دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

نظام ترسیم‌شده توسط کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، مطلق بودن قاعدة منع شکنجه را بیان می‌کند و دیوان مربوط برای تفسیر این امر در سنوات اخیر مسئلة اخراج یا استرداد اتباع بیگانه و پناه‌جویان را ذیل قاعدة مذکور قرار داده است؛ هرچند در بررسی پرونده‌های مربوطه قضات دیدگاه مطلق‌گرایانه بیان‌شده در کنوانسیون را پشت سر می‌گذارند و به‌صورت موردی درخواست‌ها را مطالعه می‌کنند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، در پی پاسخگویی به این پرسش است: بر چه اساسی در مقررات فراملی حقی مطلق اعلام می‌شود، اما در رویة مصادیقی عنوان ‌می‌شوند که عملاً همان حق (قاعدة منع شکنجه) دربارة مهاجران مشروط تفسیر می‌شود؟ در انتها ثابت خواهد شد که اساس اعمال محدودیت‌ها نسبت به مسئله‌ای که قرار است ذیل قاعدة مطلق منع شکنجه تفسیر شود، این است که در صورت عدم تفسیر نسبی‌گرایانه، دیوان اختیار دولت‌ها در اخراج بیگانگان را مخدوش خواهد کرد و چنین مسئله‌ای مشکلات زیادی را در حوزة بار مالی سامان دادن به خارجی‌ها و پناه‌جویان ایجاد می‌کند، ضمن اینکه حاکمیت کشورها هم تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت. هرچند این رویکرد، دیوان را در معرض انتقادات از حیث دوگانگی در عنوان کردن حقوق بشر مطلق و رویه‌ای که نسبی است، قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Interpretation of the Expulsion of Foreigners in the Framework of the Prohibition of Torture in the Jurisprudence of the European Court of Human Rights

نویسنده [English]

  • Ali Reza Jalali

Assistan Professor, Law Department, Damghan University, Damghan, Iran

چکیده [English]

The European Convention on Human Rights describes prohibition of torture as an absolute right and in recent years the European Court of Human Rights has interpreted the expulsion of foreigners in the framework of that principle. But in these cases, the Court mitigates its point of view and doesn't apply an absolute parameter. In this research with an analytical-descriptive method, we’ll try to answer the following question: why in international law a right (prohibition of torture) is assessed as absolute, but in practice for foreigners the same principle is limited? At the end, we’ll prove that without a relativist interpretation of the Court, the sovereignty of European States about the expulsion of foreigners would be limited and this would entail negative economic consequences. Furthermore, without this interpretation, there would be problems also for the security of Europe. But this point of view raises criticism, because there is a duality in the Court jurisprudence: an absolute principle from a theoretical point of view becomes relative in the reality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Expulsion of Foreigners
  • Fundamental Rights
  • European Court of Human Rights
  • Prohibition of Torture
  1. فارسی

الف) مقالات

  1. حمزه، قاسم (1387)، «بررسی ممنوعیت شکنجه در نظام حقوقی اسلام»، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دورة 5، ش 14، ص 88-67.
  2. رنجبریان، امیرحسین (1384)، «جایگاه قاعدۀ منع شکنجه در حقوق بین‌الملل معاصر»، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دورة 70، ش 0، ص 184-147.
  3. قدیر، محسن؛ کاظمی فروشانی، حسین (1397)، «بررسی پدیدة پناهندگی از منظر اسلام و حقوق بین‌الملل»، فصلنامة پژوهش‌های تطبیقی حقوق اسلام و غرب، سال پنجم، ش 1، ص 148-119.
  4. انگلیسی
  5. A) Books
  6. De Weck, Fanny (2017), Non-Refoulement Under the European Convention on Human Rights and the UN Convention Against Torture, Leiden, Brill.
  7. Gerards, Janneke (2019), General Principles of the European Convention on Human Rights, Cambridge, Cambridge University Press.
  8. Hamdan, Eman (2016), The Principle of Non-Refoulement under the ECHR and the UN Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, Leiden, Brill.

 

  1. B) Articles
  2. Arai-Yokoi, Yutaka (2003), “Grading Scale of Degradation: Identifying The Threshold of Degrading Treatment or Punishment Under Article 3 ECHR”, Netherlands Quarterly of Human Rights, Vol. 21, No. 3, pp.385-421.
  3. Gentili, Gianluca (2010), “European Court of Human Rights: An Absolute Ban On Deportation of Foreign Citizens To Countries Where Torture Or Ill-Treatment Is A Genuine Risk”, International Journal of Constitutional Law, Vol. 8, No. 2, 311-322.
  4. Ghadir, Mohsen & Kazemi Forushani, Hossein (2018). “Study of the Concept of Asylum in the View of Islam and International Law”, Comparative Study on Islamic and Western Law Review, Vol. 5, Issue 1, pp.119-148 (In Persian).
  5. Hamzeh, Qasem (2008), “Study About the Prohibition of Torture in the Islamic Legal System”, Fiqh and Islamic Law Review, Vol. 5. Issue 14, pp.67-88 (In Persian).
  6. Lehto, Enni (2018), “Applicability of Article 3 of The European Convention on Human Rights at The Borders of Europe”, Helsinki Law Review, No. 1, pp.54-77.
  7. Mavronicola, Natasa (2012), “What Is An Absolute Right? Deciphering Absoluteness In The Context Of Article 3 Of The European Convention On Human Rights”, Human Rights Law Review, Vol. 12, No. 4, pp.723-758.
  8. Ranjbarian, Amir Hossein (2005), “The Position of Prohibition of Torture Principle in the Contemporary International Law”, Journal of Law and Political Science Faculty, Vol. 70, Issue 0, 147-184 (In Persian).
  9. Ristik, Jelena (2017), “The Right to Asylum and the Principle of Non Refoulement Under the European Convention on Human Rights”, European Scientific Journal, Vol.13, No.28, pp.108-120.

 

  1. C) Judgments of the European Court of Human Rights
  2. Ireland v. United Kingdom, 18-1-1978, 5310-71.
  3. Soering v. United Kingdom, 7-7-1989, n. 14038-88.
  4. Mayeka and Mitunga v. Belgium, 12-10-1989, 13178-03.
  5. Cruz Varas v. Sweden, 20-3-1991, n. 15576-89.
  6. Vilvarajah v. United Kingdom, 30-10-1991, n. 13163-87.
  7. D. v. United Kingdom, 2-5-1997, n. 146-1996-767-964.
  8. Aydin v. Turkey, 25-9-1997, n. 23178-94.
  9. Kudla v. Poland, 26-10-2000, n. 30210-96.
  10. Price v. United Kingdom, 10-07-2001, n. 33394-96.
  11. Mouisel v. France, 14-11-2002, n. 67263-01.
  12. Shamayev v. Georgia and Russia, 12-4-2005, n. 36378-02.
  13. Jalloh v. Germany, 11-7-2006, 54810-00.
  14. Garabayev v. Russia, 7-6-2007, n. 38411-02.
  15. Salah Sheekh v. The Netherlands, 11-1-2007, n. 1948-04.
  16. Saadi v. Italy, 28-2-2008, n. 37201-06.
  17. N. A. v. United Kingdom, 17-7-2008, n. 25904-07.
  18. R. C. v. Sweden, 9-3-2010, n. 41827-07.
  19. Sufi and Elmi v. United Kingdom, 28-11-2011, n. 8319-07.
  20. Rustamov v. Russia, 3-7-2012, n. 11209-10.
  21. Azimov v. Russia, 18-4-2013, n. 67474-11.
  22. J. K. v. Sweden, 23-8-2016, 59166-12.
  23. S. K. v. Russia, 14-2-2017, n. 52722-15.

 

  1. ایتالیایی
  2. A) Libri
  3. Ambrosini, Maurizio, Abbatecola, Emanuela (2009), Migrazioni e società. Una rassegna di studi internazionali, Roma, Franco Angeli.
  4. Bartoli, Roberto (2008), Lotta al terrorismo internazionale: tra diritto penale del nemico, jus in bello del criminale e annientamento del nemico assoluto, Torino, Giappichelli.
  5. Del Coco, Rosita, Pistoia, Emanuela (2014), Stranieri e giustizia penale: Problemi di perseguibilità e di garanzie nella normativa nazionale ed europea, Bari, Cacucci.
  6. Di Stasio, Chiara (2010), La lotta multilivello al terrorismo internazionale, Milano, Giuffré.
  7. Gambino, Silvio, D’Ignazio, Guerino (2010), Immigrazione e diritti fondamentali. Fra Costituzioni nazionali, Unione Europea e diritto internazionale, Milano, Giuffré.
  8. Imperatore, Luca (2019), Migrazioni e diritti umani: lo straniero nella giurisprudenza CEDU, Milano, Key Editore.
  9. Masiello, Sonia (2007), Punti di fuga: prospettive sociologiche sul diritto di asilo e i rifugiati in Italia, Napoli, Liguori.
  10. Pizzolante, Giuseppina (2012), Diritto di asilo e nuove esigenze di protezione internazionale nell’Unione Europea, Bari, Cacucci.
  11. Scuto, Filippo (2012), I diritti fondamentali della persona quale limite al contrasto dell’immigrazione irregolare, Milano, Giuffré.
  12. Tria, Lucia (2013), Stranieri extracomunitari e apolidi: la tutela dei diritti civili e politici, Milano, Giuffré.
  13. B) Articoli
  14. Colella, Angela (2011), “La giurisprudenza di Strasburgo 2008-2010: il divieto di tortura e trattamenti inumani o degradanti (art. 3 CEDU)”, Diritto penale contemporaneo, N. 3, 221-247.
  15. Gornati, Beatrice (2017), “Limiti all’estradizione per reati di terrorismo davanti agli obblighi di tutela dei diritti umani”, Diritto penale contemporaneo, N. 1, 239-248.
  16. Vitiello, Daniela (2011), “L’obbligo di non-refoulement nella giurisprudenza di Strasburgo dopo la rivoluzione tunisina: considerazioni sul caso Al Hanchi”, Diritti CEDU, N. 1, 1-12.