فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران

دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اعضای هیأت تحریریه

اهداف و چشم‌انداز

اخبار و اعلانات

پرسش‌های متداول

پیوندهای مفید

راهنمای نویسندگان

راهنمای نحوه ارسال مقاله

فهرست داوران

استناد به امنیت ملی در رویۀ حقوقی بین‌المللی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.‏

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، گروه عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران‏

چکیده

از دهۀ80 میلادی در نتیجة بروز تهدیدات مرکب و درهم‌آمیختگی بیش‌ازپیش مسائل داخلی و خارجی مفهوم «امنیت ملی» در ادبیات بین‌المللی رواج پیدا کرد. در چنین وضعیتی لزوم پرداختن به مفهوم امنیت ملی که به مفهومی جهان‌شمول مبدل شده بود، از منظر حقوق بین‌الملل اقدامی اصولی بود. دیوان بین‌المللی دادگستری با سه رأی نیکاراگوئه 1986، سکوهای نفتی 2003 و رأی مشورتی 1996 با وارد ساختن مفاهیم امنیت ملی چون «منافع اساسی، منافع حیاتی و شرایط حاد و اضطراری» در ادبیات حقوق بین‌الملل، آغازگر این روند شد. اولین نمودهای این رویه در نظام حقوق بین‌المللی بشر و سپس حقوق خلع سلاح در قالب برخی شروط معاهده‌ای ظهور پیدا کرد. با تحلیل آرای مذکور، دیگر رویه‌ها و منابع، روند شکل‌گیری «رژیم امنیت ملی» در حقوق بین‌الملل بررسی شد. رژیمی منسجم و ابتدایی از مقررات و هنجارهای مشخص که شکل‌دهندة رژیم حقوقی امنیت ملی است؛ چنین رژیمی در حال توسعه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Invoking National Security in International Legal Practice

نویسندگان [English]

  • Abbasali Kadkhodaei 1
  • Sayed Reza Jalili 2

1 Prof., Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, ‎Tehran, Iran

2 MA. in International Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran‎

چکیده [English]

Since the 1980s, due to the emergence of complex threats and the increasingly intertwined relationship of internal and external issues, the concept of national security has become common in international parlence. In such a situation, the need to address the concept of national security, which became a universal concept, was an essential step from the perspective of international law. The International Court of Justice (ICJ) began the process with three judgments issued in the Nicaragua case in 1986, and the Nuclear Weapons case in 1996, and the Oil Platforms case in 2003, which introduced national security concepts such as "fundamental interests, vital interests, and emergencies" into the international law literature. The first manifestations of this practice appeared in international human rights law and then international  disarmament law in the form of treaty terms. By analyzing the above-mentioned views, practices and sources, this paper will examine the formation of a "national security regime" in international law. A coherent and basic regime of specific rules and norms on national security, which is developing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • international votes
  • national security
  • international law
  • regimes
  • treaties
مراجع
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. الهوئی، حمید نظری (1394). ارتباط‌های سیستمیک مادۀ 15 منشور ملل متحد. مطالعات حقوق عمومی.
  2. بریسک، الیسون (1390). حقوق بشر و ناامنی ملی، امنیت ملی و حقوق بشر. ترجمۀ سیامک ره‌پیک، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
  3. بیگ‌زاده، ابراهیم (1391). حقوق سازمان‌های بین‌المللی. ج 2، تهران: مجد.
  4. سادات میدانی، سید حسین و نذیری، محسن (1392). تعلیق حقوق هسته‌ای ایران توسط شورای امنیت در بوته نقد حقوق بین‌الملل، جامعۀ بین‌المللی و حقوق بین‌الملل در قرن 21، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  5. دوئرتی، جیمز و فالتزگراف، رابرت (1384). نظریه‌های متعارض در روابط بین‌الملل، ترجمۀ وحید طیب و علیرضا بزرگی، تهران: قومس.
  6. گریفیتس، مارتین و اوکلاگان، تری (1388). مفاهیم کلیدی روابط بین‌الملل، ترجمۀ محمد امجد، تهران: میزان.
  7. کک دین، نگویگ (1382). حقوق بین‌الملل عمومی. تهران: اطلاعات.
  8. موسی‌زاده، رضا (1389). حقوق سازمان‌های بین‌المللی، حقوق شورای امنیت. تهران: میزان.

 

 

ب) مقالات

  1. احمدیان، علی‌اکبر (1394). تبیین رابطۀ انواع نفوذ و رابطۀ آنها با دستگاه چهار طیفی تهدید. فصلنامۀ مطالعات امنیت ملی، 18، 61-97:

https://ps.ihu.ac.ir/article_200497_50bc4ca67d7c00d54b5b7ae1135dde3e.pdf

  1. خسروی، عباس (1400). الگوی جامع رصد تهدیدهای همه‌جانبه. فصلنامۀ مطالعات امنیت ملی، 39، 67-93:

https://ns.sndu.ac.ir/article_1409.html

  1. سیف‌زاده، فرزانه (1397). مصونیت دولت‌ها در پرتو دکترین مسئولیت حمایت. فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، 1، 121-138: https://jplsq.ut.ac.ir/article_66115.html
  2. عسگرخانی، ابومحمد (1381). ظرفیت رژیم‌های بین‌المللی. مجلۀ مطالعات سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، 57، 179-216: https://jflps.ut.ac.ir/article_11098.html
  3. عبداللهی، محسن (1393). رویکردهای نظام مسئولیت بین‌المللی در جبران خسارت ناشی از اعمال منع‌نشده در حقوق بین‌الملل. مجلۀ تحقیقات حقوقی، 56، 211-278:

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=163126

  1. فروغی، فضل‌الله (1388). منشأ و ماهیت حقوقی اصل صلاحیت جهانی. مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، 3، 21-47: https://www.sid.ir/FileServer/JF/4012613880302.pdf
  2. کلانتری، فضل‌الله (1399). گونه‌شناسی تهدیدهای هیبریدی و کاربست آن در سطوح امنیت ملی ج.ا.ایران. فصلنامۀ مطالعات امنیت ملی، 38، 255-292:

https://ns.sndu.ac.ir/article_1263_9af6d9a5934954274de19fdf08f0bd2d.pdf

  1. مقصودی، رضا (1396). صلاحیت قضایی در حقوق بین‌الملل خصوصی. مجلۀ حقوقی بین‌المللی، 56، 213-234:

http://ensani.ir/fa/article/download/378108

  1. فضائلی، مصطفی و ستایش‌پور، محمد (1399). تفسیر ایستای دیوان بین‌المللی دادگستری در احراز مسئولیت نسل زدایی: واکاوی قضیۀ کرواسی علیه صربستان. فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، 50(1)، 333-351.

DOI: 10.22059/jplsq.2018.253329.1689

 

ج) پایان‌نامه‌ها

  1. بالایی، حمید (1395). تضمین‌های اصول جهانی حقوق امنیت ملی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
  2. پیری، حیدر (1390). منافع ملی حیاتی در پرتو آرای قضایی بین‌المللی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
  3. جلیلی، سید رضا (1399). استثناگرایی امنیت ملی در رعایت حقوق بین‌الملل. تهران: دانشگاه تهران.

 

د) جزوه و مصاحبه

  1. بیگ‌زاده، ابراهیم (1391). جزوۀ درسی حقوق بین‌الملل عمومی. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  2. انگلیسی
  3. A) Books
  4. Mijalkovic, HYPERLINK "https://www.researchgate.net/profile/Sasa-Mijalkovic" S.,  &   HYPERLINK "https://www.researchgate.net/scientific-contributions/Dusan-Blagojevic-2090276065"  Dusan,   B. (2014). The Basis Of National Security In International Law. Journal of Criminology and Law, 1, 49-68: https://scindeks-clanci.ceon.rs/data/pdf/0354-8872/2014/0354-88721401049M.pdf
  5. Puchala, D. J., & Raymond F. Hopkins. (1982). International Regimes: Lessons from Inductive Analysis. Journal of International Organization, 36(2), 245-275: https:// works.swarthmore .edu/cgi/viewcon tent.cgi?article = 1169&context =fac-poli-sci
  6. Rose-ackerman , n and Billa Benjamin, “Treaties and National Security”, Yale Law School Faculty Scholarship Serie”, (2008) pp10-25 <http://digitalcommons.law.yale.edu/fss_papers Part of the Law Commons%0ARecommended>
  7. Scheppele, K. L. (2010). The International Standardisation OF National Security Law. The Journal of National Security Law and Policy, 4, 437-453: https://jnslp.com/topics/read/vol-4-no-2/
  8. Stephen P. Mulligan, Withdrawal from International Agreements: Legal Framework, the Paris Agreement, and the Iran Nuclear Agreement, May 4, 2018, Congressional Research Service: https://fas.org/sgp/crs/row/R44761.pdf

 

  1. B) Articles
  2. Greenwood, T. & Haffa Jr. , Robert (1981). Supply-Side Non Proliferation. Foreign Policy . 42, 125-140.

 

  1. C) Convention
  2. Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment(OHCHR), (1984): https://www.ohchr.org/en/professionalinterest/pages/cat.aspx
  3. Statute of the Inter-American Commission on Human Rights (IACHR). (2015): <https://ijrcenter.org/2015/08/17 /iachr-report-highlights-human-rights-violations-at guantanamo-and-urges-closure/>

 

  1. D) Cases
  2. ADDIN CSL_CITATION {"citationItems":[{"id":"ITEM-1","itemData":{"author":[{"dropping-particle":"","family":"JUSTICE","given":"INTERNATIONAL COURT OF","non-dropping-particle":"","parse-names":false,"suffix":""}],"id":"ITEM-1","issued":{"date-parts":[["1962"]]},"publisher-place":"vienna","title":"Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited (Belgium v. Spain) (New Application","type":"legal_case"},"uris":["http://www.mendeley.com/documents/?uuid=aed07ebc-7687-41d9-bb24-e1310959ad7c"]}],"mendeley":{"formattedCitation":"Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited (Belgium v Spain) (New Application.","plainTextFormattedCitation":"Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited (Belgium v Spain) (New Application.","previouslyFormattedCitation":"Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited (Belgium v Spain) (New Application."},"properties":{"noteIndex":379},"schema":"https://github.com/citation-style-language/schema/raw/master/csl-citation.json"} Barcelona Traction, Light and Power Company, Limite, 50 (ICJ rep, February 5, 1970 1962): https://www.icj-cij.org/en/case/50
  3. Alleged Violations of the 1955 Treaty of Amity, Economic Relations, and Consular Rights, 175 (ICJ rep, July 21, 2021): https://www.icj-cij.org/en/case/175
  4. Application of the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Bosnia and Herzegovina v. Serbia and montenegro), (ICJ rep, 26 February 2007). https://www.icj-cij.org/en/case/91
  5. Case Concerning Application of the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide, (Croatia v. Serbia), 118 )ICJ rep, 18 November 2008): https://www.icj-cij.org/en/case/118
  6. Case Concerning Oil Platform, 90 (ICJ rep, june 11, 2003): https://www.icj-cij.org/files/case-related/90/090-20031106-JUD-01-00-EN.pdf>
  7. Delimitation of the maritime boundary between Guinea-Bissau v.senegal (Arbitral tribonal February 14, 1985): https://legal.un.org/docs/?path=../riaa/cases/vol_XX/119-213.pdf&lang=O
  8. HYPERLINK "https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/90/8632.pdf" \t "_blank" Counter-Memorial and Counter-claim submitted by the United States of America , 90 (ICJ june 23, 1997): https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/90/8632.pdf
  9. Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons, 226 (ICJ Advisery Opinion 8 july, 1996): https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/95/095-19960708-ADV-01-00-EN.pdf
  10. Medellín v. Texas, 552 U.S. 491 , ( HYPERLINK "https://supreme.justia.com/" US Supreme Court  March 25, 2008): https://supreme.justia.com/cases/federal/us/552/491/
  11. Memorial sabmited Islamic Republic Of IRAN, 90 (ICJ rep, june 8, 1993): https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/90/8622.pdf
  12. Militarv and Puramilitary Activities in und aguinst Nicaragua, 70 (ICJrep, june 27, 1986): https://www.icj-cij.org/en/case/70
  13. Prosecutor v Dusko Tadic a/k/a ‘DULE’, IT-94-1-AR (ICTY rep, oct. 2, 1995): https://digitallibrary.un.org/record/2396930
  14. The Case Of SS LOTUS, serise A (CIJ rep, ,1927): <https://www.icj-cij.org/files/permanent-court-of-internationaljustice/serie_A/A_10/30_Lotus_Arret.pdf>.

 

  1. E) Ducument, Lecture and Resolutions
  2. General Assembly, Ronald Reagan addresses the UN General Assembly 40th Annual Meeting. (Oct. 24, 1985). A Foundation for Enduring Peace. new york: https://www.c-span.org/video/?125753-1/40th-general-assembly
  3. United state senate, report on the u.s. intelligence community’s prewar intelligence assessment on Iraq, (july. 7, 2004): http://fas.org/irp/congress/2004_rpt/ssci_iraq.pdf
  4. USA Congress, the Iran Nuclear Agreement Review Act (2015), Public Law 114–17, 114th Congress: https://www.congress.gov/114/plaws/publ17/PLAW-114publ17.pdf
  5. United Nations General Assembly. A/RES/49/75 (1996): un.org: https://undocs.org/en/A/RES/49/75
  6. United Nations Security Council, S/RES/1696 (1969): un.org: https://undocs.org/S/RES/1696(2006)
فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران
دوره 54، شماره 1
بهار 1403
فروردین 1403
صفحه 1-24
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 17 آبان 1400
  • تاریخ بازنگری: 28 آذر 1400
  • تاریخ پذیرش: 08 اسفند 1400
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار