دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، پردیس بین‌الملل کیش، دانشگاه تهران، کیش، ایران

چکیده

پایان قرارداد کار، از مهم‌ترین مقاطع قرارداد مزبور به شمار می‌رود، زیرا چگونگی پایان قرارداد کار با توزیع عادلانۀ امنیت شغلی مرتبط است. همچنین، چگونگی پایان قرارداد کار با نظریۀ کارایی نیز ارتباطی وسیع دارد، بنابراین قانون‌گذار در تدوین نظام حقوقی حاکم بر پایان قرارداد کار، باید سعی کند با ایجاد تعادل بین عدالت توزیعی و کارایی، آن‌ها را حفظ کند. در این مقاله، وضعیت چگونگی تأمین عدالت توزیعی و کارایی و ایجاد تعادل بین آن‌ها را، در تدوین نظام حقوقی حاکم بر مهم‌ترین موارد پایان قرارداد کار، یعنی پایان مدت و اخراج، با توجه به قانون کار ایران توضیح می‌دهیم و خواهیم دید که به دلیل گسترش قراردادهای کار مدت موقت و خطر تجدید‌نشدن قراردادهای مزبور در پایان مدت، اصل دائمی‌بودن قرارداد کار و درنتیجه توزیع عادلانۀ امنیت شغلی مخدوش شده است. همچنین، تشریفات پیچیده‌ای که درخصوص اخراج کارگران پیش‌بینی شده است، کارایی را نیز زایل کرده است، بنابراین تعادلی بین کارایی و عدالت توزیعی، در موارد مهم پایان قرارداد کار، در حقوق کار ایران مشاهده نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Distributive Justice, Efficiency and Termination of Employment Contract

نویسندگان [English]

  • Vali Rostami 1
  • Hossein Ghobadi 2

1 Associate Prof., Department of Public and International Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Iran

2 Ph.D. Student of Public Law, Kish International Campus, University of Tehran, Kish, Iran

چکیده [English]

Termination of an employment contract is one of the most important sections of a labor contract. Since, how an employment contract terminates is related to a fair distribution of job security. Also, the quality of termination of an employment contract has a strong relationship with efficiency theory. Therefore, the legislator in developing a legal system governing the termination of the employment contract must endeavor to maintain distributive justice and efficiency while establishing a balance between them. In the present article, we intend to explain how to ensure distributive justice and efficiency and to establish a balance between them in developing a legal system governing the termination of employment contract with respect to Iran's labor code and moreover, we will see that due to wide- spreading use of temporary employment contract and the risk of not renewing of the mentioned contracts at the end of work, permanency of labor contract principle, and hence fair distributive of job security has been altered. Also, the complexity of formalities of firing workers has destroyed the efficiency; therefore, there is no balance between efficiency and distributive justice, in important cases of the termination of employment contract in Iran’s labor law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Firing an Employee
  • Job Security
  • Labor Law
  • Employer
  • Employee
. فارسی
الف) کتاب‌ها
عراقی، عزت‌الله (1392). حقوق کار، جلد اول، تهران: سمت.
محتشم‌دولتشاهی، طهماسب (1375). مبانی علم اقتصاد، اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، تهران: خجسته.
ب) مقالات
آرمان‌مهر، محمدرضا و متوسلی، محمود (1389). «تحلیل فلسفی روش‌شناسی جان رالز در استخراج معیار عدالت اقتصادی»، فصل‌نامۀ علمی- پژوهشی روش‌شناسی علوم انسانی، سال شانزدهم، شمارۀ شصت و دوم، 35-60.
احمدی، جواد (1391). «معیار عدالت توزیعی و نسبت آن با انصاف و برابری با تأکید بر اخلاق حکومتی امام علی علیه‌السلام»، فصل‌نامۀ علمی-پژوهشی پژوهش‌نامۀ اخلاق، سال پنجم، شمارۀ هجدهم، 53-76.
حسینی، رضا (1387). «معیارهای عدالت اقتصادی از منظر اسلام (بررسی انتقادی نظریۀ شهید صدر)»، فصل‌نامۀ علمی-پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال هشتم، شمارۀ سی و دوم، 5-36.
دادگر، یدالله (1386). «مروری بر تحولات مقولۀ کارایی در ادبیات اقتصادی (نظریه‌ها و کاربردها)»، پژوهش حقوق و سیاست، سال نهم، شمارۀ بیست و سوم، 103-142.
مجتهدی، محمدرضا (1385). «راهکارهای قانونی برای مقابله با اخراج کارگر در انگلستان و مقایسۀ آن در ایران»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، شمارۀ هفتاد و چهارم، 349-375.
ندری، کامران و قلیچ، وهاب (1388). «جستاری پیرامون معیارها و چارچوب نظام توزیع درآمد در اقتصاد اسلامی»، دوفصل‌نامۀ علمی-تخصصی مطالعات اقتصاد اسلامی، سال دوم، شمارۀ اول، 155-182.
 
2. انگلیسی
Bojer, Hilde (2003). Distributional Justice: Theory and Measurement, London, Routledge.
Bowers, John (2001). Termination of Employment, 4th Ed, London, Cavendish Publishing Limited.
Brown, Ronald C. (2010). Understanding Labor and Employment Law in China, Cambridge, Cambridge University Press.
Buchanan, Allen (2001). Ethics, Efficiency, and the Market, Oxford, Oxford University Press.
Chorafas, Dimitris N. (2015). Business Efficiency and Ethics: Values and Strategic Decision Making, New York, Palgrave Macmillan.
Cihon, Patrick J & Castagnera, James Ottavio (2008). Employment and Labor Law, 6th Ed, USA, south-western.
Collins, Hugh; Ewing, K.D. & mcColgan, Aileen (2012). Labour Law, Cambridge, Cambridge University Press.
Daraio, Cinzia (2007). Advanced Robust and Nonparametric Methods in Efficiency Analysis: Methodology and Applications, New York, Springer.
Rawls, John (1971). A Theory of Justice, original Ed, USA, Harvard College.
Sen, Amartya (2009). the idea of justice, USA, The Belknap Press of Harvard University Press.
Twomey, David p. (2013). Labor and Employment Law: Text and Cases, South-Western, Cengage Learning.
Xie, Zengyi (2015). Labor Law in China: Progress and Challenges, Social Sciences Academic Press and Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
Zucker, Ross (2001). Democratic Distributive Justice, Cambridge University Press.