دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه حقوق، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

چکیده

عدالت کیفری بین‌المللی به‌عنوان یکی از اهداف بنیادین جامعۀ بین‌المللی مطرح است که در سطوح مختلف بین‌المللی، منطقه‌ای و ملی در جهت تحقق آن اهتمام می‌گردد. البته در سطح منطقه‌ای قدری جدیدتر، تحرکاتی برای مقابله با بی‌کیفری دیده می‌شود که این روند درآفریقا در مقایسه با آسیا و آمریکا، با تأسیس دیوان کیفری آفریقایی سرعت بیشتری داشته است. نکتۀ مهم ارزیابی ضرورت و تأثیرگذاری اقدامات منطقه‌ای برای مقابله با بی‌کیفری است و اینکه آیا الگوی سازوکارهای منطقه‌ای در مورد نظارت بر هجارهای حقوق بشری، در اجرای عدالت کیفری بین‌المللی نیز می‌تواند کاربرد داشته باشد یا خیر. همچنین نحوۀ تعامل و ارتباط مراجع قضایی (یا شبه‌قضایی) منطقه‌ای با سایر محاکم کیفری به‌خصوص دیوان بین‌المللی کیفری به‌عنوان یک چالش حقوقی جدی مطرح است، زیرا اصل صلاحیت تکمیلی در اساسنامۀ رم، ناظر بر اعمال صلاحیت دیوان در صورت عدم تمایل یا ناتوانی دادگاه‌های ملی در تعقیب جرائم مشمول صلاحیت دیوان است، حال سؤال کلیدی آن است که آیا این مقرره ناظر بر دادگاه‌های منطقه‌ای نیز است. پاسخ به این مسئله نیازمند درک صحیح از رابطۀ حقوقی میان دولت‌ها و دادگاه‌های منطقه‌ای و اعمال اصول ناظر بر تفسیر معاهدات مندرج در کنوانسیون وین 1969 است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Synergy of the International Criminal Court and Regional Mechanisms to Combat the Impunity

نویسنده [English]

  • Haleh Hosseini Akbarnejad

Assistant Prof., Department of Law, Faculty of Social Science, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

چکیده [English]

International criminal justice is one of the fundamental goals of international community that considered as the subject of deferent actions in national, regional and international levels. Although regional mechanisms were delayed to combat the impunity compared to international and national courts and this process is very slow in Asia and America. In fact, regional judicial implementation of international norms is relatively common in the fields of international human rights and there are attempts to create a regional international criminal court, such as the proposed addition of the criminal jurisdiction to the African Court of Justice and Human Rights. But the importance and the necessity of these courts and their relationship to ICC are the new legal challenge. Generally, the case is admissible before the ICC if the State which has jurisdiction is unwilling or unable genuinely to carry out the investigation or prosecution. However, the important issue is: how do regional tribunals fit with the principle of complementarity in Rome Statute? The answer to this question requires the proper understanding of the legal relationship between states and regional tribunals and the contextualized application of the principles of treaty interpretation enshrined in the Vienna Convention.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Impunity"
  • "Regional Mechanisms"
  • "International Criminal Court"
  • "Complementarity"
  • "Interpretation"
1. فارسی
الف) مقالات
1. رضوی فرد، بهزاد؛ نصرالهی شهری، نیما (1395)، «اشکال متفاوت تعارض صلاحیت در حقوق بین‌الملل کیفری در پرتو اساسنامۀ دیوان بین‌المللی کیفری»، مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دورۀ هشتم، ش 2، ص 57-33.
2. رمضانی قوام‌آبادی، محمدحسین (1393)، «تأسیس دیوان کیفری آفریقایی: افسانه یا واقعیت»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 86، ص 118-93.
3. ------------------------ (1397)، «توسعۀ تدریجی عدالت کیفری منطقه‌ای با تأکید بر دیوان آفریقایی دادگستری و حقوق بشر»، پژوهش حقوق کیفری، سال ششم، ش 22، ص 283-261.
4. رمضانی قوام‌آبادی، محمدحسین؛ بهمئی، منشور (1396)، «تحقق عدالت کیفری بین‌المللی در آفریقا؛ موانع و راهکارها»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 47، ش 1، ص 26-1.
5. زمانی، سید قاسم؛ حسینی اکبرنژاد، هاله (1388)، «اصل صلاحیت جهانی در آئینه دیوان کیفری بین‌المللی»، مجلۀ پژوهش حقوق و سیاست، سال یازدهم، ش 26، ص 242-203.
6. صالحی، جواد (1396)، «چالش‌های دیوان کیفری بین‌المللی در پیگیری رئیس جمهور سودان: از مخالفت اتحادیه آفریقا تا عدم همکاری کشورهای عضو اتحادیه»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال نوزدهم، ش 57، ص 89-69.
7. میرمحمد صادقی، حسین؛ رحمتی، علی (1397)، «ارتباط و همزیستی دادگاه‌های مختلط با دیوان کیفری بین‌المللی و محاکم ملی»، آموزه‌های حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ش 15، ص 30-3.
 
2. انگلیسی
A) Books
1. C. Stahn, (2015), The Law and Practice of the International Criminal Court, Oxford: Oxford University Press.
2. Cassese, A. (eds), (2009), The Oxford Companion to International Criminal Justice, Oxford: Oxford University Press.
3. Lloyd, Marshall B., (2018), Transnational Crimes in the Americas: Law, Policy and Institutions, London : Anthem Press.
4. Merwe, Beitel van der (ed), (2014), International Criminal Justice in Africa: Challenges and Opportunities, Bonn, Konrad Adenauer Stiftung.
5. Nakanishi, Prof. Yumiko, (2017), Contemporary Issues in Human Rights Law –Europe and Asia , Singapore, Springer.
6. Schabas, W., (2007), An Introduction to the International Criminal Court, Cambridge 3rd edn.: Cambridge University Press.
7. Stahn, C. and M. El Zeidy, (2011), The International Criminal Court and Complementarity: FromTheory to Practice, Cambridge: Cambridge University Press.
8. Vooren, Van, B, Blockmans S, Wouters J (eds), (2013), The EU’s role in global governance: the legal dimension, Oxford: Oxford University Press.
 
B) Articles
9. Akande, D. ,(2003),“The Jurisdiction of the International Criminal Court over Nationals of Non-Parties: Legal Basis and Limits”, Journal of International Criminal Justice, Vol.1, pp. 618-650.
10. Bassiouni, M. Cherif , (1991),The Time Has Come for an International Criminal Court, Indiana International & Comparative Law Review, No.1, pp. 17–18.
11. Benzing, M., (2003), “The Complementarity Regime of the International Criminal Court: International Criminal Justice between State Sovereignty and the Fight against Impunity”, Max Planck Yearbook of United Nations Law, No. 7, pp. 591-632.
12. Cannon, Brendon J., Dominic R. Pkalya & Bosire Maragi, (2016), “The International Criminal Court and Africa Contextualizing the Anti-ICC Narrative”, African Journal of International Criminal Justice, Vol. 2, pp. 6-28.
13. Creegan, Erin, (2011), “Permanent Hybrid Court for Terrorism”, American University International Law Review, Vol. 26, pp. 267-281.
14. Cryer, R., (2006), “International Criminal Law vs State Sovereignty: Another Round?”, European Journal of International Law, Vol. 16, pp. 979-1000.
15. Groenleer M ,(2015), “The United States, the European Union, and the international criminal court: similar values, different interests?” International Journal of Constitutional Law, Vol.13., No. 4 13, pp.923–944.
16. Hafetz, J, (2014), “China and the international criminal court. Chin” , Chinese Yearbook of International Law and Affairs, pp. 32– 57.
17. Huneeus, Alexandra Valeria, (2013), “International Criminal Law by Other Means: The Quasi-Criminal Jurisdiction of the Human Rights Courts”, American Journal of International Law, Vol. 107, No. 1.
18. Jackson, Miles, (2016), “Regional Complementarity, The Rome Statute and Public International Law”, Journal of International Criminal Justice, Vol. 14, pp. 1061-1072.
19. Mir Mohammad Sadeghi, Hossein & Rahmati, Ali (2018), “Relationship and coexistence of mixed courts with the International Criminal Court and national courts”, The Criminal Law Doctrines, Vol. 15, Issue 15, pp. 3-30 (In Persian).
20. Murungu, C., (2011), “Towards a Criminal Chamber in the African Court of Justice and Human Rights”, Journal of International Criminal Justice, Vol. 9, pp. 1067–1088.
21. O’Keefe, R., (2004), “Universal Jurisdiction: Clarifying the Basic Concept”, Journal of International Criminal Justice, Vol. 2, pp. 735-760.
21. Ramezani Ghavam Abadi, Mohammad Hossein (2014), “African Criminal Court: Myth or Truth?”, The Legal Journal of Justice, Vol. 78, Issue 86, pp. 93-118 (In Persian).
22. --------------------------------------------------------- (2017), “Fulfillment of criminal justice in Africa; barriers and solutions”, The Public Law Studies Quarterly, Vol. 47, Issue 1, pp. 1-26 (In Persian).
23. -------------------------------------------------------- (2018), “The gradual development of regional criminal justice with an emphasis on African Court of Justice and Human Rights”, Criminal Law Research, Vol. 6, Issue 22, pp. 261-283(in Persian).
24. Razavifard Behzad & Nasrollahi Shahri, Nima (2016), “Different scenarios of Jurisdictional Conflicts in International Criminal Law in light of ICC Rome Statute”, Journal of Legal Studies, Vol. 8, Issue 2, No. 20, pp. 33-57 (In Persian).
25. Salehi, Javad (2018), “Challenges of the International Criminal Court to follow up Sudanese President Case: African Union opposed to non-cooperation of its member states with the Criminal Court”, Public Law Research ,Vol. 19, Issue 57, pp. 69-89 (In Persian).
26. Zamani, Ghasem & Hoseini Akbarnezhad, hale (2009), “Universal jurisdiction principle in international tribunals condensed kyfry”, Public Law Research, Vol. 11, Issue 26, pp. 203-243 (In Persian).
 
C) Cases
27. Bemba (ICC-01/05-01/08), Pre-Trial Chamber II, 15 June 2009, para. 361
28. Decision on the Confirmation of Charges, Lubanga (ICC-01/04-01/06), Pre-Trial Chamber I, 29 January 2007.
 
D) Document:
29. General Secretariat of the European Council, (2009), The European Union and central Asia: the new partnership in action. DGF-Communication, Luxembourg.
30. Meyer, peter J., (2013), Cong. Research Serv., R42639, Organization of American States: Background and Issues for Congress.
31. Tiba, Firew, (2016), Regional International Criminal Courts: An Idea Whose Time Has Come? Australia, Deakin Law School Legal Studies Research Paper No. 16-07.