نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
استادیار، گروه حقوق، دانشکدة حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، ایران
چکیده
در حقوق اداری الزاماتی بر اعمال کارگزاران و مراجع قانونی حکمفرماست و آنها در مقام اعمال صلاحیت، گریزی از پذیرش چنین محدودیتی ندارند. یکی از مصادیق چنین الزامی در خصوص مقررات‌گذاری مادۀ 251 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم قابل طرح است. چنین می‌نمایاند تصویب مقررات اجرایی در خصوص این ماده، از چنین الزاماتی نیز برخوردار باشد. نوشتار حاضر با درک چنین اهمیتی در پی پاسخگویی به این پرسش است: از دیدگاه اصول حقوق اداری، چالش‌ها و آسیب‌های مترتب بر مقررات اجراییِ مادۀ 251 مکرر کدام است؟ فرضیة مقاله این است که مقررات اجرایی مادۀ 251 مکرر، از حیث نگارشی و از دیدگاه رعایت اصول حقوقی با چالش‌هایی روبه‌روست. بنابراین با استفاده از روش توصیفی–تحلیلی نتیجه گرفته شد که نخست؛ مقررات اجرایی مربوط، کاربردهای اصول «عدم تراکم»، «تفویض اختیار»، «نمایندگی»، «دولت حقوقی» و «دولت الکترونیک» را به محاق برده است. دوم؛ از آنجا که بخشنامة 1396 نتوانسته است منطق حاکم بر اصول مذکور را رعایت کند، بنابراین نوعی سردرگمی در خصوص ابتنای سند مذکور بر «سبک سندنویسی حقوقی» وجود دارد. سوم؛ در نگارش اسناد اجرایی مربوط، نه‌تنها از حیث «ادبی»، بلکه از حیث «حقوقی» نوعی بدسلیقگی مشاهده می‌شود و جا دارد در منظومۀ سندنویسی کشور، بخش «ادبی» در کنار بخش «حقوقی» تقویت شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Executive Regulations on the Repeated Article 251 of the Direct Tax Act and the Relevant Challenges
نویسنده [English]
- Ayat Mulaee
Assistant Prof., Law Department, Faculty of Law & Social Sciences, University of Tabriz, Iran
چکیده [English]
In administrative law, there are requirements for the exercise of legal agents and the authorities about their competence, they have to accept such a restriction. One example of such a requirement in relation to regulation is in the repeated article 251 of the Direct Tax Act. It seems that the enactment of the executive regulations on this article, also has such requirements. Understanding such importance, the present article seeks to answer this question: From the point of view of principles of administrative law, what are the challenges and disadvantages of the executive regulations of the repeated Article 251? The paper hypothesis is that the executive regulations of the repeated article 251 faces challenges from a writing perspective and legal standpoint. Thus in answer to this question, using a descriptive-analytical method, the following conclusions are drawn: First, the relevant executive regulations marginalized application of the principles: "Deconcentration", "Delegation", "Representation", “Legal State”, and “Electronic State”. Second, since the 2016 circular has failed to adhere to the rationale behind these principles and so there is some confusion about the origin of the document over the "legal writing style". Third; In writing the relevant executive documents, not only from a "literary", but also a "legal" point of view, a kind of bad taste is observed and it is worthy the "literary" section is reinforced along with the "legal" section.
کلیدواژه‌ها [English]
- Principle of Legal State
- Principle of Deconcentration
- Principle of Delegation
- Principle of Representation
- Extraordinary Competence
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- امامی، محمد؛ استوارسنگری، کورش (1388)، حقوق اداری، ج 1، تهران: میزان.
- انصاری، ولی‌الله (1389)، کلیات حقوق اداری، تهران: میزان.
- جعفری‌لنگرودی، محمدجعفر (1363)، دانشنامة حقوقی، ج 2، تهران: بنیادراستاد.
- ----------------------- (1396)، ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش.
- حیاتی، علی‌عباس (1384)، شرح قانون آیین دادرسی مدنی، تهران: سلسبیل.
- خدوری، مجید (1394)، عدالت، قم: دانشگاه مفید.
- رستمی، ولی (1392)، مالیة عمومی، تهران: میزان.
- رضایی‌زاده، محمدجواد (1385)، حقوق اداری (1)،تهران: میزان.
- ستاری، حسن (1343)، ادارة امور استخدامی و روابط صنعتی، ج 1، تهران: مؤسسه علوم اداری و بازرگانی دانشکدة حقوق دانشگاه تهران.
- سنجابی، کریم (بی‌تا)، حقوق اداری ایران، تهران: مهرآیین.
- شکیبامقدم، محمد (1387)، حقوق اداری، تهران: میر.
- صدرالحفاظی، سید نصراله (1372)، نظارت قضایی بر اعمال دولت در دیوان عدالت اداری، تهران: شهریار.
- طباطبائی‌مؤتمنی، منوچهر (1378)، حقوق اداری، تهران: سمت.
- عطریان، فرامرز (1396)، حقوق اداری تطبیقی؛ ادارة خوب، تهران: میزان.
- قاضی شریعت‌پناهی، ابوالفضل (1375)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- کاتوزیان، ناصر (1378)، عدالت قضایی، تهران: دادگستر.
- ----------- (1380)، گامی به سوی عدالت، ج 2، تهران: دانشگاه تهران.
- کاشانی، سید محمود (1394)، قراردادهای ویژه، تهران: میزان.
- لاگلین، مارتین (1388)، مبانی حقوق عمومی، ترجمة محمد راسخ، تهران: نشرنی.
- محمدی تمکی، عبدالعلی (1390)، حقوق اداری افغانستان، تهران و کابل: مؤسسة انتشارات عرفان.
- مرادخانی، فردین (1396)، خوانش حقوقی از انقلاب مشروطة ایران، تهران: میزان.
- موسی‌زاده، رضا (1381)، حقوق اداری (2-1)، تهران: میزان.
- مولابیگی، غلامرضا (1395)، صلاحیت و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، تهران: جنگل.
- هاشمی، سید محمد (1380)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج 2، تهران: دادگستر.
ب) مقالات
- آقایی طوق، مسلم (1398)، «نظارت قضایی بر عدم وضع مقررات در ایران در پرتو حقوق اداری تطبیقی»، فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، دورة 49، ش 3، صص 657-674.
- رستمی، ولی؛ سلیمی، حمیدرضا (1397)، «اصل تناسب در نظارت قضایی بر اعمال صلاحیت‌های اختیاری در حقوق اداری انگلستان»، فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، دورة 48، ش 4، صص 735-746.
- رستمی، ولی؛ کاظمی، داود (1398)، «ارزیابی اصول حق دفاع و علنی بودن دادرسی مالیاتی در نظام حقوقی ایران و انگلیس»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورة 49، ش 4، صص 1067-1088.
- رستمی، ولی؛ پوررضائی فشخامی، محمود (1396)، «تحلیل ماهیت حقوقی دادخواهی مالیاتی موضوع مادۀ 251 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم»، پژوهشنامة مالیات، ش 36 (مسلسل 84)، صص 81-106.
- زرشگی، محمد؛ پروین، خیرالله (1397)، «تأملی بر تکالیف قانونی دولت برای تراکم‌زدایی از تهران»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورة 48، ش 4، صص 765-785.
- فلاح‌زاده، علی‌محمد (1392)، «تحولات حق استماع در حقوق اداری انگلستان و ایران»، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، سال پانزدهم، ش 41، صص 169-206.
- مولابیگی، غلامرضا (1393)، «تحلیل و بررسی رأی شمارة 961 مورخ 27/5/93 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر عدم صلاحیت دیوان نسبت به رسیدگی به اعتراض از برگه‌قطعی مالیاتی»، دوفصلنامة رویة قضایی شعب دیوان عدالت اداری، ضمیمة شمارۀ 1، صص 38-42.
- مولائی، آیت (1400)، «جایگاه اصول پیشرفتۀ حقوق اداری و اصول دادرسی منصفانۀ اداری در مادۀ 251 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و پیامدهای اقتصادی آن»، مطالعات حقوقی معاصر، سال دوازدهم، ش 22، صص 173-203.
- مولائی، آیت (1399)، «کاوش معیارها و اصول حقوقی در مادۀ 251 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم»، پژوهشنامة مالیات، ش 46، صص 85-102.
- ویژه، محمدرضا (1389)، «نگرشی تطبیقی بر مبانی و ساختار دولت حقوقی»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، ش1، صص 167-191.
- عربی
- کتاب
- الخوری، یوسف‌سعداله (1998)، القانون الاداری العام، لبنان، بیروت: المنشورات الحقوقیه.
- انگلیسی
- A) Books
- Al-Khoury, Youssef-Saadaleh (1998), Public Administrative Law, Lebanon, Beirut: Legal Publications (In Arabic).
- Ansari, Vali-Allah (2010), Generalities of Administrative Law, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
- Atrian, Faramarz (2017), Comparative Administrative Law; Good Administration, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
- Ghazi Shariat Panahi, Abolfazl (1996), Constitutional Law and Political Institutions, Tehran: University of Tehran Press (In Persian).
- Jafari Langroudi, Mohammad Jafar (1984), Legal Encyclopedia, Vol. 2, Tehran: Rastad Foundation Publications (In Persian).
- ------------------------------------------ (2017), Legal Terminology, Tehran: Ganj-e-Danesh Publications (In Persian).
- Hashemi, Seyed Mohammad (2001), Constitutional Law of the Islamic Republic of Iran, Vol. II, Tehran: Dadgostar Publishing (In Persian).
- Hayati, Ali Abbas (2005), Description of the Code of Civil Procedure, Tehran: Salsabil Publications (In Persian).
- Kashani, Seyed Mahmoud (2015), Special Contracts, Tehran: Mizan Legal Foundation. (In Persian).
- Katozian, Nasser (1999), Judicial Justice, Tehran: Dadgostar Publishing (In Persian).
- Katozian, Nasser (2001), A Step Towards Justice, Vol. 2, Tehran: University of Tehran (In Persian).
- Khadourii, Majiid (2016), Muslims' Perception of Justice, Translated by Mostafa Younesi and Samad Zahiri, Qom: Mofid University Press (In Persian).
- Loughlin, Martin (2009), The Idea of Public Law, translated by Mohammad Rasekh, Tehran: Ney Publishing (In Persian).
- Mohammadi Tamaki, Abdul Ali (2011), Administrative Law of Afghanistan, Tehran and Kabul: Erfan Publishing Institute (In Persian).
- Moradkhani, Fardin (2017), Legal Reading of the Iranian Constitutional Revolution, Tehran: Mizan Publishing (In Persian).
- Molabigi, Gholamreza (2016), Jurisdiction and Procedure of the Court of Administrative Justice, Tehran: Jangal Publications (In Persian).
- Musazadeh, Reza (2002), Administrative Law (2-1), Tehran: Mizan Publishing (In Persian).
- Rezaeizadeh, Mohammad Javad (2006), Administrative Law (1), Tehran: Mizan Publishing (In Persian).
- Rostami, Vali (2013), Public Finance, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
- Sadr al-Hafazi, Seyyed Nasrollah (1993), Judicial Supervision of Government Actions in the Court of Administrative Justice, Tehran: Shahriar Publishing (In Persian).
- Shakiba Moghaddam, Mohammad (2008), Administrative Law, Tehran: Mir Publications (In Persian).
- Sanjabi, Karim (No Date), Administrative Law of Iran, Tehran: Mehraein Publications (In Persian).
- Sattari, Hassan (1964), Department of Employment and Industrial Relations, Vol. I, Tehran: Publications of the Institute of Administrative and Business Sciences, Faculty of Law, University of Tehran (In Persian).
- Tabatabai Motameni, Manouchehr (1999), Administrative Law, Tehran: SAMT (In Persian).
- B) Articles
- Aghaee Toogh, Muslem (2019), "Judicial Supervision of Non-Regulation in Iran in the Light of Comparative Administrative Law", Quarterly Journal of Public Law Studies, Vol. 49, No. 3, pp. 657-674 (In Persian).
- Emami, Mohammad and Ostvar Sangarii, Kurosh (2009), Administrative Law 1&2, Vol. 1, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
- Fallahzadeh, Ali Mohammad (2013), "Developments in Hearing in Administrative Law in England and Iran", Quarterly Journal of Public Law Research, Year 15, No. 41, pp. 169-206 (In Persian).
- Molabigi, Gholamreza (2014), "Analysis and Review of the Decision No. 961 Dated 18/8/2014 of the General Assembly of the Court of Administrative Justice Regarding the Incompetence of the Court to Consider the Objection from the Final Tax Form", Bi-Quarterly Journal of Judicial Procedure of the Branches of the Court of Administrative Justice, Appendix No. 1, pp. 38-42 (In Persian).
- Mulaee, Ayat (2020), “Research on Legal Standards and Principles in Article 251 Repeated of the Direct Taxes Act”, Journal Of Tax Research, Vol. 46, No. 94, pp. 85-102.
- Mulaee, Ayat (2021), The Place of the Advanced Principles of Administrative Law and the Principles of Fair Administrative Trial in Repeated Article 251 of the Direct Tax Act and its Economic Consequences, Contemporary Legal Studies, Issue 12, No. 22, pp. 173-203 (In Persian).
- Rostami, Vali & Kazemi, Davood (2019), "Assessing the Principles of the Right to Defense and the Publicity of Tax Proceedings in the Iranian and British Legal Systems", Public Law Studies Quarterly, Vol. 49, No. 4, pp. 1067.1088 (In Persian).
- Rostami, Vali & Pour Rezaee Fashkhami, Mahmoud (2018), Analysis of the Legal Nature of tax Litigation Subject to Repeated Article 251 of the Law on Direct Taxes, Journal of Tax Research, No.36, pp. 81-106 (In Persian).
- Rostami, Vali and Salimi, Hamidreza (2018), "The Principle of Proportionality in Judicial Oversight of the Exercise of Optional Powers in Administrative Law of England", Public Law Studies Quarterly, Vol. 48, No. 4, pp. 735-746 (In Persian).
- Vizheh, Mohammad Reza (2010), "Comparative Approach on the Principles and Structure of Legal State", Comparative Law Research, No. 1, pp. 167-191 (In Persian).
- Zarshgi, Mohammad & Parvin, Khairullah (2018), "Reflections on the Government's Legal Duties to Decentralize Tehran", Public Law Studies Quarterly, Vol. 48, No. 4, pp.765-785(In Persian).
)