نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• میلاد قطبی ¹
• توکل حبیب زاده ²

¹ دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران.

² دانشیار، گروه حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران

چکیده

مقصود از حقوق اساسی مردم در واقع همان حقوق بشر است که منشأ الهی دارد و هر انسانی مبتنی بر کرامت ذاتی مستحق استیفای مصادیق آن است. فارغ از ابهامات سستی که بر سر دادخواهی از حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مقابل حقوق مدنی و سیاسی مطرح‌شده، اساس دادخواهی خود یکی از حقوق اصلی هر انسانی است و ضرورت ایجاب می‌کند تمامی اقسام حقوق، قابل مطالبه قضایی باشد. بسیاری از مواقع، حقوق اساسی شهروندان با ترک فعل‌های صورت‌گرفته از جانب دولت تضییع یا نقض می‌شود. در این خصوص، مرجع عام تظلم خواهی، محاکم عمومی دادگستری هستند، لکن دیوان عدالت اداری به‌عنوان یک مرجع اختصاصی نسبت به رسیدگی شکایات مردم از دولت دارای صلاحیت است. دیوان عدالت اداری راجع به ترک فعل در اقدامات و تصمیمات موردی، صلاحیت صدور حکم به الزام و همچنین رسیدگی به خسارات واردة ناشی از ترک فعل را دارد، اما در خصوص ترک فعل نسبت به مصوبات عام‌الشمول فاقد صلاحیت است. همچنین مطابق با قوانین جاری و رعایت اصل تفسیر مضیق در حقوق جزا، محاکم کیفری صرفاً در خصوص افعال منجر به تضییع و نقض حقوق اساسی مردم امکان رسیدگی دارند و ترک فعل دولت در این موارد، جرم‌انگاری نشده است.

کلیدواژه‌ها

• ترک فعل
• حقوق اساسی
• دادخواهی
• دیوان عدالت اداری
• محاکم عمومی

موضوعات

• حقوق عمومی

عنوان مقاله [English]

The Right to Litigation for Redress of Government Inaction Regarding the Fundamental Rights of Citizens

نویسندگان [English]

• Milad Qotbi ¹
• tavakol habibzadrh ²

¹ Ph.D. Student in Public Law, Faculty of Law, University of Imam sadiq University, Tehran, Iran

² Associate Prof, Department of Public Law, Faculty of Law, University of Imam sadiq, Tehran, Iran

چکیده [English]

Basic rights of the people are in fact the human rights that have a divine origin and every human being deserves to enjoy them due to his/her inherent dignity. Regardless of the weak ambiguities that have been raised about litigation of economic, social and cultural rights versus civil and political rights, the basis of litigation itself is one of the basic rights of every human being and necessity requires that all types of rights be judicially claimable. In many cases, the fundamental rights of citizens are violated by the government. In this regard, the general authority for grievance is the general courts of justice, but the Court of Administrative Justice, as a special authority, has jurisdiction over the complaints of the people against the government. The Court of Administrative Justice has the authority to issue a mandatory sentence regarding the omission of actions in case actions and decisions, as well as to consider the damages caused by omission, but it has no jurisdiction over general approvals regarding omission. Also, according to current laws and the principle of narrow interpretation in criminal law, criminal courts can only deal with acts that lead to the violation of the fundamental rights of the people, and leaving the government to act in these cases is not criminalized.

کلیدواژه‌ها [English]

• litigation
• constitutional rights
• omission
• Court Of Administrative Justice
• public courts