دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دکتری حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

تعدد معانی حقیقی یک لفظ را در علم منطق و اصول مشترک لفظی گویند که در مقابل مشترک معنوی از آن یاد می‌شود. در قانون اساسی برخی کلید‌واژگان از حیث لفظ مشترک‌اند و از حیث معنا و مفهوم، معانی متعددی را در بر‌می‌گیرند. فهم معنا و مفهوم دقیق واژگان مذکور برای جلوگیری از لوث مسئولیت‌ها و ممانعت از تداخل وظایف و کارکردها و موازی‌کاری نهادها به‌نحوی که به اتلاف سرمایه‌ها و ایجاد چالش‌های حقوقی منجر شود، مهم و ضروری است. بر‌ این اساس در این مقاله مفهوم دانشواژه دولت در قانون اساسی بررسی و از مجموع چهار دسته معانی دولت در این قانون به بررسی یک دسته از معنای آن اکتفا شده است. در این دسته از معانی دولت مفاهیم قوه مجریه خاص و قوه مجریه عام قابل مشاهده است. روش به‌کاررفته در این مقاله برای پاسخ به پرسش اصلی این پژوهش در خصوص مفهوم دولت در قانون اساسی به‌صورت تحلیلی است. در مفهوم‌شناسی واژه دولت در قانون اساسی، فرضیه این پژوهش آن است که دانشواژه «دولت» در 8 اصل به معنای قوه مجریه به‌کار رفته است. لکن تمام نهادهای زیرمجموعه قوه مجریه به معنای اعم را در برنمی‌گیرد. مطالعات صورت‌گرفته نشان می­دهد دولت در اصول 29، 43، 44، 147، 151 و 170 به معنای عام و در اصول 52، 80 به معنای خاص است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Implication of the Term Government as One of the Three Powers in the Constitution

نویسندگان [English]

  • Kheirollah Parvin 1
  • Mahdi Nouraei 2

1 Prof, Public and International Law Department, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Ph.D. Public Law, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

In logic, the actual polysemy of a term is referred to as homonym, as opposed to heteronym. Some keywords in the Constitution have multiple meanings in terms of homonymity and word meaning. Understanding the precise meaning of the words is critical in preventing the diffusion of responsibility, the overlap of tasks and functions, and parallel work in institutions so that capital is not wasted and legal challenges are avoided. In this regard, this study examined the term "government" in the Constitution, and one of four categories of the meanings of "government" was selected for the study. Executive power in a general sense and executive power in a specific sense can be seen in the selected category. This study used an analytical method to answer the research question regarding the concept of government in the Constitution. The study hypothesis in the lexicology of the term "government" in the Constitution was that the term "government" implies executive power in 8 principles. However, it does not include all of the executive power's sub-institutions in a general sense. According to research, the term "government" has a general meaning in principles 29, 43, 44, 147, 151, and 170, and a specific meaning in principles  52 and 80.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Government
  • Constitution
  • Executive Power in a General Sense
  • Executive Power in a Specific Sense
  1. . فارسی

    الف) کتاب‌ها

    1. صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1369)، تهران: ادارة کل امور فرهنگی و روابط عمومی، ادارة تبلیغات و انتشارات، چاپخانة مجلس شورای اسلامی.
    2. صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1364)، ج 4-1، تهران: ادارة کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
    3. طباطبائی موتمنی، منوچهر (1386)، حقوق اساسی، چ دوازدهم، تهران: میزان.
    4. عباسی، ابراهیم (1391)، بودجه‌ریزی نوین در ایران (اصول، مراحل و روش‌ها)، چ سوم، تهران: سمت.
    5. علی‌بابایی، غلامرضا (1384)، فرهنگ سیاسی، چ دوم، تهران: آشیان.
    6. عمید زنجانی، عباسعلی؛ موسی‌زاده، ابراهیم (1389)، دانشنامة فقه سیاسی، چ اول، ج2، تهران: دانشگاه تهران.
    7. قاسمی، داود؛ ذکریایی، راویه (1392)، خرید و فروش اموال دولتی و عمومی، تهران: میزان.
    8. قاضی (شریعت‌پناهی)، سید ابوالفضل (1388)، بایسته‌های حقوق اساسی، چ سی‌وششم، تهران: میزان.
    9. قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 در پرتو نظرات شورای نگهبان به انضمام مبانی نظرات شورای نگهبان پیرامون این قانون، 1393.
    10. کنعانی، محمدطاهر (1387)، تملک اموال عمومی و مباحات، تهران: میزان.
    11. لمتون. آن. کی. اس (1379)، نظریه دولت در ایران، گردآوری، ترجمه و پیوست‌ها، چنگیز پهلوان، تهران: گیو.
    12. معاونت تحقیقات، آموزش و حقوق شهروندی (1391)، فرهنگ حقوقی (فارسی- انگلیسی) و (انگلیسی- فارسی)، چ سوم، تهران: معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات.
    13. نجفی اسفاد، مرتضی؛ محسنی، فرید (1386)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، چ چهارم، تهران: فردافر.
    14. وینسنت، اندرو (1391)، نظریه‌های دولت، ترجمة بشیریه، حسین، چ هشتم، تهران: غزال.

    ب) مقالات

    1. ابوالحمد، عبدالحمید (1369)، «پیرامون رأی وحدت رویة هیأت عمومی دیوان عالی کشور و شخصیت حقوقی دولت»، مجلة کانون وکلا، ش 151-150، صص 100-130.
    2. استوارسنگری، کوروش (1388)، «مفهوم دولت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، نشریة حقوق اساسی، تهران: جنگل، ش 11، سال ششم، صص 49-86.
    3. گرجی، علی‌اکبر؛ فتحی، یونس (1391)، «مطالعة تطبیقی نظارت بر اعمال صلاحیت‌های گزینشی»، مجلة حقوقی دادگستری، ش ، صص 211-246.
    4. محمودی، جواد (1384)، «تأملی بر نظریه تفسیری شورای نگهبان دربارة صلاحیت‌های دیوان عدالت اداری»، فصلنامة حقوق اساسی، ش ، صص 387-405.

     

    ج) تارنما

    1. الهام، غلامحسین، پایگاه خبری تحلیلی رجانیوز، نظر حقوقی رئیس گروه حقوق جزا دانشگاه تهران در مورد نحوة تهیه و تصویب بودجه؛ "غفلت از تصویب "قانون‌ تنظیم بودجه" ریشه مناقشات/ چرا همیشه مولود "بودجه" در مجلس تغییر جنسیت داده می‌شود؟"، 18 فروردین‌ماه 1390، شناسه خبر: 67459، به آدرس اینترنتی:

    http://www.rajanews.com/news/67459

    1. سامانة جامع نظرات شورای نگهبان به آدرس اینترنتی http://nazarat.shora-rc.ir

     

    1. عربی
    2. نخلة، موریس؛ البعلبکی، روحی؛ مطر، صلاح (2002)، القاموس القانونی الثلاثی عربی-فرنسی-انکلیزی، لبنان: بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه

     

    1. انگلیسی
    2. A) Books
    3. a.k. S.lemton (2000), Theory of Government in Iran, Compilation, Translation and Appendices, Genghis Pahlavan, Tehran: Gio Publishing (In Persian).
    4. Abbasi, Ebrahim (2012), New Budgeting in Iran (Principles, Stages and Methods), Tehran: Samat Publications, 3rd edition (In Persian).
    5. Ali Babaei, Gholamreza (2005), Political Culture, Tehran: Ashian Publishing, 2nd edition (In Persian).
    6. Amid Zanjani, Abbas Ali & Musazadeh, Ebrahim (2010), Encyclopedia of Political Jurisprudence, Tehran: University of Tehran Press, Vol. 2, First Edition (In Persian).
    7. Asfad Najafi, M. Mohseni, Farid (1386), the fundamental rights of the Islamic Republic of Iran, Tehran: Frdafr publishing, printing 4.
    8. Deputy of Research, Education and Citizenship (2012), Legal Culture (Persian-English) and (English-Persian), Tehran: Deputy of Codification, Revision and Publication of Laws and Regulations, Ch III (In Persian).
    9. Deputy of Research, Education and Citizenship (2012), Legal Culture (Persian-English) and (English-Persian), Tehran: Deputy of Codification, Revision and Publication of Laws and Regulations, Ch III
    10. Detailed Report of the Debates of the Final Review of the Constitution of the Islamic Republic of Iran (1985), Tehran: Publisher of the General Department of Cultural Affairs and Public Relations of the Islamic Consultative Assembly, Vol. 1- 4 (In Persian).
    11. Detailed Report of the Negotiations of the Constitutional Review Council of the Islamic Republic of Iran (1990), Tehran: Publisher of the General Directorate of Cultural Affairs and Public Relations, Propaganda and Publishing Office, Printing House of the Islamic Consultative Assembly (In Persian).
    12. Ghasemi, Davood & Zakariaei, Ravieh (2013), Buying and Selling Government and Public Property, Tehran: Mizan Publications (In Persian).
    13. Ghazi (Shariat Panahi), Seyed Abolfazl (2009), Essentials of Constitutional Law, Tehran: Mizan Publishing, 36th Edition (In Persian).
    14. Kanaani, Mohammad Taher (2008), Acquisition of public property and permissibility, Tehran: Mizan Publishing (In Persian).
    15. Law on the Organization and Procedure of the Court of Administrative Justice approved in 1392 in the light of the views of the Guardian Council, including the principles of the views of the Guardian Council on this law, 1393 (In Persian).
    16. Najafi Esfad, Morteza & Mohseni, Farid (2007), Constitutional Law of the Islamic Republic of Iran, Tehran: Fardafar Publishing, 4th Edition (In Persian).
    17. Najafi Esfad, Morteza and Mohseni, Farid (2007), Constitutional Law of the Islamic Republic of Iran, Tehran: Fardafar Publishing, 4th Edition
    18. Nakhla, Maurice, Al-Baalbaki, Ruhi, Matar, Salah (2002), Arabic-French-English Dictionary of Legal Law, Lebanon: Beirut: Legal Publications (In Persian).
    19. Nakhla, Maurice, Al-Baalbaki, Ruhi, Matar, Salah (2002), Arabic-French-English Dictionary of Legal Law, Lebanon: Beirut: Legal Publications
    20. Nkhlh, Mauritius, Alblbky, mental, Matar, Salah al (2002), al-Qanun Alqamvs Alslasy Arabic-Furness-Anklyzy, Lebanon: Beirut: al-Halabi leaflets Alhqvqyh
    21. Tabatabai Motameni, Manouchehr (2007), Constitutional Law, Tehran: Mizan Publishing, 12th Edition (In Persian).
    22. Vice Chancellor for Research, Education and Civil Rights (1391), Law Dictionary (Persian-English) and (Anglo-Persian), Tehran: Deputy Editor, refine them and publish rules and regulations, China III
    23. Vincent, Andrew (2012), Theories of Government, translated by Bashirieh, Hossein, Tehran: Ghazal Publications, 8th edition (In Persian).

     

     

    1. B) Articles
    2. A comparative study monitoring competencies apply selective justice legal magazine, Issue 78, 1391.
    3. A Comparative Study of Supervision of the Exercise of Selective Jurisdictions, Legal Journal of Justice, No. 78, 2012.
    4. Abolhamad, Abdolhamid (1369), "On the unanimous decision of the General Assembly of the Supreme Court and the legal personality of the government", Journal of the Bar Association, No. 151-150 (In Persian).
    5. Abolhamad, Abdolhamid (1369), "On the unanimous decision of the General Assembly of the Supreme Court and the legal personality of the government", Journal of the Bar Association, No. 151-150
    6. Abvalhmd, Abdul Hamid (1369), "the General Board of the Supreme Court judicial precedent and the legal entity of the state", Journal of the Bar, No. 151-150.
    7. Astvarsngry, K. (1388), "The concept of the constitution of the Islamic Republic of Iran", Journal of Fundamental Rights, Tehran: Forest, No. 11, the sixth year
    8. Georgian, Ali Akbar; Fathi, Younes (1391), “A Comparative Study of Supervision of the Exercise of Selective Jurisdictions”, Legal Journal of Justice, No. 78, 2012 (In Persian).
    9. Georgian, Ali Akbar;...3. Georgian, AA;...
    10. Mahmoudi, Javad (2005), "A Reflection on the Interpretive Theory of the Guardian Council on the Powers of the Court of Administrative Justice", Constitutional Law Quarterly, Tehran: No. 5 (In Persian).
    11. Ostvar Sangari, Kourosh (2009), "The Concept of State in the Constitution of the Islamic Republic of Iran", Journal of Constitutional Rights, Tehran: Jangal Publications, No. 11 (In Persian).
    12. Ostvar Sangari, Kourosh (2009), "The Concept of State in the Constitution of the Islamic Republic of Iran", حقوق Journal of Constitutional Rights, Tehran: Jangal Publications, No. 11, Year 6

     

    1. C) Website
    2. Elham, Gholam Hossein, Rajaniuz analytical news site, Legal opinion of the head of the criminal law department of the University of Tehran on how to prepare and approve the budget; "Neglect of approving the" Budget Regulation Law "The root of disputes / Why is the" budget "always born in the parliament to change gender?" / news / 67459 (In Persian).
    3. Elham, Gholam Hossein, Rajaniuz analytical news site, Legal opinion of the head of the criminal law department of the University of Tehran on how to prepare and approve the budget;
    4. E., G., News Analysis Raja News, legal head of the Department of Criminal Law Tehran University on how to prepare and approve the budget;
    5. "Neglect of approving the" Budget Regulation Law "The root of disputes / Why is the" budget "always born in the parliament to change gender?"
    6. "Failing to pass" the budget "rooted conflicts / Why always born" budget "in Parliament is transgendered?", 18 April 1390, news id: 67459, URL: Http://Www.rajanews.com/ news / 67459 (In Persian).
    7. Comprehensive Guardian Council Comments System at http://nazarat.shora-rc.ir (In Persian).
    8. Comments comprehensive system GC URL http://nazarat.shora-rc.ir (In Persian).
    9. Mahmoudi, Javad (2005), "A Reflection on the Interpretive Theory of the Guardian Council on the Powers of the Court of Administrative Justice", Constitutional Law Quarterly, Tehran: No. 5
    10. Mahmoudi, J. (1384), "Reflections on the Guardian Council's interpretation theory about the competencies of court", Journal of Fundamental Rights, Tehran: 5
    11. Vincent, Andrew (2012), Theories of Government, translated by Bashirieh, Hossein, Tehran: Ghazal Publications, 8th edition
    12. Vincent, Andrew (1391), theories of translation: Bashiriyeh, Hussein, Tehran: Gazelle, published 8.