نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
استادیار، گروه حقوق، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
چکیده
منشأ کووید-19 از جمله مباحث مناقشه‌برانگیز ناشی از مداخلة انسان در طبیعت و مستلزم شناسایی جنبه‌های زیست‌محیطی برای جنایات بین‌المللی است. در این مقاله با روش تحلیل محتوای اسناد بین‌المللی و دکترین، در مورد ارتباط پاندمی کووید-19 با عدالت کیفری بین‌المللی محرز خواهد شد که پاندمی‌ها و جنایات بین‌المللی مرتبط با نقض حقوق بنیادین بشر و فقر نظام‌مند هستند و عدالت کیفری بین‌المللی که اقدامات جنایتکاران جنگی را کیفرانگاری و عواقب خسارت‌بار آن را جبران می‌کند، باید با عوامل زمینه‌ساز پاندمی، نیز مقابله کند که در حال حاضر نظام حقوق بین‌الملل کیفری، فاقد ظرفیت لازم برای تحقق این مهم است. در خصوص تأثیر کووید-19 بر روند تحقق عدالت انتقالی در قبال قربانیان جنایات بین‌المللی و نقض‌های گستردة حقوق بشر و حقوق بشردوستانه نیز اهتمام دولت‌های ذی‌ربط تا حدودی متزلزل و روند اجرای آن کُند و با موانعی مواجه شده است که موجب بروز نگرانی‌های جدی از سوی فعالان حقوق بشری شده است. در راستای تحقق عدالت کیفری بین‌المللی، ابتکار عمل دیوان بین‌المللی کیفری در زمان شیوع کووید-19 قابل تأمل است که اهتمام دیوان را در جهت ایفای مأموریت خود مبنی بر مقابله با بی‌کیفرمانی جنایات بین‌المللی بیش از پیش آشکار کرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Interaction of the Covid-19 Pandemic with International Criminal Justice and Transitional Justice
نویسنده [English]
- Haleh Hosseini Akbarnejad
Assistant Prof., Department of Law, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
چکیده [English]
While the origin of Covid-19 is a controversial issue, there is no doubt that accountability for its outbreak requires incorporation of environmental aspects to international crimes. This paper aims to establish the relationship between the Covid-19 pandemic and international criminal justice by analyzing the content of international instruments and legal authorities. It will be argued that pandemics are related to violations of fundamental human rights and systematic poverty and that international criminal justice must address the underlying factors of the pandemic, although it presently lacks the ability to achieve this important goal. Regarding the impact of Covid-19 on the process of transitional justice for victims of international crimes and violations of human-rights and humanitarian law, it will be observed that the efforts of the relevant governments are somewhat shaky and the implementation process has been slow and constrained. In order to achieve criminal justice as regards Covid-19, the intervention of the International Criminal Court is worth considering, as the court's efforts to fulfill its mission of combating the impunity of international crimes are becoming increasingly conspicuous.
کلیدواژه‌ها [English]
- international crimes
- international criminal justice
- international criminal court
- transitional justice
- Covid-19
- environment
- فارسی
- مقالات
- بیگ‌زاده، ابراهیم؛ قاری سید فاطمی، سیدمحمد؛ محمودی، سیدهادی؛ لطیفیان، محمدحسین (1399)، «معضل کرونا در آیینۀ حقوق بین‌الملل معاصر»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ویژه‌نامۀ حقوق و کرونا، ص 57-11.
- پورالخاص نوکنده‌یی، محمد؛ امان جهانی، ویدا؛ مصطفیزاده، رئوف؛ حزباوی، زینب (1400)، «اثرات همه‌گیری کووید–19 بر محیط زیست، منابع طبیعی و کشاورزی»، نشریه ترویج و توسعۀ آبخیزداری، 32، ص 77-67.
- حکمت‌نیا، محمود (1399)، «مبانی اخلاقی، فقهی و حقوقی الگوی مواجهۀ ملی با بیماری‌های همه‌گیر با تأکید بر کرونا»، حقوق اسلامی 64، ص 50-7.
- شمس، عرفان (1399)، «بحران کووید-19 و حقوق محیط زیست: فرصت‌ها و چالش‌ها»، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی 76، ص 218-193.
- عباسی، محمود؛ فلاح، محمدرضا؛ کلهرنیا گلکار، میثم (1399)، «پاندمی کرونا؛ از ملاحظات حقوق بشری تا الزامات شهروندی»، فصلنامۀ حقوق پزشکی، سال چهاردهم، ش 55، ص 22-9.
- قریشی، سید نجم‌الدین؛ کدخدائی، عباسعلی؛ بابائی، مجتبی؛ سوهانیان، فاطمه (1397)، «درآمدی بر مفهوم عدالت انتقالی در حوزۀ حقوق بین‌الملل و نقش کرامت انسانی و اخلاقی در توسعۀ آن»، پژوهش‌های اخلاقی، سال هشتم، ش 4، ص 150-131.
- مهدی‌زاده، منصوره (1399)، «ابعاد و پیامدهای اجتماعی ناشی از بحران شیوع ویروس کرونا در جامعه به‌مثابۀ یک مخاطره»، مجلۀ ترویج علم 18، ص 44-19.
- مهرگان، امیرحسین (1396)، «عدالت انتقالی ضرورت‌ها و چالش‌ها»، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، سال چهاردهم، ش 1، ص 58-47.
- مهرا، نسرین (1399)، «مسئولیت دولت در جبران خسارت قربانیان کرونا»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ویژه‌نامۀ حقوق و کرونا، ص 162-143.
- فرزان‌فرد، علی؛ افشاری، مریم (1399)، «تبیین حقوقی مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در مواجهه با ویروس کرونا»، حقوق قضایی27، ص 130 -113.
- کریمی، سیامک (1399) «تعهد دولت منشأ و سایر دولت‌ها به پیشگیری از خسارات فرامرزی»، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی 67، ص 111-83.
- انگلیسی
- A) Articles
- Abtahi, Hirad (2020), “The International Criminal Court during the COVID-19 Pandemic”, Journal of International Criminal Justice 18, pp. 1069–1076.
- Balasco, L.M. (2017),“Reparative Development: Re-conceptualising Reparations in Transitional Justice Processes”, Conflict, Security and Development 17 , pp. 1–20
- Bowleg, Lisa Bowleg (2020), ‘we’re Not All in This Together: On COVID-19, Intersectionality and Structural Inequality’, American Journal of Public Health 110, pp. 917-918.
- Bradley, M. (2017), “More than Misfortune: Recognizing Natural Disasters as a Concern for Transitional Justice”, International Journal of Transitional Justice, 11, pp. 400–420.
- Clark, Janine Natalya (2020), “The COVID-19 Pandemic and Ecological Connectivity Implications for International Criminal Law and Transitional Justice”, Journal of International Criminal Justice 18, 1045–1068
- Hayman, D T S; Bowen, R A; Cryan, P M; McCracken, G F; O'Shea, T J; Peel, A J; Gilbert, A; Webb, C T; Wood, J L N (2020), “Ecology of Zoonotic Infectious Diseases in Bats: Current Knowledge and Future Directions”, 60 Zoonoses and Public Health 60 (1), pp. 2–21.
- Karesh W.B. and E. Noble (2009), “The Bushmeat Trade: Increased Opportunities for Transmission of Zoonotic Disease”, Mount Sinai Journal of Medicine: A Journal of Translational and Personalized Medicine 76, pp. 429–434.
- Stewart, J.G. (2016), ‘the UN Commission of Inquiry on Lebanon: A Legal Appraisal’, Journal of International Criminal Justice 5, pp. 1039–1059.
- Wang, C. (2020),”To Cope with a New Coronavirus Pandemic: How Life May Be Changed Forever”, Chinese Journal of International Law 19, pp. 221–228
- Weinstein, T. (2005), “Prosecuting Attacks that Destroy the Environment: Environmental Crimes or Humanitarian Atrocities”, Georgetown International Environmental Law Review 17, pp. 697– 722.
- B) Documents
- African Union, Policy Paper: COVID-19, Transitional Justice and Victims’ Experiences in Africa, June 2020.
- Covid-19 symposium: Human Rights in the time of covid-19 front and center, in: Covid-19 and international law, opinion juris symposium, p. 126 at: http://opiniojuris.org/2020/04/06/covid-19-human-rights-in-the-time-of-covid-19-front-and-centre (visited 10 February 2022).
- Framework for the Management of Staff Members in United Nations Common System Headquarters and Field Duty Stations, ‘Administrative Guidelines for Offices on the Novel Coronavirus (COVID-19) Pandemic’, CEB Human Resources Network, version 3.0, 21 March 2020, available online at https://www.un.org/sites/un2.un.org/files/covid_032_administrative_ guidelines_for_ offices_on_the_novel_coronavirus_covid-19_outbreak_ version_4.0 _ra_e.pdf (visited 10 February 2022).
- Guariglia, F., ‘COVID-19 Symposium: COVID-19 and International Criminal Law’, April 2020, available online at http://opiniojuris.org/2020/04/04/COVID-19-symposium-COVID-19-andinternational-criminal-law/ (visited 10 February 2022).
- Guidelines for the Judiciary concerning the holding of Court hearings during the COVID-19 pandemic (‘Guidelines’), 23 June 2020, available online at https://www.icc-cpi.int/Pages/item. aspx? name¼200623-guidelines-for-court-proceedings-covid-19 (visited 10 February 2022).
- Policy concerning the physical reopening of the Court’s Buildings and the related terms of access and use in connection with the COVID-19 Pandemic, ICC/PRESD/G/2020/001, 5 June 2020, available online at https://edms.icc.int/RMWebDrawer/Record/2692957 (visited 10 February 2022).
- Proposed Programme Budget for 2021 of the International Criminal Court, ICC-ASP/19/10/AV, 7 August 2020, available online at https://asp.icc-cpi.int/iccdocs/asp_docs/ASP19/ICC-ASP-19- 10-ENG-PPB-2021-07Aug10-1550.pdf (visited 10 February 2022).
- The African Union, Policy Paper: COVID-19, Transitional Justice and Victims’ Experiences in Africa, June 2020.
- The African Union, Transitional Justice Policy (AUTJP), Adopted February 2019.
- UN Human Rights Office of the High Commissioner (OHCHR), ‘COVID-19: ‘‘No Excuse for Impunity for Those Convicted of Crimes against Humanity’’ – UN Expert on Transitional Justice’, April 2020, available online at https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID¼ 25840&LangID¼E (visited 10 February 2022).
- UNEP, ‘Six Nature Facts Related to Coronaviruses’, April 2020, available online at https:// www.unenvironment.org/news-and-stories/story/six-nature-facts-related-coronaviruses(visited 10 February 2022)
)