملکرد دیوان بین‌المللی دادگستری، تهران: انتشارات جاودانه، جنگل.
ــــــــــــــــــــ و میرعباسی، سیدباقر (1391). رویۀ قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری آرای ترافعی، تهران: انتشارات جاودانه، جنگل.
مجموعه اسناد حقوق بین‌الملل‌‌ فضایی (1390). ترجمۀ هیبت‌الله نژندی‌منش، یوسف بابایی و اسماعیل یعقوبی، تهران: خرسندی.
ب) انگلیسی
Cheng B (1998). "Article VI of the 1967 space Treaty revised; International Responsibility", "National activities" and "The appropriate state", 26 J.SP. L.
Charney, Jonathan. I (1991). "Third state remedies for environmental damage to the world’s common spaces", in: Franconi Francesco and Scovazzi Tallio, eds, "International responsibility for environmental harm", Graham and tartman, 1991, pp. 149-175.
Christol CQ (1991). "space law past, present and future", Kluwer law and taxation publishers, P. 231.
Dalfen, C. M (1971). "Towards an international Convention on the registration of space objects: The gestation process", 9 Can. YBIL.
Dembling, P. G (1970). "A liability treaty for outer space activities", 19 Am. U. L. Rev.
Eigenbrodt, S (1989). "Out to launch: private remedies for outer space claims", 33 AJIL and comm.
Kindall M.P.A. (1991). "UNCED and the evaluation of principles of International Environmental Law", 25 Journal of Marshall Law Review, No. 19,
Lachs M (1972). The law of outer space: an experience in contemporary law making, sijthoff, Leiden.
Lachs, Manfred (1992). "The treaty on principles of the law of outer space, 1961-1992", 39 Netherlands’ International Law Review, 291.
Mc. Dougal, M. S (1957). "Artificial Satellite: A modest proposal", 51 AJJL.
Perek L (1998). "The 1976 Registration Convention", 47 ZLW, pp. 351-60; and his (2003), "Basic problem in space Traffic", 46 proc. IISL.
Rudesill, (2007). D.S, "Precision war and responsibility: transformational military technology and duty of care under the law of war", 32 Yale. J. Int. L.
Summer Leopold (2014). "Technical guidance from the international safety framework for Nuclear power sources applications in outer space for design and development phases", conference proceedings, Nordic-ESA communications, pp.2-8 available at: www:// http://www.esa.int/gsp/ACT/doc/POW/ACT-RPR-NPS-0510_IAASS_SummererDeWinneNPS.pdf.
Wilcox Reed (2011). "Jet propulsion Laboratory, California Institute of Technology", available as UN Document: A/AC. 105/C. I/L.313, 4 Feb.
Sundal, M. J. (2000). "Unidentified orbital Debris: case for a Market- share liability regime", 24 Hastings Int. Comp. L. Rev.
Weiss, Edith B. (1998). "international environmental Law and policy", Aspen, p. 159.
 
ج) سایت‌های اینترنتی
http://www.iislweb.org/committee.html UNOOSA publishers an annual report on the status of these agreements.
http://www.Saturn.jPL.nassa.gov/news/press_release_details. CFM?newsid=519.
http://www. Iop.org/EJ/abstract/052-4746/17/011.
http://www. dds_ny.UN.org/doc/UN DOC/GEN/1/04/514/64/pdf/vo41-464 pdf? Open element.