نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2 استاد گروه حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3 استادیار گروه حقوق دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده
بر اساس قاعدۀ عام مصونیت دولت، هر دولتی متعهد است از اِعمال صلاحیت قضایی محاکم خود بر اَعمال و اموال سایر دولت‌ها اجتناب کند. در دکترین و رویۀ قضایی، مصونیت دولت اغلب تجلی اصل برابری دولت‌ها تلقی شده است. امروزه با طرح دعاویی علیه یک دولت در دادگاه‌های ملی داخلی برخی دولت‌ها و صدور حکم علیه دولت‌های خارجی حتی اجرای این احکام در زمینۀ شبه‌جرم‌های فراسرزمینی از یک سو و وضع قوانین و مقرراتی در جهت نقض مصونیت قضایی دولت‌های دیگر در برخی کشورها (آمریکا، کانادا و..) از سوی دیگر، موارد نقض این قاعدۀ کلی حقوق بین‌الملل بروز کرده است. دیوان اروپایی حقوق بشر نیز در رویۀ خود همسو با رویۀ قضایی بین‌المللی به‌طور صریح بر وجود مصونیت دولت‌ها به‌عنوان قاعدۀ عام در حقوق بین‌الملل صحه گذاشته و از طرفی قاعدۀ مصونیت دولت با رویۀ قضایی متناقض برخی دولت‌های اروپایی (یونان و ایتالیا) نیز با چالش مواجه شده است؛ که در این زمینه با تحلیل دعاوی مربوطه و رویۀ قضایی برخی محاکم ملی و دیوان اروپایی تأثیر این رویه بر قاعدۀ مصونیت دولت در زمینۀ شبه‌جرم‌های فراسرزمینی در حقوق بین‌الملل مورد بررسی و مداقه قرار می‌گیرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
State Immunity in Transnational Torts:The Case Law of the European Court of Human Rights and the Inconsistent Practice of Several European States
نویسندگان [English]
- Seyede Neda Mirfalah Nasiri 1
- seyed Ghasem Zamani 2
- Hatam Sadeghi Ziyazi 3
- Ali Tavakoli Tabasi 3
1 Phd Candidate of International Law, Payam Noor University(PNU), Department of Theology and Islamic Sciences, Tehran, Iran
2 Prof, Allameh Tabatabai University, Faculty of Law and Political Science, Tehran, Iran
3 Assistant Prof, Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Under the general rule of state immunity, each state is obliged to avoid exercising jurisdiction over the actions and property of other states. In the scholarly works and case law, state immunity is often seen as a manifestation of the principle of equality of states. Today, however, this principle is violated by lawsuits and enforcement of judicial decisions against foreign governments in domestic courts of some states, on one hand, and implementation of laws restricting state immunity in the context of transnational torts in some countries such as the United States and Canada, On the other. The European Court of Human Right (ECHR) explicitly affirmed the principle of state immunity as a general rule of international law although the principle has been challenged in the courts of some European countries such as Greece and Italy. This paper aims to analyze the effects of the case law of the ECHR as well as the domestic courts of European states, on the state immunity rule in the context of transnational torts.
کلیدواژه‌ها [English]
- state immunity
- tort
- absolute immunity
- the Al-Adsani case
- the McElhinney case
- the Kalogeropoulos case
- the Civitella Case
- the Ferrini case
- the European Court of Human Right (ECtHR)
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- عبداللهی، محسن؛ شافع، میرشهبیز (1381)، مصونیت قضایی دولت در حقوق بین‌الملل، تهران: معاونت پژوهش، تدوین و تنقیح قوانین و مقررات کشور.
- عبداللهی، محسن (1394)، تروریسم بین‌المللی به‌مثابۀ استثنا در حال ظهور قاعدۀ مصونیت دولت: بررسی قانون جدید کانادا، در مجموعه مقالات همایش مصونیت در حقوق بین‌الملل، به اهتمام محسن عبدالهی، تهران: گنج دانش.
ب) مقالات
3.خضری، سید مرتضی (1391)، «مصونیت دولت از نگاه حقوق بین‌الملل»، مجلۀ پژوهشنامۀ اندیشه‌های حقوقی، ش 3.
- شهلایی، فراز (1394)، «یک جدال حقوقی تمام‌عیار: ایتالیا علیه دیوان بین‌المللی دادگستری»، مجلۀ پژوهش‌های حقوقی، ش 27.
5.عبداللهی، محسن؛ خندان کوچکی، جمال (1396)، «استثنای تروریسم در قوانین مصونیت ایران، امریکا و کانادا»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ش 77.
- عزیزی، ستار (1392)، «گسترۀ استثنای شبه‌جرم در حقوق مصونیت دولت‌ها در آیینۀ رأی مصونیت صلاحیتی 2012»، فصلنامۀ حقوق تطبیقی، دورۀ 3، ش2، شمارۀ پیاپی 100.
- 7. کدخدایی، عباس؛ عابدینی، عبدالله (1394)، «مصونیت دولت و قاعدۀ آمره»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 45، ش1.
- ممتاز، جمشید؛ متوسل، سیروس (1395)، «حق بر دادرسی در کنوانسیون اروپایی حقوق بشر»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 46، ش 4.
- انگلیسی
- A) books
- Bakentas, Ilis & Susan Nask,(2003), International Criminal Law, London, Cavandish
- Brownlie, Ian (2008), Principles of Public International Law, Seventh Edition, Great Britain, Oxford University Press.
- Cassese, Antonio, (2005) International Law, Great Britain, Oxford University Press.
- Emberland ,Marius,(2002) McElhinney v. Ireland, Al-Adsani v. United Kingdom, Fogarty v. United Kingdom, The American Journal of International Law, Vol. 96, No. 3, Jul., Published by: American Society of International Law; Cambridge University Press.
- Heller , Kevin Jon and Simpson, Gerry,(2013) The Hidden Histories of War Crimes Trials, Published By :Oxford University Press,
- Kloth, Mathios, (2010) Immunities and The Right of Access to Court under Article 6 of The European Convention on Human Rights, Boston , Martinus Nijhoff Publishers.
- Murphy, Sean D,( 2006) Principles of International Law, United States of America, Thomson/West.
- Scherr, Daniel,(2012) Jurisdictional Immunities of the State ( Germany v. Italy: Greece Intervening) A Case Note, New Zealand Yearbook of International Law, Vol 10.
- Trooboff, P.D,,(1987)Foreign State Immunity: Emerging Consensus on Principle, R.D.C. , Dordrecht/ Boston/Lancaster, Martinus Nijhoff Publishers.
- B) Articles
- Bianchi, Andrea, (2013) “Gazing at the Crystal Ball (again): State Immunity and Jus Cogens beyond Germany v. Italy”, Journal of International Dispute Settlement, Vol. 4, No. 3.
- Ciampi,Annalisa, (2009) “The Italian Court of Cassation Asserts Civil Jurisdiction over Germany in a Criminal Case Relating to the Second World War: The Civitella Case”, Journal of International Criminal Justice, Vol. 7, Issue 3.
- Gaukrodger, David (2010), “Foreign State Immunity and Foreign Government Controlled Investors”, OECD Working Papers on International Investment, 2010/02, OECD Publishing, http://dx.doi.org/10.1787/5km91p0ksqs7-en.
- Kadkhodai, Abaas,& Abedini, Abdolah (2014), “State's Immunity and Jus Cogens”, Public Law Studies Journal, , The Period 45, N.1.
- M. Gavouneli & I. Bantekas,( 2001) “Prefecture of Voiotia v. Federal Republic of Germany.Case No.11/2000”,The American Journal of International Law, Vol. 95, No.1.
- Reece Thomas, Katherine, & Joan Small (2002) “ Human Rights and State Immunity: Is There Immunity Form Civil Liability for Torture”, Netherlands International Law Review.
- Tarre Moser, Patricia (2012) “Recognition of State Immunity as a Judicial Countermeasure to Jus Cogens Violations: The Human Rights Answer to the ICJ Decision on the Ferrini Case” , Goettingen Journal of International Law 4.
- C) Cases
- Al-adsani v. the United Kingdom, No. 35763/97, The European Court of Human Right( ECtHR) 2001-x1.
- McELHINNEY v. IRELAND AND THE UNITED KINGDOM, no. 31253/96, European Court of Human Rights( ECTHR -Grand Chamber), Decision of 09.02.2000/.
- Fogarty v. United Kingdom (Application no. 37112/97) , European Court of Human Rights ,Date of Decision: 21 November 2001, http://hudoc. echr.coe.int/eng# {"dmdocnumber":["697763"],"itemid":["001-59886"]}.
)