نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• سید طه موسوی میرکلائی ¹
• ساوالان محمدزاده ²

¹ استادیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

² دانش‌آموختۀ کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

چکیده

در پی وضع تحریم‌ها از طرف ایالات متحده، ایران در 16 ژوئیۀ 2018، مطابق بند 2 مادۀ 21 عهدنامۀ مودت، علیه ایالات ‌متحده در دیوان بین‌المللی دادگستری دعوایی اقامه کرد. رسیدگی دیوان در مرحلۀ صلاحیتی، به صدور رأی 3 فوریۀ 2021 و احراز صلاحیت دیوان منجر شد. در رسیدگی بدوی ایالات ‌متحده به‌عنوان خواندۀ دعوا، ایراداتی به صلاحیت دیوان وارد کرد که از جملۀ آنها «اقدام‌های دولت ثالث» بود. پرسش اصلی آن است که اقدام‌های دولت ثالث به‌عنوان یکی از ایرادات صلاحیتی خوانده، در رأی صلاحیتی 3 فوریۀ 2021 دیوان چه بازتابی داشته است؟ مقاله با روش توصیفی–تحلیلی به این نتیجه نائل می‌شود که با استنباط از رأی صادره، آنچه در احراز صلاحیت، به‌منظور بررسی نقض عهدنامۀ مودت به‌عنوان معاهده‌ای دوجانبه میان دو کشور حائز اهمیت است، فعل ایالات متحده مبنی بر تحریم است، نه شیوۀ اجرا و مُجری آن فعل که می‌تواند ایالات متحده یا هر دولت دیگری باشد.

کلیدواژه‌ها

• اقدام‌های دولت ثالث
• ایالات متحده
• ایران
• دیوان بین‌المللی دادگستری
• رأی صلاحیتی

عنوان مقاله [English]

The Preliminary Objection of "Third-State Actions" in the 2021 ‎Jurisdictional Judgment of the International Court of Justice

نویسندگان [English]

• Sayed Taha Mousavi Mirkalayee ¹
• Savalan Mohamadzadeh ²

¹ Former Assistant Prof., Department of Public Law and International Law, Faculty of Judicial Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran

² MA. in (International Law), Faculty of Judicial Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran

چکیده [English]

Following the imposition of sanctions by the United States, Iran initiated proceedings against the United States at the International Court of Justice on July 16, 2018, in accordance with Article 21, paragraph 2 of the Treaty of Amity. The Court's proceedings at the jurisdictional stage led to a ruling on February 3, 2021, affirming the Court's jurisdiction. In the initial proceedings, the United States, as the respondent, raised several objections to the Court's jurisdiction, one of which was a so-called "third-state actions" objection. The main question of this paper  is: how did the issue of third-state actions, as one of the respondent's jurisdictional objections, reflect in the jurisdictional judgment of the Court? This paper, using a descriptive-analytical method, concludes that based on the Court’s interpretation what is significant in establishing jurisdiction to examine the violation of the Treaty of Amity—considered a bilateral treaty between the two parties—is the act of the United States imposing sanctions, rather than the manner of execution and the executor of that act, which could be the United States or any other state.

کلیدواژه‌ها [English]

• third state actions
• United ‎States
• Iran
• the ‎International Court of ‎Justice
• judgment on ‎jurisdiction. ‎