دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانش ‏آ‏موخته دکترای حقوق بین ‏الملل، گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 دانشیار، دانشکده روابط بین‏الملل وزارت امور خارجه، تهران، ایران

4 استادیار، گروه حقوق دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران

چکیده

این مقاله با هدف بررسی ارتباط میان موازین بین‌المللی رفاه و جنسیت‌گروی، سهم زنان و دوشیزگان مستحق از مزایای تأمین اجتماعی را حول دو هستة ارزش‌محور و نیازمحور مورد توجه قرار داده است، با این نگاه که توسعة عادلانة آن راهگشای حمایت از زندگی شریف تهیدستان و برآوردن خواسته‌های مشروع آنها بدون تبعیض است. نوشتار ‌حاضر با تکیه بر اسناد جهانی و رویة حقوق عمومی دولت‌ها، سعی داشته فرایند تحول در حقوق تأمین اجتماعی سدة بیست‌ویکم را همراه با جریان گذار نسلی، انقلاب جمعیتی و رشد تصاعدی آسیب‌ها از عاملیت‌ها و پویش‌های اثرپذیر بر سرنوشت قشر آسیب‌پذیر نشان ‌دهد. عدالت جنسیتی، با وجود اختلاف نظر در فاهمه‌های فرهنگی جهان نسبت به آن، پشتوانه‌ای است برای اینکه در سیر سیاستگذاری‌های داخلی کشورها همگان بتوانند به ظرفیت‌ها و فرصت‌های دو قلمروِ اشتغال‌محور و حمایت‌محور تأمین اجتماعی دسترسی داشته باشند. نتیجة پژوهش، کاستی اساسی به‌کارگیری عدالت جنسیتی را در تفاوت‌زدایی از مستمندان، عدم ارائة شاخص‌های رفاهی منصفانه و به‌روز، در نظام‌های اجتماعی ذکر کرده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Elaborating Gender Justice Standrds in the International Law of Social Security

نویسندگان [English]

  • Mohammadmehdi Hossienmardi 1
  • Hassan Khosravi 2
  • Reza Mousazadeh 3
  • Mojtaba Babai 4

1 D in international law, Departmenet of law, University of Payme noor, Tehran, Iran

2 Associate Prof, Departmenetof law, University of Payme noor, Tehran, Iran.

3 Associate Prof,. Departmenetof Law, Faculty of International Relations, Ministry of Foreign Affairs. Tehran, Iran

4 Assistant Pro, Depatmentof Law, Payam Noor University. Tehran, Iran

چکیده [English]

To elaborate the relationship between international standards of welfare and genderism, this essay examines the share of women and girls entitled to social security benefits based on value-based, and need-based cores, considering that its fair expansion protects the poor and fulfills their legitimate demands without discrimination. The present contribution will try to explain the process of transformation in the 21st century social security law, along with the generational transition, the demographic revolution, and the growth of harms that affect vulnerable people. Gender justice, despite different  cultural understandings of this concept, is a basis under which  the domestic policy-making process allows everyone to have equal access to opportunities in both employment-based and protection-based social security. The findings of this study indicate that the main drawback of using gender justice in social security systems is that it eliminates the difference between the disadvantaged and the lacks fair and up-to-date welfare standards.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Empowerment
  • Social Security Law
  • Gender Justice
  • Value-Based Core
  • Need-Based Core
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. ایشیکاوا، جانکو؛کورویلا، ساروش (1390)، گفت‌وگوی اجتماعی در حقوق کار، مترجم:رحمانی،علی، تهران: مجد.
  2. آزاد دوین، علی (1398)، تضمین حق تأمین اجتماعی در نظام حقوق بین‌الملل، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  3. بانک آسیایی(1393)، شاخص حمایت. اجتماعی، مترجمین: نیکوپوردیلمی،نگین،وحیده، تهران: شلاک.
  4. پیترز، دنی (1388)، تأمین اجتماعی مقدمه‌ای بر اصول اساسی، مترجمین :فیروزمندی، فرازواحمدی، سمیره، تهران: شهر دانش .
  5. تیلور،گری (1392)، ایدئولوژی و رفاه، مترجم محققی کمال، حسین، نصرت‌آبادی، مهدی، تهران: جامعه شناسان.
  6. جعفری، محمدتقی (1390)، حقوق جهانی بشر، چ پنجم، تهران: موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
  7. حسینی، سید محمدرضا (1394) الگوهای تأمین اجتماعی از دیدگاه اسلام و غرب،قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  8. دفتر مطالعات استراتژیک ریاست جمهوری (1397)، عدالت جنسیتی و توسعه پایدار،تهران: انتشارات مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری .
  9. سام‌آور، عزت‌اله؛ ابراهیم نجف‌آبادی، اعظم (1393)جمعیت و رفاه اجتماعی، تهران: نشر علم.
  10. سپالوداکارمونا،مگدالنا، نایست، کارلی(1398) رویکرد حقوق بشری به حمایت اجتماعی، مترجمان:آرامش پور،محسن،ابراهیمی، مریم،تهران، مؤسسة راهبردی بازنشستگی صبا.
  11. سپهری، محمدرضا (1393)، مقاوله نامه‌های بین‌المللی کار،تهران: موسسه کار و تأمین اجتماعی.
  12. سن.آمارتیا (1379) آزادی و برابری، ترجمه فشارکی، حسن، تهران: شیرازه.
  13. سولیوان، باربارا (1386)، کارول پیتمن: دموکراسی مشارکتی و فمینیسم. در کتاب: دموکراسی لیبرال و منتقدان آن، ویراستاران: کارتر، اپریل. واستوکس، جفری، مترجم: رحمانی‌زاده دهکردی، حمیدرضا، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
  14. سیبلی، مالفرد (1394)، ایده‌ها و ایدئولوژی سیاسی، ترجمة عالم، عبدالرحمن، تهران: نشر نی.
  15. طجرلو، رضا (1393)، حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، تجزیه‌وتحلیل اسناد بین‌المللی و منطقه‌ای، تهران: دادگستر.
  16. عباسی، بیژن (1393) مبانی حقوق عمومی، تهران،انتشارات دادگستر.
  17. عراقی، سید عزت اله و رنجبریان، امیرحسین (1391)، تحول حقوق بین‌المللی کار،تهران: مؤسسة کار و تأمین اجتماعی.
  18. عصمتی، زینب (1392) آشنایی با مفاهیم حقوق عمومی بررسی مفهوم تأمین اجتماعی، تهران: پژوهشکدة شورای نگهبان.
  19. فراستل،کارتارنیا؛ شنین، مارتین (1391)، زنان، مترجم:غدیری، ماهرو از کتاب (حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) نوشته: آسبیورن، ایده و همکاران،تهران: مجد.
  20. قوام، عبدالعلی؛ محسنی، سمیرا (1397)، دیالوگ میان روابط بین‌الملل و حقوق بین‌الملل در آغاز هزارة سوم)، تهران: مخاطب.
  21. کاتوزیان، ناصر (1392)، فلسفة حقوق، چ هفتم، ج 1 ، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  22. کارو، دومینیک (1383)، حقوق بین‌الملل، مترجم: تقی‌زاده انصاری، مصطفی، تهران: دادگر.
  23. مانو، فیلیپ (1393)، شکل‌گیری دولت رفاه و سرمایه‌داری هماهنگ در ژاپن و آلمان، مترجم: فرهادی پور، محمدرضا،تهران: دفتر مطالعات اجتماعی وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی.
  24. مدنی قهفرخی، سعید(1396)، وضعیت توسعة انسانی در ایران، تهران: پارسه.
  25. نصرتی، سید حسین (1387)، گفت‌وگوی اجتماعی، تهران: مؤسسة کار و تأمین اجتماعی.

 

 

ب) مقالات

  1. آذربایجانی، مسعود (1388)، «عدالت جنسیتی و اشتغال زنان»، فصلنامة مطالعات راهبردی زنان، دورة 12 ش 46، ص 20-1.
  2. باستانی، سوسن؛ خسروی دهقی (1398)،«موانع و چالش‌های سیاستگذاری بر مبنای عدالت جنسیتی»، فصلنامة مسائل اجتماعی ایران، سال دهم، ش 2، ص 57-29
  3. تلنسون، جین؛ پریسکات، دیوید (1393)، «آرمان‌های توسعة هزاره»، ماهنامة کار و جامعه، ش 177، ص 35-37.
  4. زمانی، سید قاسم؛ آزاددوین، علی (1396)، «مفهوم و جایگاه حقوق تأمین اجتماعی در اسناد بین‌المللی»، فصلنامة حقوق پزشکی، سال یازدهم، ش 42، ص 37-9.
  5. عبادی بشیر، مقصود؛ مجتهدی، محمدرضا (1399)، «ماهیت حقوقی سنوات کار در روابط کار»، فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، دورة50، ش 3، صص 881-898.
  6. کدخدایی، عباسعلی؛ مقامی، امیر (1395 )، «ساختار آنالوگ حقوق بین‌الملل»، فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 46، ش 3، صص 465-489.
  7. لطفی، حسن (1397)، «مبنای دخالت دولت در قراردادها: عدالت تصحیحی یا توزیعی؟»، فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 48، ش 3، صص 547-567.

 

ج) اسناد

  1. روزنامة رسمی جمهوری اسلامی ایران، قانون برنامه پنجساله ششم توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰ـ ۱۳۹۶) «، شمارة 20995، ۱۳۹۶/۱/۲۱ . WWW.RRK.IR
  2. شورای پژوهشی مؤسسة عالی پژوهش (1387)، نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی خلاصه گزارش، تهران: مؤسسة عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
  3. معاونت پژوهش‌های اجتماعی ـ فرهنگی (1399)، بررسی وضعیت موجود صندوق‌های بیمة اجتماعی کوچک و ارائة الگو برای ساماندهی آنها، تهران: دفتر مطالعات اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1549748

 

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Ahmed, Dawood & Buler, Elliot (2017), Social and economic rights ,internation IDEA Constitution-Building primer, second published , Stockholm.
  4. Annesley, Clair (2014), UK Austerity Policy afeminist Perspective, Friedrich ebert stiftung, www.library.fes.de/pdf-files/id/10526.pdf.
  5. Cichon, Michael; Hagemejer, Krzysztof; Woodall, John (2006), Changing the paradigm in social security: From fiscal burden to investing in people, Social Security Department International Labour Office.Geneva.
  6. Ehrenreich, Brooks, Rosa (2002), Feminism and International Law: An Opportunityfor Transformation, Georgetown Law Faculty Publications and Other Works.https://scholarship. law.georgetown.edu/facpub/113
  7. Entmacher, Joan & Gallagher, Robbins, Katherine (2015), Women and social Security, Fact sheet, National womens law Centre, Washington, www.nwlc.org.
  8. Kabeer, Naila (2008), Mainstreaming gender in social protection for the informal economy, common wealth secretariat, London.
  9. Louis, anja (2005), Women and the law, published by tamesis, Wood bridge. website: www.boydellandbrewer.com.
  10. STEWART ,Anna (2011), Gender, Law and Justice in a Global Market, Published in the United States of America by Cambridge University Press,New York.
  11. UsmanAbubakar, Musa (2018), Gender justice in Islamic law, Hart publishing,Oxford.
  12. Weber, Enzi (2019), Digital social security outline of a concept for the 21st century, Hans-Bockler-stiffing, Berlin.

 

  1. B) Articles
  2. Jouannet, Emmanuelle (2007),"What is the Use of International Law? International Law as a 21st Century Guardian of Welfare", Michigan Journal of International Law, Vol. 28, Issue 4. http://repository. law.umich.edu/mjil/vol28/iss4/3,PP:817-857, pp. 817-857.
  3. Mulder, Jule (2018),"promoting substantive gender equality through the law on pregnancy discrimination, matyernity and parental leave", European equality law review, Issue1/,www.equalitylaw.eu/publications/order. Pp. 39-49.
  4. Rea, Abada; Chiongson, Desai; Deval, Marchiori; Teresa; Woolcock, Michael (2012), "Role of law and justice in achieving gender equality ", Journal Third World Quarterly,,Vol.36, Issue 2, pp. 3-28.
  5. TC War wick, Ben (2015), "Socio-economic rights during economic crises: Changed approach to non-retrogression", international and comparative law quarterly, 65(01). 28October,./http://dx.doi.org/10.1017/ s00250589315000494, pp. 249-265.

 

  1. C) Documents
  2. Commission on the status of women, change the world ,model united Nations,2019/01/csw,www.CWMUN.ORG/WP-content/uploads/2019/01/csw-2019.pdf.
  3. Committee on the Elimination of Discrimination against Women, General recommendation on women’s access to justice, CEDAW/C/GC/33, 23 July 2015.
  4. Conference summary report .international conference, engendering social protection ,October 2012,Lusaka.
  5. General assembly United nations Women in development, Resloution adoptedon 22DECEMBER,   A/RES/70/219,15Th  February2016.
  6. ICJ Briefing paper, International Human Rights Law and Gender Equality and Non-Discrimination Legislation, International Commission of Jurists, Geneva, April 2014.
  7. ILO, Global Wage ,Report 2018/19, INTERNATIONAL LABOUR OFFICE, 2018, GENEVA.
  8. ILO.RECOMMENDATION,NO: 202, Social Protection Floors Recommendation ,INTERNATIONAL LABOUR OFFICE, 2012, GENEVA.
  9. Inter national labour conference , CONVENTION no 190, CONCERNING THE ELIMINATION OF VIOLENCE AND HARASSMENT IN THE WORLD OF WORK ADOPTED BY THE CONFERENCE AT ITS ONE HUNDRED AND EIGHTH SESSION, GENEVA, 21 JUNE 2019.
  10. International Labour Conference(2011) Report VI Social security for social justice and a fair globalization, 100th Session International Labour Office , ILC.100,Geneva.
  11. International Social Security Association(2016) Constitution,published by International Social Security Association,Geneva,www.issa.int.
  12. InternationalInternational Labour Organization, COVID-19 and theworld of work: Impactand policy Responses,March2020,Geneva, ilo.org/global/topics/coronavirus.
  13. MONTRÉAL PRINCIPLES ON WOMEN’S ECONOMIC, SOCIAL AND CULTURAL RIGHTS, December 7 – 10, 2002, https://www.refworld.org/docid/46f1462e0.html.
  14. Report of the world conference of the international womens year,E/CONF.66/34.1975.
  15. United Nations Development Programme(2018)This “Gender Justice & The Law” publication , Assessment of laws affecting gender equality in the Arab States region,publication of United Nations Development Programme, UNDP,New York.
  16. UNITED NATIONS RESEARCH INSTITUTE FOR SOCIAL DEVELOPMENT, World Development Report 2012: Gender Equality and Development An Opportunity Both Welcome and Missed Shahra Razavi Research Coordinator,United Nations Research Institute for Social Development (UNRISD), 2012.
  17. United Nations, Report of the economic and social council on its,2018session,A/73/3. https://undocs.org/pdf?symbol=en/A/73/3.

 

  1. D) Sources françaises
  2. Thouvenin , Jean-Marc et Trebilcock, Anne(2013), Droit international social, Tome2, Bruylant, Group Larcier s.a., Bruxelles.