نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• محمدقاسم تنگستانی ¹
• مهدی مرادی برلیان ²

¹ دانشیار گروه حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

² استادیار گروه حقوق، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

مناطق آزاد تجاری که با هدف تسهیل فعالیت‌های تجاری و تحقق رشد اقتصادی به‌ویژه در کشورهای توسعه‌نیافته ایجاد شده‌اند، در نظام حقوقی ایران نیز طی سال‌های گذشته ظهور و به‌تدریج گسترش یافته‌اند. ارزیابی کارکرد این مناطق از سویه‌های گوناگون ضروری است. در پژوهش حاضر تمرکز بر ارزیابی نظام مدیریتی و حقوقی مناطق آزاد ازمنظر ارتباط نهاد اداره‌کنندۀ این مناطق با دستگاه‌های اجرایی فعال در قلمرو آنهاست؛ امری که در پژوهش‌های موجود تاکنون به‌صورت مستقل مدنظر نبوده است. مقالۀ پیش‌رو نشان می‌دهد قوانین حاکم بر ادارۀ مناطق آزاد نتوانسته‌اند الگوی مناسبی برای هماهنگی سازمان‌های مسئولِ مناطق با دستگاه‌های اجرایی مربوط پیش‌بینی کنند. سازوکار مندرج در قوانین (به‌طور مشخص بند «الف» مادۀ 65 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعۀ کشور) به‌سبب عدم انطباق با اصول مدیریت دولتی و حقوق اداری، با چالش‌های جدی روبه‌روست. مطابق یافته‌های مقاله، ضمن لزوم لغو حکم مذکور، ضرورت دارد بر اساس حکم صریح قانونی مقرر شود اعمال اختیارات سازمان‌های مسئول مناطق آزاد نافی اعمال صلاحیت‌های قانونی دستگاه‌های اجرایی مربوط نیست و ضمن محدود کردن اختیارات سازمان‌های مذکور به امور تجاری-صنعتی، به‌منظور ایجاد هماهنگیِ اجرایی میان دستگاه‌های اجرایی با سازمان مسئولِ مناطق، شورایی مرکب از مدیر سازمان مسئول مناطق آزاد و مدیران دستگاه‌های اجرایی در هر منطقه تشکیل شود.

کلیدواژه‌ها

• تنظیم روابط
• تعامل و همکاری
• مادۀ 65 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعۀ کشور
• مدیریت منطقۀ آزاد تجاری-صنعتی
• همپوشانی صلاحیت‌ها

موضوعات

• حقوق عمومی

عنوان مقاله [English]

The Relationship between the Competences of Governmental Institutions and Free- Trade/Industrial-Zones Organizations

نویسندگان [English]

• Mohammad Ghasem Tangestani ¹
• Mahdi Moradi Berelian ²

¹ Associate Prof., Department of International Law, Faculty of Law and Political Science, Kharazmi University, ahrna, Iran

² Assistant Prof., Department of Law, Faculty of Law and Political Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

چکیده [English]

Free trade/industrial zones, which have been created with the aim of facilitating trade activities, especially in underdeveloped areas, have expanded in the Iranian legal system. This study focuses on the legal system of free trade/industrial zones from the perspective of the relationship between the governing organizations of these zones and the governmental bodies in their territory. The study shows that the laws governing the administration of free zones have not been able to provide a suitable model for coordination between responsible organizations inside these zones. The mechanism embedded in the laws (specifically article 65 (A) of the Act on Permanent Provisions of the Development Plans) faces challenges due to non-compliance with the principles of public administration and administrative law. Accordingly, in addition to the need to repeal the above provision, it is necessary to stipulate that exercising the powers of the free-trade/industrial-zone organizations does not negate the legal powers of the relevant governmental bodies in these zones. Also, the powers of the above-mentioned organizations should be limited to commercial and industrial affairs of their respective zones. To establish executive coordination between the governmental bodies and the free-trade/industrial-zone organizations, it is recommended that a council composed of the director of the free-trade-zone organization and the highest governmental officials of the zone be established.

کلیدواژه‌ها [English]

• Regulating relations
• interaction and cooperation
• article 65 of the Act on Permanent Provisions of the Development Plans
• free trade/industrial zones
• overlap of competencies