نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 دانشجوی دکتری حقوق بینالملل عمومی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 دانشیار گروه حقوق دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
در محاکمات دادگاه کیفری بینالمللی برای رواندا، بسیاری از شخصیتهای غیرنظامیِ صاحب قدرت که نقش مهمی در قتل عام مردم رواندا در سال 1994 داشتند، محاکمه شدند، بدون اینکه در اساسنامة دادگاه، مسئولیت مافوق غیرنظامی پیشبینی شده باشد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی در پی بررسی این مسئله است که محاکم کیفری بینالمللی در وضعیتی که اساسنامة آن، حکمی در خصوص مافوق غیرنظامی نداشت، در خصوص چالش اعمال دکترین مسئولیت فرمانده در خصوص غیرنظامیان چه رویکردی اتخاذ کردهاند و این رویکرد چه تأثیری بر روند تصویب اساسنامة رم داشته است. یافتههای نوشتار حاضر نشان میدهد که بهطور کلی محاکم کیفری بینالمللی پذیرفتهاند که دکترین مسئولیت فرمانده میتواند بر مرتکب غیرنظامی اعمال شود و در این مسیر، استدلالهای قضایی در محاکم یوگسلاوی سابق و رواندا، الگویی مبنایی برای محتوای مادة 28 اساسنامة دیوان کیفری بینالمللی شده است.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Analyzing the Doctrine of the Civilian Superior Responsibility Based on International Case law
نویسندگان [English]
- Mohammadreza Barzegar 1
- Bahman Saedi 2
- Hossein Aghaee Jannatmakan 3
1 Ph.D Student in Criminal Law and Criminology, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Ph.D Student in International Law, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate Prof., Department of Law, Shahid Chamran University of Ahvaz,. Ahvaz, Iran
چکیده [English]
The International Criminal Tribunal for Rwanda tried many civilians who played a significant role in the 1994 Rwandan massacre while the civilian superior responsibility was not prescribed in the tribunal's statute. The current study employs a descriptive-analytical approach to examine the Rwandan tribunal's approach to the challenge of applying the doctrine of commander's responsibility to civilians and how this approach has influenced the Rome Statute. The findings of this article show that international criminal tribunals have generally accepted that the commander responsibility doctrine can be applied to civilians. Furthermore, the judicial reasonings in the Yugoslavia and Rwanda tribunals have served as a foundation for the contents of Article 28 of the Statute of the International Criminal Court.
کلیدواژهها [English]
- Rome Statute
- international criminal tribunals
- responsibility of civilian superiors
- Rwanda
- the former Yugoslavia.
- فارسی
الف) کتابها
- آقایی جنت مکان، حسین (1386)، محاکمة قدرت: مسئولیت کیفری مقامات مافوق و زیردستان آنان در حقوق کیفری بینالمللی، تهران: گنج دانش.
- بیسچوف، جیمز ال؛ رید، ناتالی ال (1395)، اشکال مسئولیت در حقوق کیفری بینالمللی، ترجمۀ حسین آقایی جنت مکان، تهران: جنگل.
- حامد، سهیلا (1386)، صلاحیت جهانی، تهران: جهاد دانشگاهی.
- میرمحمدصادقی، حسین (1383)، دادگاه بینالمللی کیفری، تهران: دادگستر.
ب) مقالات
- زمانی، سید قاسم؛ حسینیاکبرنژاد، هاله (1394)، «جامعۀ بینالمللی و عدالت کیفری جهانی»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران: ش 3، صص 315-339.
- صلاحی، سهراب (1394)، «مسئولیت کیفری مافوق در نقض قواعد و مقررات حقوق بشر و بشردوستانه از سوی مأمورین مافوقیکایی در اشغال عراق»، مجلۀ حقوقی بینالمللی، ش 54، صص 255-286.
- میرمحمدصادقی، حسین (1383)، «مسئولیت مأموران مادون و مقامات مافوق در اساسنامۀ دادگاه کیفری بینالمللی»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، دورۀ 7، ش 39، صص 203-220.