دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه حقوق بین الملل، دانشکدة حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق بین الملل، دانشکدة حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

حقوق بین‌الملل محیط زیست هم در بعد هنجاری و هم در بعد نهادی با کثرت‌گرایی روبه‌روست. برخی کثرت موجود را با رویکردی پلورالیستی یا تخصص‌گرایی می‌نگرند و آن را نه‌تنها مضر نمی‌دانند، بلکه مفید نیز ارزیابی می‌کنند. دیدگاه مقابل نیز با الهام از وحدت‌گرایی کانت، به یکپارچه‌سازی هنجاری و تمرکز نهادی در حقوق بین‌الملل محیط زیست منتهی می‌شود. مقالة حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از داده‌های کتابخانه‌ای، درصدد است به ترسیم چشم‌انداز مطلوب این حوزه بپردازد و الگوی مناسب را با در نظر گرفتن شرایط موجود پیشنهاد کند. نوشتار پیش رو ضمن توجه به برخی ابعاد مدیریتی و جامعه‌شناختی موضوع، نتیجه می‌گیرد که کثرت‌گرایی موجود در بخش‌هایی، نیازمند رسیدن به وحدت و تمرکزگرایی است تا آثار مثبت تخصص‌گرایی بتواند در پرتو آن آشکار شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

From Existing Pluralism to Kantian Unitarianism in International Environmental Law

نویسندگان [English]

  • Mostafa Fazaeli 1
  • Vahid Kosari 2

1 Associate Prof., Department of International Law, University of Qom, Qom, Iran

2 Ph.D. Student in International Law, Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran

چکیده [English]

International environmental law faces pluralism in both normative and institutional aspects. Some view the existing plurality with a pluralistic or specialization approach, arguing that not only it is not harmful, but that it is useful. Inspired by Kant's unitarianism, the opposite view leads to normative integration and institutional centralization. The present article, through a descriptive-analytic method and by means of content analysis, aims to illustrate the desired outlook in this field and propose an appropriate model, taking into account the existing conditions. Taking into account some managerial and sociological aspects of the topic, the paper concludes that the actual pluralism needs to achieve unity and centralism, in some sectors, so that the positive effects of specialization can manifest themselves.

کلیدواژه‌ها [English]

  • centralization
  • constitutionalization
  • international environmental law
  • Kantian unitarianism
  • pluralism
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. تسون، فرناندو (1394)، فلسفة حقوق بین‌الملل، ترجمة محسن محبی، چ سوم، تهران: شهر دانش.
  2. ذوالعین، پرویز (1395)، مبانی حقوق بین‌الملل عمومی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
  3. رالز، جان (1396)، نظریه‌ای در باب عدالت، ترجمة مرتضی نوری، تهران: نشر مرکز.
  4. کاسکنیمی، مارتی (1389)، فرجام حقوق بین‌الملل: نوسان میان تکنیک و تدبیر، ترجمة سید قاسم زمانی و آرامش شهبازی، تهران: مؤسسة مطالعات حقوقی شهر دانش.
  5. کولاسوریا، لال کورو؛ رابینسون، نیکلاس (1390)، مبانی حقوق بین‌الملل محیط زیست، ترجمة سید محمدمهدی حسینی، تهران: میزان.
  6. کیس، الکساندر؛ شلتون، دینا (1397)، راهنمای حقوق بین‌الملل محیط زیست، تحقیق و ترجمة دکتر محمد سعید شفیعی و همکاران، تهران: جنگل.
  7. گلابی، سیاوش (1381)، جامعه‌شناسی سازمان‌ها، تهران: میترا.
  8. موحد، محمدعلی (1381)، در هوای حق و عدالت، از حقوق طبیعی تا حقوق بشر، تهران: کارنامه.
  9. موسوی، سیدفضل الله (1391)، سیر تحولات منابع حقوق بین­الملل محیط زیست، تهران: میزان.

 

ب) مقالات

  1. اکبری لالیمی، مرتضی (1395)، «اجرای حق تعیین سرنوشت، تقابل حقوق بشر با حاکمیت دولت‌ها»، مجلة حقوقی دادگستری، سال هشتادم، ش 96، ص 80-61.
  2. پروین، خیراله (1389)، «تأثیر جهانی شدن و تحولات بین‌المللی بر حاکمیت و استقلال دولت‌ها»، فصلنامة سیاست، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دورة 40، ش 4، ص 62-41.
  3. حسینی، سید مهدی (1392)، «حاکمیت بین‌المللی زیست‌محیطی و چالش‌های توسعة پایدار در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه»، فصلنامة علمی محیط زیست، ش 56، ص 43-31.
  4. شهبازی، آرامش (1388)، «تأملی در وحدت و کثرت نظام حاکم بر سیستم حقوق بین‌الملل»، مجلة حقوقی بین‌المللی، سال بیست‌وششم، ش 41، ص 60-13.
  5. فلسفی، هدایت‌اله (1381)، «حق صلح و منزلت انسانی، تأملاتی در مفاهیم قاعدة حقوقی، ارزش اخلاقی و بشریت»، مجله حقوقی ریاست جمهوری، ش 26 و 27، ص 130-5.
  6. کدخدایی، عباسعلی؛ مقامی، امیر (1397)، «پیامدهای خوانش دستورگرایانه از حقوق بین‌الملل»، مجلة حقوقی بین‌المللی، ش 59، ص 38-7.
  7. مافی، همایون؛ بذار، وحید (1394)، «عوامل احتمالی تجزیه حقوق بین‌الملل با تأکید بر گزارش سال 2006 کمیسیون حقوق بین‌الملل»، فصلنامة پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دورة نخست، ش 18، ص 208-183.
  8. مافی، همایون؛ بذار، وحید (1395)، «نظریة سلسله‌مراتب هنجاری در پرتو قواعد حقوق بشری با تأکید بر رویة قضایی بین‌المللی»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 46 ، ش4، ص 1048-1027.

 

ج)پایان‌نامه‌ها

  1. عبیدی‌نیا، مریم (1392)، «نقش سازمان‌های مردم نهاد بر فرایند حقوق بین‌الملل محیط زیست از سیاستگذاری تا اجرا»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد (استاد راهنما: دکتر الهام امین‌زاده)، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
  2. محمدی، حامد (1396)، «نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در پیشگیری و مبارزه با جرائم حوزه محیط زیست»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد (استاد راهنما: دکتر ضرغامی)، دانشکدة علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Durkheim, Émile (1893), De la division du travail social, Livre I, Les classiques des sciences sociales.
  4. Habermas, JORGEN (2006), The Divided West (Der gespalteneWesten), edited and translated in English by Ciaran Cronin, Polity Press Ltd, Cambridge CB2 1UR, UK.
  5. Ion D, (2012), Kant and International Relations Theory: Cosmopolitan Community-Building. Abingdon: Routledge.
  6. Kelsen, Hans (1962), Théorie pure du droit, traduit par Ch. Eisenmann, Paris, Dalloz.
  7. Kleinlein , T. ( 2011 ) Konstitutionalisierung im Völkerrecht: Konstruktion und Elemente einer idealistischen Völkerrechtslehre, Berlin.
  8. L.A. Hart, Herbert (1965), The Concept of Law, Oxford, Clarendon Press.
  9. Ricciardelli, Marina; Sabine Urban ; Kostas Nanopoulos (2000), Mondialisation et sociétés multiculturelles, L’incertain du futur, PUF.
  10. Reiss, Hans, (1971), Kant’s Political Writings, Translated by H.B. Nisbet, fourteen printing.
  11. SHANY, Yuval (2003), The Competing Jurisdictions of International Courts and Tribunals, Oxford, Oxford University Press.
  12. Smith, Adam (1937), The Wealth of Nations, ed. Edwin Cann, New York.

 

  1. B) Articles
  2. Barchiche, D. et al, (2019), ‘ Qu’attendre d’un Pacte mondial pour l’environnement ? ‘, Iddri, Décryptage.
  3. Capps, Patrick, (2001), “The Kantian Project in Modern International Legal Theory, EJIL, Vol.12, No.5.
  4. Chen, Xunwu (2019), “Beyond Kant’s Political Cosmopolitanism: Thinking a World Constitution without a World State,  Philosophy Today, Vol. 63, No.2.
  5. Comtois-Dinel, Eve-Lyne, (2006), « La fragmentation du droit international : vers un changement de paradigme? », Lex Electronica, vol. 11 n° 2.
  6. DUPUY, P.M.,(2002), ‘L'unité de l'ordre juridique international: cours général de droit international public’, RCADI, Vol.297, pp. 432-450.
  7. Edith Brown Weiss (1999), “Understanding Compliance with International Environmental Agreements: The Baker‟s Dozen Myths”, University of Richmond Law Review, Vol. 32.
  8. Finkelstein, Larry (1995), “What is Global Governance?” 1995, pdf version of this paper is available at: http://classes.maxwell.syr.edu/intmgt/Finkelstein.PDF.
  9. Ion D, “Kant and International Relations Theory: Cosmopolitan Community-Building”, Abingdon: Routledge, 2012, P. 150.
  10. K. Anton, Donald, (2012), “Treaty Congestion in Contemporary International Environmental Law”, ANU College of Law Research, Paper No. 12-05.
  11. Maljean-Dubois, Sandrine (2003), ’La mise en œuvre du droit international de l’environnement ‘, Les notes d’Iddri, No. 4 , Institut du développement durable et des relations internationales.
  12. Martineau, Anne-Charlotte, and others, (2007), dir. L'influence des sources sur l'unité et la fragmentation du droit international, Revue Québécoise de droit international, Vol. 20-1, pp. 489-494.
  13. Tuori, Kaarlo (2013), ‘Vers une théorie du droit transnational ‘, Revue internationale de droit économique (t. XXVII).

23.Yves, Petit (2011), ‘Le droit international de l’environnement à la croisée des chemins : globalisation versus souveraineté nationale’ , Revue Juridique de l'Environnement, No.1.

  1. C) Dissertations & Thesis
  2. GENEVIÈVE LeBLANC (2011), ‘Gouvernance internationale de l’environnement : une perspective systémique écologique pour la réforme des organisations internationales’ , mémoire de maîtrise, université du Québec à Montréal.
  3. Malviya, Chetna, (2015),’ le rôle du pacte mondial dans la protection de l’environnement ‘, sous la direction de madame Sandrine Maljean-dubois, mémoire de maîtrise en droit international et européen de l’environnement, faculté de droit et de sciences politiques Aix-Marseille.

 

  1. D) Documents
  2. A/73/419, (2018), Lacunes du droit international de l’environnement et des textes relatifs à l’environnement: vers un pacte mondial pour l’environnement, Rapport du Secrétaire général.
  3. A/RES/72/277, (2018), General Assembly, Towards a Global Pact for the Environment.
  4. Fragmentation of International Law: Difficulties Arising from the Diversification and Expansion of International Law, U.N. Doc. A/CN.4/L.682 (Apr. 13, 2006).
  5. Gabčíkovo-Nagymaros Project (Hungary/Slovakia), Judgment of 25 September 1997, ICJ Reports, Para. 140.
  6. ICJ Reports (1996), “Intransgressible principles of international law”, Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons, Advisory Opinion.
  7. ICJ Reports, (1949), Corfu Channel (United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland v. Albania).
  8. ICJ Reports, (1970), Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited (Belgique c. Espagne).