دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه حقوق عمومی دانشکدۀ حقوق وعلوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران

10.22059/jplsq.2023.354811.3259

چکیده

از ‌نظر تحول تاریخی دولت در دوران دولت مدرن و از نظر برخی در دوران دولت فرامدرن به‌سر می‌بریم. در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز برخی از مؤلفه‌های دولت مدرن پذیرفته شده است، ازاین‌رو ساختار ادارۀ کشور نیز باید بر اساس ساختار یک دولت مدرن استقرار یابد، اما نویسنده معتقد است در عمل در حوزۀ نحوۀ ادارۀ امور کشور نوعی فئودالیسم اداری در ایران شکل گرفته است که آثار مخربی در ادارۀ کشور دارد. در این مقاله وجود نهادهای موازی، تأسیس نهادهای فرا قانون اساسی، دادن اختیارات به مقامات به‌ویژه مقامات خارج از قوۀ مجریه، جهت اقدام در اموری که خارج از وظایف ذاتی آنهاست، نفوذ اشخاص و مراجع غیررسمی در تصمیمات دستگاه‌های عمومی از جلوه‌های شکل‌گیری فئودالیسم اداری در ایران است و این امر نوعی عقب‌گرد در شیوۀ اداری کشور است. این نحوۀ عملکرد موجب شده است که تصمیمات دستگاه‌های اداری غیرقطعی و متزلزل و تغییرپذیر شوند، ازاین‌رو نویسنده معتقد است که اولین گام برای اصلاح روند ادارۀ امور کشور و از بین بردن فئودالیسم اداری، تمرکز امور در نهادهای ذیصلاح قانونی بر اساس اصل تفکیک قوا و وظایف ذاتی هر دستگاه است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Formation of Administrative Feudalism in Iran

نویسنده [English]

  • Kourosh Ostovar Sangari

Associate prof, Department of public law Faculty of law and human science, Shiraz Azad university, Shiraz, Iran

چکیده [English]

In terms of the historical evolution of the state, we are living in the era of the modern state, and according to some, in the era of the post-modern state. In the constitution of the Islamic Republic, some of the components of the modern state have been accepted, so the structure of the country's administration should also be established based on the structure of a modern state, but the author believes that a kind of administrative feudalism has been formed in Iran in the field of the administration of the country's affairs, which basically has a destructive effect on the administration of the country. In this paper, the existence of parallel institutions, the establishment of extra-constitutional institutions, giving authority to authorities to act in matters that are outside of their inherent duties, the influence of unofficial persons and authorities in the decisions of public institutions are among the manifestations of the formation of administrative feudalism in Iran. This is a kind of backwardness in the administrative method of the country. This way of functioning has caused the decisions of the administrative bodies to become uncertain, shaky and changeable, so the author believes that the first step to reform the process of running the affairs of the country and eliminate feudalism is to concentrate affairs in legally competent institutions based on the principle of separation of powers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • modern state
  • administrative feudalism
  • separation of powers
  • executive branch
  • intervention
  1. منابع

    1. فارسی

    الف) کتاب‌ها

    1. ارسطو (1383). اصول حکومت آتن. ترجمه و تحشیۀ باستانی پاریزی، چ چهارم، تهران: علم.
    2. استوار سنگری، کورش (1398). دولت حقوقی. تهران: میزان.
    3. امامی، محمد و استوارسنگری، کورش (1400)، حقوق اداری. ج 1، چ بیست‌وششم، تهران، میزان.
    4. پوجی، جان فرانکو (1384). تکوین دولت مدرن. ترجمۀ بهزاد باشی، چ دوم، تهران: آگه.
    5. تانسی، استیون (1383). مقدمات سیاست. ترجمۀ هرمز همایون‌پور، چ دوم، تهران: نی.
    6. توحیدفام، محمد (1382). دولت و دموکراسی در عصر جهانی شدن. تهران: روزنه.
    7. گل‌محمدی، احمد (1392). چیستی، تحول و چشم‌انداز دولت. تهران، نی.
    8. گیدنز، آنتونی (1373). جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران، نی.
    9. وبر، ماکس (1374). اقتصاد و جامعه. ترجمۀ عباس منوچهری، مهرداد ترابی‌نژاد، مصطفی عمادزاده، تهران، مولی.
    10. وینسنت، اندرو (1371). نظریه‌های دولت. ترجمۀ حسین بشیریه، تهران: نی.
    11. هابس، توماس (1381). لویاتان. ترجمۀ حسین بشیریه، چ دوم، تهران: نی.
    12. هلد، دیوید (1386). شکل‌گیری دولت مدرن. ترجمۀ عباس مخبر، تهران: آگاه.

     

    ب) مقالات

    1. آگاه، وحید (1397). تحلیل نظام صدور مجوز اجراهای صحنه‌ای موسیقی و نظارت بر آن در ایران. فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، 20(59)، 137-160.

     

    ج) اسناد و آرا

    1. مجموعه نظریات شورای نگهبان در مورد مصوبات مجلس شورای اسلامی دورۀ پنجم، (1385)، ج 9، تهران: دادگستر.