دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیأت علمی دانشکدة حقوق دانشگاه مفید قم، قم، ایران

2 دانش‌آموخته دکتری حقوق بین‌الملل دانشگاه مفید قم، قم، ایران

چکیده

از بدو ورود فضای سایبر به زندگی بشر، تاکنون شیوه‏های گوناگونی در خصوص نظام‌مندسازی آن مطرح شده است. در این میان خودتنظیمی که به دستور‏دهی خصوصی و مقررات‌گذاری غیرمتمرکز تعبیر می‏شود، به‌عنوان روشی کارا مورد توجه حقوقدانان قرار گرفته ‏است. این رویکرد که تابعی از گفتمان جدایی‌انگاری فضای سایبر است، شیوة مقررات‌گذاری ملی را برای تنظیم فضای سایبر ناکارامد می‏داند. «پرسش جدی در ارتباط میان خودتنظیمی و فضای سایبر آن است که چارچوب‏های نظری خودتنظیمی در فضای سایبر چه بوده و چه نقاط قوت و ضعفی بر آن شیوه مترتب است؟». پژوهش پیش‌رو با کاربست روش توصیفی-تحلیلی، معماری فضای سایبر را برخاسته از ارتباط نظام‏مند لایه‏ها، مسائل و بازیگران گوناگون دانسته و آن را مرزی جدید و محدوده‏ای نو به‌شمار آورده است. با توجه به این مشخصه می‏توان خودتنظیمی را شیوه‏ای کارامد در مقررات‌گذاری نه تمامی لایه‏ها و مسائل، بلکه در موارد زیرساختی و فیزیکال به‌ویژه اعمال تصدی‌گرایانه محسوب کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Self-regulation of the Cyberspace

نویسندگان [English]

  • Saeid Rahaeie 1
  • Mohsen Mataji 2

1 Associate Professor and Faculty Member of Faculty of Law, Mofid university, Qom, Iran

2 Ph.D. in International Law at Mofid University, Qom, Iran

چکیده [English]

Since the introduction of cyberspace into human life, various ways have been suggested for regulating it. In this context, self-regulation, in the sense of private regulation and decentralized law-making, has come to fore as an efficient way for managing the online world. This approach, as a function of the libertarian discourse, views national legislation ineffective in regulating the cyberspace. But the theoretical framework of this kind of self-regulation and its strengths and weaknesses are open to debate. This study, using a descriptive-analytical approach, considers the architecture of cyberspace to be a systematic link between different layers, issues, and actors, and as such a new frontier. Given this feature, self-regulation can be an efficient way of regulating not just the various layers and issues of the cyberspace but also its physical and infrastructure issues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • private ordering
  • self-regulation
  • cyberspace
  • decentralized lawmaking
  1. فارسی

الف)کتاب‌ها

  1. برد، زئو؛ ورهاست، استفان (1384)، مدل جدیدی برای راهبری اینترنت، مشارکت فراگیر؛ راهبری اینترنت، تهران: دبیرخانة شورای عالی اطلاع‌رسانی.
  2. شمس، عرفان (1394)، خودتنظیمی؛ مبانی و مدل‌ها، تهران: خرسندی.
  3. عقیقی، نگار (1396)، صلاحیت در فضای مجازی از منظر حقوق بین‌الملل، چ اول، تهران: مؤسسة پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  4. کدخدایی، عباسعلی؛ وکیل، امیر ساعد (1394)، حقوق شهروندی در اینترنت، چ اول، تهران: جاودانه.

 

ب) مقالات

  1. ادریسی، فرهاد؛ صفاری دوست، مجتبی (1393)، «قانونمند کردن اینترنت با تطبیق در حقوق کامن‌لا»، مجلة پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دورة 18، ش 4، ص 45-25.
  2. زارعی، محمدحسین؛ حسنوند، محمد؛ سلیمانی سبینی، مرضیه (1396)، «مفهوم حکمرانیتنظیمی»، نشریة جستارهای حقوق عمومی، سال اول، ش1، ص 147-124.
  3. خلف خانی، مهدی (1386)، «فرصت‌های دیجیتالی در فضای سایبر و مسئلة حقوق بشر»، دانشنامه حقوق و سیاست، ش 7، ص 60-39.
  4. ضیایی، سید یاسر (1396)، «قانونگذاری در فضای سایبر؛ رویکرد حقوق بین‌الملل و حقوق ایران»، مجلة حقوقی بین‌المللی، دورة سی‌وچهارم، ش 57، ص 249-227.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Damian Tambini/Danilo Leonardi/Chris Marsden (2008), Codifying Cyberspace: Communications self-regulation in the age of Internet convergence, London, Routledge Publication.
  4. Gercke, Marco (2011), Understanding Cybercrime: A Guide for Developing Countries, Switzerland, ITU Development Sector’s ICT Applications and Cybersecurity Division.
  5. Koka, chedia (2010), models of internet regulation, Hungray, central europeann university.
  6. Lawrence, Lessig (2000), Code and Other Laws of Cyberspace, New York, Basic Books.
  7. Murray, Andrew (2007), The regulation of cyberspace: control in the online environment, Routledge.
  8. Ong, Rebecca (2010), Mobile communication and the protection of children, Leiden University Press.
  9. Rolf H, Weber (2002), Regulatory Models for the Online World, Zürich, BRILL.
  10. Rolf H, Weber (2015), Realizing a New Global Cyberspace Framework Normative Foundations and Guiding Principles, Swizerland, springer.
  11. Verhulst, stefaan G. (2005), self- regulation and the internet, Kluwer law international.

 

  1. B) Articles
  2. Andrew T. Guzman & Timothy L. Meyer (2010), “International Soft Law”, Journal of Legal Analysis 2, pp. 171-225.
  3. Antonio segura- serrano (2006), “internet regulation and the role of international law”, Max Planck yearbook of united nations law, Vol. 10, pp. 191-272.
  4. Bartle, I, Vass, P, (2005), “Self Regulation and The Regulatory State: A Survey of Policy and Practice”, Research Report 17, Centre for the Study of Regulated Industries, School of Management, University of Bath, England, pp. 1-76.
  5. chedia, koka (2010), “models of internet regulation”, central european university, pp. 1-47.
  6. douglas. Michael (1995), “federal agency use of audited self-regulation as a regulatory technique”, administrative law review, Vol. 47, pp. 171-253.
  7. Epstein, Keith (1997), “enforcement of use limitations by internet services providers: how to stop that hacker, cracker, spammer, spoofer, flamer, bomber”, 9 Hastings comm/Ent L.J. Vol. 19, pp. 661-693
  8. Goldsmith, Jack (1998), “Against Cyberanarchy”, University of Chicago Law Review, No. 40, pp. 1199-1250.
  9. Goldsmith, Jack (1998), the internet and the abiding significance of territorial sovereignty, Chicago-Kent Law Reciew, Vol 73, pp. 475-491.
  10. Gunningham, N. & Rees. J, (1997), “Industry Self Regulation, An Institutional Perspective”, Law and Policy, Vol. 19, pp. 363-414.
  11. Hardy, Trotter (1994), “the proper legal regime for cyberspace”, 55 U. Pittsburgh. Law. Review, pp. 994-1053.
  12. Hornle, Julia (2002), “online dispute resolution in business to consumer E-commerce transactions”, journal of information, law and technology, Vol. 2, pp. 45-70.
  13. Jason kay (1995), “sexuality, live without a Net: Regulating Obscenity and Indecency on The Global Network”, 4S, Cal. Interdisciplinary L.J, pp. 355-387.
  14. Johnson, David R. & post, David G (1996), “law and borders: the rise of law in cyberspace”, 48 Stan. L. Rev, pp. 1367-1402.
  15. Kleinsteuber, Hans J, “Self-regulation, Co-regulation, State Regulation”, pp. 61-121.
  16. Kurbalija, Jovan (2004), “the classification of internet governance”, diplo foundation, pp. 2-26.
  17. Llewellyn, Gibbons (1997), “No Regulation, Government Regulation, or Self-Regulation: Social Enforcement or Social Contracting for Governance in Cyberspace”, Cornell Journal of Law and Public Policy 6, Vol. 6, pp. 475- 551.
  18. Nahikian, James (1996), “learning to love the ultimate peripheral-virtual vices like cyber prostitution suggest a new paradigm to regulate online expression”, 14 J. Marshall J. computer & info. L, pp. 779- 815.
  19. Netanel, neil (2000), “cyberspace self governance: a skeptical view from liberal democratic theory”, public law and legal theory working paper, Vol. 88, pp. 398-497.
  20. Noel Cox (2002), “The Regulation of Cyberspace and the Loss of National Sovereignty”, Information and Communications Technology Law, Vol. 11, pp. 241-253.
  21. Ogus, Antony (1995), “refers to the Health and Safety at Work examples in Re-thinking Self-Regulation”, Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 15, pp. 97-108.
  22. perrit, henry H (1998), “the internet as a threat to sovereignty? Thoughts on the internet role in strengthening national and global convergence”, Indiana Journal of Global Legal Studies: Vol. 5, pp. 423-442.
  23. Rijgersberg, Rudolf (2010), “Internet Governance and Global Self- Regulation Building Blocks for a General Theory of Self Regulation”, International Journal for the Study of Legislation, Vol. 4, pp. 157-174.
  24. solum, lawrence B (2004), “the layers priciple: internet architecture and the law”, notredame law review, colume 79, Issue 3, pp. 3-114.
  25. solum, Lawrence B (2008), “Models of internet governance”, Illinois public law research paper, No. 07-25, pp. 48-91.
  26. triphati, suria mani (2009), “internet governance: a developing nations call for administrative legal reform”, international journal of legal information, Vol. 37, pp. 368-384.
  27. viktor mayer-schonberger (2003), “the shape of governance: analyzing the world of internet regulation”, Virginia Journal of International Law, Issue 605, pp. 610-668.
  28. Wells, Linton (2016), “cyberspace as the 5th domain of warfare”, centre of excellence foe national security, pp. 1-29.
  29. Yves Poullet, (2001), “How to Regulate Internet: New Paradigms for Internet Governance Self--Regulation: Value and Limit”, Universities of Torino (Italia), pp. 79-114.

 

  1. C) Internet References
  2. http://ec.europa.eu/information society/docs/factsheets/018-saferinternetplus.pdf.
  3. http://europa.eu.int/information society/industry/content.
  4. john Perry barlow, a declaration of the independence of cyberspace, https://www.eff.org/cyberspace-independence.
  5. Johnson, D, and Post, D, (1998), The New Civic Virtue of the Internet: A Complex Systems Model for the Governance of Cyberspace, in The Emerging Internet, Firestone, available at http://www.temple.edu/ lawqschool/dpost/Newcivicvirtue.htm.