نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• مهدیه لطیف زاده ¹
• سید محمد مهدی قبولی درافشان ²
• سعید محسنی ²
• محمد عابدی ³

¹ دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³ استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

با تصویب مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیۀ اروپا در خصوص حمایت از دادۀ شخصی در سال 2016 و لازم‌الاجرا شدن آن در سال 2018، تمامی کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا ملزم به حمایت حداکثری از داده‌های شخصی و اشخاص موضوع داده شدند. حمایت‌های حداکثری این مقررات در مواد مختلفی بیان شده است که نسبت به بسترهای قانونی سابقِ اتحادیۀ اروپا و سایر کشورها، در خصوص حمایت از دادۀ شخصی دقیق‌تر، سختگیرانه‌تر و در مقام عمل کاربردی‌تر است. یکی از اساسی‌ترین جنبه‌های حمایت از داده‌های شخصی، جریان حقوق مختلف برای اشخاص موضوع داده است. این مقررات در چندین ماده، به حقوق اشخاص موضوع داده جهت حفاظت مؤثر نسبت به داده‌های شخصی‌شان اشاره کرده است. با توجه به اینکه حفاظت از داده‌های شخصی و اشخاص موضوع داده امری مهم و یکی از حقوق شهروندی در هر جامعه‌ای است، ضرورت بررسی این مسئله در نظام حقوقی ایران نیز احساس می‌شود. در این پژوهش با بیان حقوق اشخاص موضوع داده از نگاه مقررات اروپایی مربوط به دادۀ شخصی، روشن شد، اگرچه به موجب قوانین موضوعة ایران، مبانی حقوقی ایران و فقه امامیه برخی از حقوق اشخاص موضوع داده در حقوق ایران نیز وجود دارند؛ لیکن تمامی این حقوق اثبات‌شدنی نبوده و حقوق موجود نیز خالی از اشکال نیست؛ بدین‌سبب تصریح قانون در این خصوص ضروری است.

کلیدواژه‌ها

• پیش‌نویس لایحۀ «صیانت و حفاظت ‏از داده‌های شخصی»
• حق اعتراض
• ‏حق انتقال داده
• حق دسترسی
• حق ‏فراموش‌ شدن
• شخص موضوع داده.‏

موضوعات

• حقوق بشر

عنوان مقاله [English]

Protection of Personal Data in EU Law and its Feasibility in the ‎Iranian Legal System

نویسندگان [English]

• Mahdieh Latifzadeh ¹
• Sayyed Mohammad Mahdi Qabuli Dorafshan ²
• Saeed Mohseni ²
• Mohammad Abedi ³

¹ Ph.D. candidate, Department of Private Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

² Associate Professor, Department of Private Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

³ Assistant Professor, Department of Private Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

With the adoption of the European Union General Data Protection Regulation (GDPR) on personal data protection in 2016 and its entry into force in 2018, all EU member states are required to provide maximum protection of personal data to individuals. The maximum protections of this regulation are expressed in various provisions, which are clearer, stricter and more practical compared to previous legal frameworks of the EU and other countries. One of the most important aspects of personal data protection is the flow of different rights to the data-subjects. In several articles, the EU regulation refers to the rights of data-subjects for the effective protection of their personal data. Given the importance of personal data and data-subjects protection and citizens’ rights to such protection, the need to examine this issue is also felt in regard to the Iranian legal system. In this paper, by explaining the said European regulation, it will be shown that although under Iranian law some rights of the data-subjects are protected, not all of these rights are provable and the existing rights are not without flaws. Therefore, there is a need for legal clarification on this subject.

کلیدواژه‌ها [English]

• personal data protection ‎and safeguarding draft ‎act
• right to object
• right to ‎data portability
• right of ‎access
• right to be ‎forgotten
• data subject.‎