فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران

دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اعضای هیأت تحریریه

اهداف و چشم‌انداز

اخبار و اعلانات

پرسش‌های متداول

پیوندهای مفید

راهنمای نویسندگان

راهنمای نحوه ارسال مقاله

فهرست داوران

امکان‌سنجی اعمال ضابطۀ «رفتار ملل کاملۀ‌الوداد» درحل‌وفصل اختلافات سرمایه‌گذاری بین‌المللی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران

2 دانش‌آموختۀ دکتری حقوق بین الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران

چکیده

شرط ملت کاملۀ‌الوداد از دیرباز از ارکان اصلی معاهدات سرمایه‌گذاری و مهم‌ترین ضامن منع تبعیض میان سرمایه‌گذاران مختلف خارجی در کشور میزبان سرمایه است. براساس رویۀ پیشین، این اصل تنها در حقوق ماهوی اعمال می‌شد. پس از صدور رأی قضیۀ «مافزینی» اعمال این اصل نسبت به امور شکلی، به‌ویژه در خصوص شروط حل‌وفصل اختلاف موجب تحولی بنیادین در خصوص این استاندارد در حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری شد. در موارد متعدد سرمایه‌گذاران موفق شدند بدون رضایت دولت‌ها طی معاهدۀ سرمایه‌گذاری صلاحیت مرجع داوری را به‌دست آورند یا خود را از رعایت پیش‌شرط‌های لازم برای ارجاع پروندۀ خود به داوری معاف سازند. با توجه به آنکه تمامی معاهدات سرمایه‌گذاری ایران بلااستثنا، حاوی شرط ملت کاملۀ‌الوداد و فاقد تصریح به شمول این شرط در خصوص قیود حل‌وفصل اختلاف است، این موضوع برای منافع ملی و سیاستگذاری سرمایه‌گذاری خارجی کشور اهمیت حیاتی دارد. مقالۀ حاضر سابقۀ موضوع و رویۀ داوری مربوط و همچنین واکنش بازیگران حقوق بین‌الملل به تحولات مذکور را تشریح می‌کند. سپس، فروض مختلفی که ممکن است در پرتو تحولات مذکور کشور طرف معاهدۀ سرمایه‌گذاری را متأثر سازد، تشریح خواهد شد. در نهایت راه‌حل نگارنده برای اجتناب از خطرهای احتمالی رویۀ بین‌المللی ناشی از این تحولات ارائه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Applicability of the Most-Favoured-Nation Standard to the Dispute Settlement Clauses in Investment Treaties

نویسندگان [English]

  • Seyed Bagher Mirabbasi 1
  • Majid Ghasemzadeh Moslabeh 2

1 Professor, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran

2 PhD Candidate -International Law-, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran

چکیده [English]

Most-Favoured-Nation –MFN– Clause has been always regarded as one of the cornerstones of international investment treaties safeguarding foreign investors from being discriminated in comparison to their other nationals rivals. Traditionally, MFN Clause has been used to avoid discrimination in substantive rights. After Maffezini Case Award, enforcing MFN clause to procedural rights specially to dispute settlement clauses has moved this standard to an advance level of practice in international investment law. In many cases, investors succeeded to prove jurisdiction in arbitrations in which defendant state has never consented, also to leap-frog prerequisites needed to be fulfilled before referring the case to an international arbitration. Regarding the fact that MFN Clause, without any exemption, is enshrined through all Iranian bilateral investment treaties without any explicit limitation about application of the mentioned clause to dispute settlement provisions, the subject is critically of highest importance from the perspective of national interests and also the State policy about foreign investments. Present article, after giving a summary of the latest updates about the issue and also reviewing relevant jurisprudence, intends to scrutinize possibility of Iranian BITs MFN Clauses being cited about dispute settlement provisions, and to provide solutions for covering relevant risks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Investment Treaties
  • International Investment Arbitration
  • Most-Favoured-Nation Clause
  • Dispute Settlement Clause
  • Maffezini Question
مراجع
1. فارسی
1. براون‌لی، یان (1365)، «نظری اجمالی بر حقوق معاهدات»، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، ترجمۀ قطینه احمد، دورۀ 5، ش 5.
2. شریفی طرازکوهی، محسن؛ ویکتور بارین چهاربخش (1392)، «دفاع مشروع بازدارنده در قرن بیست‌ویکم»، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، سال پانزدهم، ش 40.
 
2. انگلیسی
A) Books
3. Campbell, MacLachlan; Laurence, Shore & Matthew, Weiniger (2008), International Investment Arbitration: Substantive Principles, Oxford, Oxford University Press.
 
B) Cases
4. Arbitration Institute of the Stockholm Chamber of Commerce, Renta 4 S.V.S.A v. The Russian Federation , Award on Preliminary Objections, No. 24/2007 (20 March 2009).
5. Arbitration Institute of the Stockholm Chamber of Commerce, RosInvest Co. UK Ltd. v. The Russian Federation, Award on Jurisdiction, No. V079/2005 (1 October 2007).
6. Arbitration Institute of the Stockholm Chamber of Commerce, Vladimir Berschader and Moïse Berschader v. The Russian Federation , (21 April 2006).
7. ICJ, Dispute regarding Navigational and Related Rights (Costa Rica v. Nicaragua), Judgment, I.C.J. Reports 2009.
8. ICJ, Legal consequences for States of the continued presence of South Africa in Namibia (South West Africa) notwithstanding Security Council Resolution 276 (1970), Advisory Opinion, 1971.
9. ICSID, Daimler Financial Services AG v. Argentine Republic, Award, 22 August 2012.
10. ICSID, Emilio Agustín Maffezini v. the Kingdom of Spain, Decision of the Tribunal on Objections to Jurisdiction, (25 January 2000).
11. ICSID, Hochtief AG v. Argentine Republic, Decision on Jurisdiction, (7 October 2011).
12. ICSID, Hochtief AG v. The Argentine Republic, Dissenting Opinion of arbitrator Christopher Thomas, Decision on Jurisdiction, (24 October 2011).
13. ICSID, Kılıç İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi v. Turkmenistan , Decision on Article VII.2 of the Turkey-Turkmenistan Bilateral Investment Treaty, Case No. ARB/10/1, 2 July 2013, para.6.3.4. .
14. ICSID, Plama Consortium Limited v. Republic of Bulgaria, Decision on Jurisdiction, (8 February 2005).
15. ICSID, Salini Costruttori S.p.A. v. The Hashemite Kingdom of Jordan, Decision of the Tribunal on Jurisdiction (Nov. 9.2004).
16. ICSID, Señor Tza Yap Shum v. The Republic of Peru, Decision on Jurisdiction and Competence (Spanish), (19 June 2009).
17. ICSID, Siemens A.G. v. The Argentine Republic, Decision on Jurisdiction, (3 August 2004).
18. ICSID, Suez Sociedad General de Aguas de Barcelona S.A., and InterAguas Servicios Integrales del Agua S.A. v. The Argentine Republic, Decision on Jurisdiction (16 May 2006).
19. ICSID, Teinver S.A., Transportes de Cercanías S.A. and Autobuses Urbanos del Sur S.A. v. The Argentine Republic, Decision on Jurisdiction, ICSID (21 December 2012).
20. ICSID, Telenor Mobile Communications A.S. v. Hungary, (13 September 2006).
21. ICSID, Wintershall Aktiengesellschaft v. Argentine Republic, Award, (8 December 2008).
22. UNCITRAL, Austrian Airlines v. The Slovak Republic, final award, (9 October 2009).
23. UNCITRAL, Austrian Airlines v. The Slovak Republic, Separate Opinion of Charles N. Brower, (9 October 2009).
24. UNCITRAL, AWG Group Ltd. v. The Argentine Republic, Decision on Jurisdiction, (3 August 2006).
25. UNCITRAL, CME Czech Republic B.V. v. The Czech Republic, Separate Opinion on the Issues at the Quantum phases by Ian Brownlie, (14 March 2003).
26. UNCITRAL, HICEE B.V. v. The Slovak Republic, Partial Award, (23 May 2011).
27. UNCITRAL, ICS Inspection and Control Services Limited (United Kingdom) v. Republic of Argentina, Award on Jurisdiction, PCA Case No. 2010 -9 (10 February 2012).
28. UNCITRAL, ST-AD GmbH v. Republic of Bulgaria, Award on Jurisdiction, PCA Case No. 2011 -06, 18 July 2013, para.351.
 
C) Documents
29. Argentine-Spain BIT (28 September 1992).
30. Central American Free Trade Agreement Draft (CAFTA-DR) (28 January 2004).
31. Germany-Afghanistan BIT, (8 February 2007).
32. ILC Final Report, sixty-seventh Session, Study Group on the Most-Favoured-Nation clause, 2015.
33. ILC Yearbook, Report of the Comission to the General Assembly on the Work of its Thirtieth Session, 1978, vol.II, part two, available at:legal.un.org/ilc/documentation/english/A_33_10.pdf
34. ILC, Draft Articles on Most-Favoured-Nation Clauses, 1978.
35. Japan-United Mexican States BIT (17 September 2004) .
36. North American Free Trade Agreement –Nafta–, (1st January 1994).
37. UN General Assembly, Resolution on the Report of the Sixth Committee (A/63/439), (11 December 2008).
38. United Kingdom BIT Model Text Draft.
فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران
دوره 50، شماره 2
تابستان 1399
تیر 1399
صفحه 577-595
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 17 بهمن 1396
  • تاریخ پذیرش: 12 تیر 1397
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار