دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حقوق، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

2 استادیار، گروه حقوق، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران ؛ گروه حقوق عمومی و حقوق بین‌الملل، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، ایران

3 استادیار، گروه حقوق، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مفهوم جرائم جنسی در حقوق بین‌المللی کیفری در نیم قرن اخیر مجادلات و مباحثات بی‌شماری را در حقوق بین‌الملل برانگیخته است. توجه محاکم بین‌المللی کیفری یوگسلاوی سابق و رواندا به مفاهیمی چون نارضایتی قربانی و اجباری بودن عمل جنسی در شرایط جنگی، زمینه را برای تعاریف مترقیانه‌تری از اشکال مختلف تجاوز یا خشونت‌های جنسی در مخاصمات مسلحانه فراهم آورد. اما با وجود این رویکردهای مترقیانه، نبود رویکردی واحد و پراکندگی آرای شعب این دو دادگاه، ابهامات زیادی را در مورد مفهوم مورد بحث بر جای نهاده‌اند. هدف این مقاله پاسخگویی به این پرسش است که به مدد رویة قضایی این دادگاه‌ها چه تحولاتی در عرصة بین‌المللی در جهت توسعة حقوق مرتبط با جرائم جنسی رخ داده است؟ در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی پس از واکاوی تحولات رویة قضایی این دو دادگاه، می‌توان دریافت با وجود سکوت اساسنامة دو دادگاه، رویکرد برخی شعبات آنها با هدف احقاق حقوق قربانیان و توسعة حقوق بین‌الملل بسیار مترقیانه بوده و جرائم جنسی به‌عنوان بخشی از جنایت علیه بشر، جرائم جنگی و حتی نسل‌زدایی شناسایی شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study on the Case –Law of the International Criminal Tribunals for the Former Yugoslavia and Rwanda on Sexual Crimes

نویسندگان [English]

  • Sanazalsadat Jafari 1
  • Masoud Zamani 2
  • Amir Maghami 3

1 Ph.D. Student in Public International Law, Department of Law, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran

2 Assistant Prof., 1-Department of Law, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran

3 Assistant Professor, Department of Law, University of Isfahan, Isfahan, Iran

چکیده [English]

The concept of sexual crimes in times of armed conflicts has provoked a very serious debate in international criminal law. At the same time, the jurisprudence of ICTY and ICTR on issues such as victim’s consent has led to more progressive definitions of rape and other forms of sexual violence in the context of armed conflict. Nevertheless, the diversity of opinions delivered by the different branches of the two tribunals has foreshadowed further development in formulating coherent definitions of war-time sexual crimes. This study aims to address the developments underscoring sexual crimes in the jurisprudence of ICTY and ICTR. Employing an analytical descriptive approach, the paper argues that the silence of the tribunals' statutes on the question of sexual crimes has caused a qualification of these offenses under such headings as war crimes or crimes against humanity. Whether this is a welcome development or not, will be further discussed in this paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sexual violence
  • sexual crimes
  • international criminal tribunals
  • jurisprudence
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. آقایی جنت مکان، حسین (1393)، حقوق کیفری بین‌المللی (مجموعه اسناد بین‌المللی)، چ اول، تهران: جنگل.
  2. کریر، رابرت و سایرین (1393)، مقدمه‌ای بر حقوق و رویة کیفری بین‌المللی، ترجمة ارمغان عبیری و زهرا عامری، چ اول، تهران: خرسندی.
  3. کیتی شیایزری، کریانگ ساک (1396)، حقوق بین‌المللی کیفری، ترجمة بهنام یوسفیان و محمد اسماعیلی، چ ششم، تهران: سمت.
  4. مؤمنی، مهدی (1396). حقوق بین‌المللی کیفری، چ سوم، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی چتر دانش.
  5. میرمحمدصادقی، حسین (1393)، دادگاه کیفری بین‌المللی، چ هفتم، تهران: دادگستر.
  6. هنکرتز،ژان ماری؛دوسوالد بک، لوئیس (1387)، حقوق بین‌المللی بشردوستانة عرفی، چ اول، تهران.
  7. یاوری، فاطمه (1397)، نقد سازوکارهای حمایت از زنان قربانیان خشونت در مخاصمات مسلحانه، چ اول، تهران: میزان.

 

ب) مقالات

  1. بریجیت، استرن؛ ازابل، فوچارد (1393)، «خشونت جنسی به‌عنوان نسل‌کشی: اهمیت نقش کمیسیون بسیونی در توسعة اخیر حقوق بین‌الملل کیفری»، ترجمة سید رضا رفیعی، در مجموعه مقالات بزرگداشت محمد شریف بسیونی، چ اول، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، ص 330-293.
  2. بلخی، سارا؛ آزادبخت، فریده (1393)، «بررسی دادگاه ویژة سیرالئون: مبانی، دستاوردها و چالش‌ها»، محاکم کیفری بین‌المللی، زیر نظر دکتر مهدی ذاکریان، چ اول، تهران: تیسا، ص 306-283.
  3. بیگی، جمال؛ آشنا، حمید (1398)، «جرم‌ انگاری خشونت جنسی در روابط زناشویی با تکیه بر اسناد بین‌المللی حقوق بشر»، فصلنامة مطالعات بین‌المللی، سال شانزدهم، ش 2 (62)، ص 142-115.
  4. روزبهان، محسن (1393)، «دادگاه کیفری بین‌المللی رواندا؛ برگی از تاریخ عدالت کیفری»، محاکم کیفری بین‌المللی، زیر نظر دکتر مهدی ذاکریان، چ اول، تهران: تیسا، ص 1045-55.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Cryer, Robert & others (2008), An Introduction To International Criminal Law And Procedure, translated by :Armaghan Obeiri & Others, Tehran: Khorsandi Pubications.
  4. Erikson, Maria (2010), Defining Rape: Emerging Obligation for State under International Law? , Örebro University.
  5. Henckaerts, Jean-Marie; Doswald-Beck, Louise (2008), Customary International Humanitarian Law, Tehran: Majd Publications.
  6. Schabas, William (2006),The UN International Criminal Tribunals,The Former Yugoslavia ,Rwanda And Sierra Leone, Cambridge University Press.

 

  1. B) Articles
  2. Aleshkina, M. (2016), “Sexual Violence in Armed Conflict under International Law”,Master's thesis, faculty of law,University of Osloensis
  3. Aptel, Cecile & Williamson, Jamie A (2000), “A Commentary on the Musema Judgment Rendered by the United Nations International Criminal Tribunal for Rwanda”, Melbourne Journal of International Law, Vol. 1.
  4. Dixon, Rosalind (2002),” Rape as A Crime In International Humanitarian Law: Where To From Here?” , Europian Journal of International Law ,Vol.13,No.3.
  5. Fabijanic Ggro, Sandra (2010),”The Crime Of Rape in the ICTY’s & ICTY’S Case Law“, Rijeka University, Zbornik PFZ,60,(3).
  6. Gong-Gershowitz, Jenifer (2009), ”Forced Marriage: A “ New” Crime Against Humanity ?”, Northwestern Journal of International Human Rights,Vol.8.
  7. L. Haffajee, Rebecca (2006), “Prosecuting Crimes of Rape and Sexual Violence at the ICTR: The Application of Joint Criminal Enterprise Theory”, Harvard Journal of Law & Gender, Vol. 29.
  8. Oosterveld, Velerie (2011),”The Gender Jurisprudence of the Special Court for Sierra Leon: Progress In The Revolutionary United From Judgments “, Cornell International Law Journal, Vol.44.
  9. Palmer, Amy (2009),”An Evolutionary Analysis of Gender –Based War Crimes and the Continued Tolerance of “Foeced Marriage”, Northwestern Journal of International Human Rights, Vol.7.
  10. Ruiz, Laetitia (2016).“Gender Jurisprudence for Gender Crimes? ”, International Crimes Database.
  11. Soares, Miguel De Serpa (2014), “ABA Day at the UN “, American Bar Association, United Nations Office of Legal Affairs.
  12. Weiner, Phillip (2013), “The Evolving Jurisprudence of The Crime of Rape In International Criminal Law”, Boston College Law Review, Vol. 54, Issue 3, Article.

 

  1. C) Documents
  2. ICTR, The Prosecutor v.Jean-Paul Akayesu, Case No. ICTR-96-4-T, 2 September 1998.
  3. ICTR, The Prosecutor v.Musema,The Trail Chamber, Case No. : ICTR-96-13-A, 2000.
  4. ICTY, The Prosecutor v. Delalic and Others, Trail judgment, Case No.: IT-96-21-T,1988.
  5. ICTY, The Prosecutor v.Anto Furundzija, Case No. : IT-95-17/1-PT, 1998.
  6. ICTY, The Prosecutor v.Dusko Tadic, Decision on the Defence Motion for Interlocutory Appeal on Jurisdiction, 1995.
  7. ICTY, The Prosecutor v.Dusko Tadic, The Appeal Chamber, Case No: IT-94-1-A,1999.
  8. ICTY, The Prosecutor v.Dusko Tadic, The Trail Chamber, Case No: IT-94-1-T, 1997.
  9. ICTY, The Prosecutor v.Kunarac & Kovac & Vukovic, Case No. : IT-96-23-T& IT-96-23/1-T,2001.
  10. ICTY, The Prosecutor v.Kunarac, Kovac & Vukovic, The Appeal Judgment, 2002.
  11. International Tribunal for the Prosecution of Persons Responsible for Serious Violations of International Humanitarian Law Committed in the Territory of the Former Yugoslavia since 1991, Case No. IT-94-1-A-R77, 31 January 2000.
  12. The Statute of the International Criminal Tribunal for Rwanda (1994).
  13. The Statute of the International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia (1993).