دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل دانشکدۀ حقوق علوم سیاسی دانشگاه تهران (پردیس البرز)، تهران، ایران

چکیده

از دیوان اروپایی حقوق بشر به‌عنوان مهم‌ترین رکن قضائی حامی حقوق بشر و ناظر بر حسن اجرایی مقررات کنوانسیون اروپایی حقوق بشر نه‌تنها در سطح اروپا، بلکه در سطح جهان یاد می‌شود. این دیوان اگرچه با صدور آرایی نظیر بحرامی و ساراماتی از میزان محبوبیت و مرجعیت خود به‌عنوان حامی حقوق بشر به‌شدت کاست، برای رهایی از این مشکل، به خود آمده و به‌سرعت با نقش‌آفرینی در قضیۀ بوسفروس و اعمال معیار «کنترل مؤثر» به‌جای «کنترل نهائی» در موضوع انتساب مسئولیت بین‌المللی، به معرفی فرضیه بوسفروس پرداخت و از این طریق به جایگاه نخستین خود در عرصة حمایت از قربانیان نقض حقوق بشر بازگشت کرده و از خود الگویی درخور شأن (صرف‌نظر از پاره‌ای انتقادات موجه وارده به تصمیم دیوان) به جهانیان عرضه کرد. بنابراین اینکه فرضیه بوسفروس چیست و آیا اساساً تحولی در حمایت از حقوق بشر و قربانیان آن ایجاد کرده، موضوعی است که نوشتار حاضر با تحلیل رأی بوسفروس درصدد شرح و بیان آن است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Attribution of Responsibility to International Organizations in Light of the Bosphorus Case

نویسندگان [English]

  • Ahmad Momenirad 1
  • Bagher Roozbahani 2

1 Associated Prof. Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Ph.D. Student in International Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran (Pardise Alborz), Tehran, Iran

چکیده [English]

The European Court of Human Rights (ECHR) is seen as the most important human rights judicial body not only in Europe but also around the world. However, with its decisions in such cases as Bahrami and Saramati, the ECHR has reduced its popularity and authority as a defender of human rights. Nonetheless, by applying the criterion of "effective control" instead of "ultimate control" for assigning responsibility to international organizations in the Bosporus case, the court seems to have recovered its credibility. This is so despite some well-founded criticism of the Court's decision in this case. This is the topic that the present article seeks to explain by analyzing the ECHR' judgement in the Bosporus Airways v. Ireland case.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ireland
  • Bosphorus
  • European Court of Human Rights
  • Bosphorus' presumption
  • international responsibility
  • violation of basic right
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. پارسانیا، نفیسه (1392)،« قواعد تفسیر کنوانسیون اروپایی حقوق بشر در پرتو رویة قضایی دیوان اروپایی حقوق بشر»، مجلة حقوقی بین‌الملل/49 / ص 1444-127.
  2. جاوید، محمدجواد (1391)، نقد مبانی فلسفة حقوق بشر، ج 1، تهران: مخاطب.
  3. زمانی، سید قاسم (1387)، حقوق سازمان‌های بین‌المللی، تهران: شهر دانش.
  4. ساروشی، دن (1390)، سازمان‌های بین‌المللی، ترجمة پوریا عسگری، چ اول. تهران: شهر دانش.

 

ب) مقالات

  1. صفاری‌نیا، مهزاد (1398)، «نظام حقوق بشر اتحادیة اروپا؛ از نظر تا عمل»، فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، دورة 49، ش 3 ص 879-859.
  2. عابدینی، عبدالله؛ روزگاری، خلیل (1393)، حقوق مسئولیت سازمان‌های بین‌المللی (ترجمة متن و شرح مواد طرح کمیسیون حقوق بین‌الملل سازمان ملل متحد)، تهران: خرسندی.
  3. موسوی، کاوه (1395)، «حقوق خواهان و خوانده از منظر حقوق بشر با تأکید خاص به رویة دادگاه اروپایی حقوق بشر»، مجلة حقوقی بین‌الملل، 55، ص 210-185.

 

  1. انگلیسی

A( Books

  1. Fiona Campbell-white, Property Rights: A Forgotten Issue Under The Union, in The European Union and Human Rights 249, 251 (Nanette A. Nev wahl & Allan Rosas eds.,1995),
  2. Piet Eeckhout (2005), External Relations of the European Union, legal and Constitutional Foundations, Oxford, New York, O.U.P.
  3. William A. Schabas (2016), the European Convention on Human Rights A commentary, Oxford press.

 

  1. B) Articles
  2. Alicia Hinare Jos parga (2006), "Bosphorus v. Ireland and the protection of Fundamental Rights in Europe and E.L.Rev @Sweet Maxwell and Contributors", P.252.
  3. Avstian Q by Johansen (2016), "The Bosphorus presumption Is still Alive and Kicking: The Case of Avotins v. Latvia", Scandinavia Institute of Mavritime Law, University of Oslo , pp.16-17.
  4. Cathryn Costello (2006),"The Bosphorus Ruling of the European Court of Human Rights: Fundamental Rights and Blured Boundaries in Europe 6 ", Human Rights law Review, 87, 88.
  5. Erik, Drewniak (1997), "The Bosphorus Case: The Balancing Of Property Rights In The European Community And The Public Interest In Ending The War In Bosnia", 20 Fordham International Law Journal, pp.1007-1088.
  6. Frank Schorkopf (2005),"The European Court of Human Rights’ Judgment in the Case of Bosphorus Hava Yollari Turizm v.Ireland", General Law Journal, Vol.06, No.09, pp.1256-1257.
  7. Iris, Conor (1998), “Can Two Walk Together, Except They Be Agreed?” The Relationship Between International Law and European Law: The Incorporation of United Nations Sanctions against Yugoslavia into European Community through the Perspective of the European Court of Justice, Common Market Law Review, Vol. 35, Issue 1, pp. 137-187.
  8. Tobiasو lock (2010), "Beyond Bosphorus: the European court of Human Rights’ case law on the Responsibility of Member States of International organizations under the European convention on Human Rights", P. 1.
  9. Wild Haber (2005), "The Coordination of the Protection of Fundamental Rights in Europe", Geneva & September.

 

  1. C) Internet Resources
  2. Bosphorus Hava Yollari Turizm v. Ireland, APP. No 45036198 (Eur.Ct.H.R.30 June 2005), available at http://cmiskp.echr.coe.int(tkp197) portal.asp? sessioned=3666597 and skin=hudoc-en and action=request.
  3. Gor.ZeynePELibol-Bronneke, The Bosphorus case: A Critical Analysis of The European Court of Justice and The European Court of Human Rights Decisions January 2013.P.7. available at: https://www.researchgate.net/publication/331115242.
  4. Katherine Kuhnert, Double Standards in European human rights protection? http://www.utrechtlawreview.org, volum 2, Issue 2 (December) 2006, pp 177-178.

 

  1. D) International Documents
  2. Council Regulation 990/93, Concerning Trade between the European Economic Community and The Federal Republic of Yugoslavia (Serbia and Montenegro), 1993 O.J(L102) 14 (EEC).
  3. DRS senator Lines Gm BH, [2004] ECHR (Ser.A), p.1.
  4. S.C.820,24,U.N.Doc S/RES/820(April 17,1993).

 

E(International Cases

  1. Biret, International SA v. Council of the European Union. Case C-93/02 P. 2003 ECR l-10497 ; Etablissments Biret & Cie SA v. Council of the European Union . Case C-94/02 P. 2003 ECR l-10565.para, 2.
  2. C.F.D.T v. The European Communities,[1978] ECHR (Ser.A), p.231.
  3. Cooperative des agriculture de La mayenne et La Cooperative Laitiere Maine-AnJou v. France (APP. No. 16931/04) (section II), 10.October.2006.
  4. Dufay v. The European Communities,[1989] ECHR (Ser.A), p.125 and Del lau fuente [1991].
  5. ECJ, Case c-84/95 Bosphorus Hava Yollari Turizm ve Ticaret As v. Minister For transport, Energy and Communications and others [1996] ECRI 3953, paras.Cooperative des agricultures de lteursa mayenne et La Cooperative laitirve Maine-AnJour France (APP. No. 16931/04) (Section II), 10.October.2006.
  6. Gasparini v. Italy and Belgium (APP. No.10750/03) (section II), 12.May.2009.
  7. KokkelvisseriJ v. Netherlands (APP.no.13645/05) (section II), 20.January.2009.
  8. MaC v. Federal Republic of Germany (1990) 64 D.R.138.
  9. Matthews v. U.K,[1999] ECHR (Ser.A), p.45.
  10. United Communist party et a lv. Turkey,[1998] (Ser.A) para, 29.
  11. Vermeulen v. Belgium (APP. No.19075/91).
  12. Wait and Kennedy v. Germany and Beer & Regan v. Germany, [1999] ECHR (Ser.A), p.13.
  13. Wait and Kennedy v. Germany and Beer and Regan v. Germany,[1999] ECTHR (Ser.A), p.3.Gasparini v. Italy and Belgium (APP no. 10750/03 (section II), 12 May,2009).