دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسندگان

1 دانشیار، گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

حقوق رقابت به دلیل ممانعت از انحصار و تشویق کسب‌و‌کارهای کوچک، زمینه‌ساز مناسبی برای کارایی‌‌ است. این پژوهه در گام اول مفهوم کارایی‌‌، انواع و عوامل تأثیرگذار در آن را تبیین می‌کند و از مهم‌ترین عوامل فرااقتصادی آن به عامل حاکمیت قانون در فضای کسب‌و‌کار می‌پردازد. این تحقیق قصد دارد با بررسی ویژگی‌های حاکمیت قانون در فضای کسب‌و‌کار یعنی: قابلیت پیش‌بینی، تأمین فرصت و برخورد برابر و منصفانۀ حکومت، کاهش هزینه‌های مبادله و نبود مقررات دست‌و‌پاگیر موانع آن را در فضای حقوق رقابت ایران و راه‌‌حل‌هایی برای برون‌رفت از موانع حقوقی کارایی‌‌ در نظام حقوق رقابت ایران بیابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Efficiency and its Obstacle to Competition law in Iran

نویسندگان [English]

  • Reza Tajarlou 1
  • Mohammadali Karbasion 2

1 Associate Prof., Department of Public and International Law, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Ph. D. Student of Public Law, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Whereas competition law prevents monopoly and encourages small business, it can create efficiency. This research studies the concept of efficiency, its types and the factors affecting it, and examines one of the most important non-economic factors, with high effects on this concept, the rule of law in the area of business deals. This research aims to study the special features of the rule of law in the area of business deals i.e.: Predictability, providing opportunities and equal treatment and fair governance, reduce transaction costs, lack of red tapes, and also studies the barriers in Iran’s Competition Law and tries to find solutions in order to overcome the legal barriers blocking the effectiveness of Iran’s competition law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competition law
  • Efficiency
  • Business condition
  • Predictability
  • providing opportunities and equal treatment and fair government
  • Reduce transaction costs
  • lack of red tape
الف) فارسی
- کتاب‌ها
1. خضری، محمد (1384). اقتصاد رانت‌جویی: بررسی زمینه‌‌های رانت‌جویی در نظام بودجه‌ریزی ایران، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی.
2. دسوتو، هرناندو (1385). راز سرمایه: چرا سرمایه‌‌داری در غرب موفق می‌‌شود و در جاهای دیگر شکست می‌‌خورد؟، مترجم فریدون تفضلی، تهران: نشر نی.
3. رحیمی‌بروجردی، علیرضا (1389). خصوصی‌سازی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
4. رشوند بوکانی، مهدی (1390). حقوق رقابت در فقه امامیه؛ حقوق ایران و اتحادیۀ اروپا، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق.
5. سماواتی، حشمت‌الله (1374). مقدمه‌‌ای بر حقوق رقابت تجارتی و نقش آن در سیاست‌‌گذاری و تنظیم بازار، تهران: انتشارات فردوسی.
6. طباطبایی‌مؤتمنی، منوچهر (1385). حقوق اداری، تهران: انتشارت سمت.
7. عبده تبریزی، حسین (1387). تحلیل ساختاری شرکت‌‌های سهامی عام، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تهران.
8. غفاری‌فارسانی، بهنام (1393). حقوق رقابت و ضمانت اجراهای مدنی آن، تهران: نشر میزان.
9. کاتوزیان، ناصر (1377). فلسفۀ حقوق، تهران: نشر میزان.
10. مرکز مالمیری،‌ احمد (1385). حاکمیت قانون؛ مفاهیم،‌ مبانی و برداشت‌‌ها، تهران:‌ مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی.
11. مصلی‌‌نژاد، غلام‌عباس (1384). آسیب‌شناسی توسعۀ اقتصادی در ایران، تهران: انتشارات قومس.
12. نخعی آغیمونی، منیژه و نجارزاده، رضا (1382). واژه‌‌های کلیدی اقتصاد خرد و کلان، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
 
- مقالات
13. انصاری، باقر (1386). «تنقیح قوانین و مقررات: تدابیری برای مبارزه با ابهام حقوقی»، فصل‌نامۀ اطلاع‌رسانی حقوقی، شمارۀ 11.
14. آتش‌بار، توحید و یداللهی، الهام (1392). «خلاصۀ نقد کتاب چرا ملت‌‌ها شکست می‌‌خورند»، مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی، شمارۀ مسلسل 13193.
15. باقری، محمود و غفاری فارسانی، بهنام (1391). «قلمرو حقوق رقابت از حیث اشخاص مشمول»، فصل‌نامۀ پژوهش‌نامۀ بازرگانی، شمارۀ 65.
16. باقری، محمود (1390). «نقش حقوق شرکت‌‌ها و بازار بورس در موفقیت خصوصی‌سازی»، دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی، تهران.
17. پورپرتویی و دیگران (1388). «مقایسۀ تطبیقی انحصار و تمرکز در برخی از صنایع کشور»، پژوهش‌نامۀ اقتصادی،‌ شمارۀ 4.
18. جباری‌زاده، محمدحسین (1389). «مقدمه‌‌ای بر اصول و قواعد تنقیح قوانین (مصاحبه با اساتید و صاحب‌‌نظران)»، مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی.
19. جوادی، شاهین و نعیمی، زهرا (1395). «پایش محیط کسب‌و‌کار در ایران در زمستان 1394 (ارزیابی 233 تشکل اقتصادی سراسر کشور از مؤلفه‌‌های ملی محیط کسب‌و‌کار در ایران)»، دفتر مطالعات اقتصادی (گروه کسب‌و‌کار)، مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی ایران، شمارۀ مسلسل 14919.
20. جوادی، شاهین (1394). «الگوی راهبردی حمایت از تولید: 1. محیط کسب‌و‌کار»، گزارش مرکز پژوهش‌‌های مجلس، شمارۀ مسلسل 14688.
21. ________ (1394). «تحلیلی بر محیط کسب‌و‌کار و بهره‌برداری از فرصت‌‌های کارآفرینی در ایران»، مرکز پژوهش‌‌های مجلس، دفتر مطالعات اقتصادی، شمارۀ مسلسل 14375.
22. حسین‌‌خان، مشتاق (1388). «حکمرانی خوب و سیاست‌های مبارزه با فساد در کشورهای در حال توسعه»، مترجم شعبان نجف‌‌پور و محمدجواد حق‌‌شناس، مجلۀ دانش ارزیابی، شمارۀ 2.
23. حسنوند، محسن (1388). «حقوق عمومی اقتصادی: انحصارات دولتی ایران»، فصل‌نامۀ راهبرد، شمارۀ 50.
24. خلعتبری، فیروز (1392). «کنکاشی درمورد جایگاه آمارها و معیارها در اقتصاد ایران»، مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی، شمارۀ مسلسل 13252.
25. دادگر، یدالله (1386). «مروری بر تحولات مقولۀ کارایی‌‌ در ادبیات اقتصادی (نظریه‌‌ها و کاربردها)»، مجلۀ پژوهش حقوق و سیاست، شمارۀ 23.
26. رستمی، ولی و کمرخانی، ایام (1394). «اعمال مقررات حقوق رقابت بر اعمال حاکمیتی و تصدی دولت»، فصل‌نامۀ مطالعات حقوق خصوصی، دورۀ 45، شمارۀ 3، دانشگاه تهران، تهران.
27. سبحانی، جعفر (1395). «پای لنگ خصوصی‌سازی در ایران»، روزنامۀ جام‌جم، هفتم مرداد، شمارۀ خبر: 2484415405087441278.
28. ستایش، هدیه و احمدیان، مریم (1395). «پیمایش بنگاه و پیمایش‌‌های محیط کسب‌و‌کار و عملکرد بنگاه؛ مروری بر روش‌شناسی»، دفتر مطالعات اقتصادی (گروه کسب‌و‌کار)، مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی ایران، شمارۀ مسلسل 14845.
29. صابری‌نمین، مهتاب (1387). «تأثیر حقوق مالکیت بر هزینه‌‌های مبادله»، مجلۀ حقوق و اقتصاد، شمارۀ 1.
30. صادقی‌مقدم، محمدحسن و غفاری‌‌فارسانی، بهنام (1390). «روح حقوق رقابت: مطالعۀ تطبیقی در اهداف حقوق رقابت»، مجلۀ حقوقی دادگستری، سال 75.
31. صفارزاده، غلامرضا (1381). «موانع خصوصی‌سازی در ایران»، ماهنامۀ تدبیر، شمارۀ 129.
32. صمدی، علی‌حسین؛ رنانی، محسن، دلالی‌اصفهانی، رحیم (1389). «مفهوم و آثار اقتصادی حقوق مالکیت: رویکرد نهادگرایی»، فصل‌نامۀ حقوق، شمارۀ 101.
33. ___________ (1391). «قلمرو حقوق رقابت از حیث اشخاص مشمول»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های بازرگانی، شمارۀ 65.
34. گروینوگن، جان؛ اسپیتهوون، آنتون و دی برگ، آنت ون (1391). «مقدمه‌‌ای بر اقتصاد نهادگرا»، مترجم اصلان قودجانی، مرکز پژوهش‌‌های مجلس.
35. گزارش عملکرد سازمان خصوصی‌سازی در سال 1394 (1395). «سازمان خصوصی‌سازی»، تهران.
36. ___________ (1392). «حاکمیت قانون و محیط کسب و کار»، تهران: مرکز پژوهش‌‌های مجلس، شمارۀ مسلسل 13538.
37. نوروزی، مشیت‌الله (1384). «نگاهی به حقوق رقابت در قوانین چند کشور»، مجلۀ دانشکدۀ علوم انسانی (دانشگاه امام حسین)، شمارۀ 61.
 
ب) انگلیسی
- Books
38. Industry Commission (1991). Annual Report Canbera, government publisher.
39. Marines CU, N (2005). Emprical research on the economic efficiency Brasov, Transil vania University Press.
40. Sen, A (1992). Inequality reexamined, Cambridge, Harward University Press.
41. Simon & Schuster (2004). On the Rule of Law: History, Politics, Theory Cambridge, Cambridge University.
42. Taylor Martyn (2006). International competition Law; A New Dimension for the WTO?, Newyork, Cambridge University press.
- Article
43. Dalton, J & Diobek, C (2005). "Control Bank Lossis, IMF", Statistic Departmant.
44. Guislain, Pierre (1997). "The Privatization Challenge", the World Bank.
45. Quiggin, J (1995). "suboptimality of Efficiency", Economic Letters.
46. Shane, S. & Venkataraman, S. (2000). "The promise of entrepreneurship as a Field of research", Academy of management Review, 26(1).