نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار، گروه حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2 دانش‌آموختۀ دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران(پردیس البرز)، تهران، ایران.
چکیده
همگام با گسترش آسیب‌های جبران‌ناپذیر، شدید، پایدار و گسترۀ زیست‌محیطی و بروز تأثیرات آن که پایه‌های اصلی حیات بشری و امنیت را به خطر انداخته است، حقوق بین‌الملل ناگزیر از به‌کارگیری ظرفیت‌های خود جهت مقابله با گسترش جرائم ناشی از آلودگی‌ها و تخریب‌های زیست‌محیطی است. با توجه به ناکافی بودن رژیم حاکم بر جبران خسارات زیست‌محیطی ناشی از تخریب و آلودگی‌ها، مقابلۀ جدی دولت‌ها با جرائم زیست‌محیطی اجتناب‌ناپذیر است. اگرچه اصل حاکمیت دولت‌ها و منع مداخله در قلمرو آنان از اصول اساسی حقوق بین‌الملل است، اصل حاکمیت در حقوق بین‌الملل محیط زیست مطلق نبوده و مشروط به استفادۀ غیرزیانبار از سرزمین است. در اسناد بین‌المللی همچون عرف و معاهدات بین‌المللی، بر موضوع مقابله با جرائم زیست‌محیطی ناشی از تخریب و آلودگی تأکید شده است، ازاین‌رو برای استفادۀ مطلوب از این اسناد در اجرای قواعد و مقررات بین‌المللی، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی اعم از نهادهای برخاسته از ارادۀ دولت‌ها و ملت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و ارکان وابسته به آنان و حتی محاکم بین‌المللی و منطقه‌ای نقش مؤثری ایفا می‌کنند. در این نوشته با بررسی عملکرد مؤلفه‌های تأثیرگذار یادشده در زمینۀ ظرفیت‌های موجود در عرف و معاهدات و حتی در ایجاد زمینه‌های لازم برای اعمال صلاحیت مؤثرتر دولت‌ها در مقابله با جرائم زیست‌محیطی مشخص شده است که این نهادها و سازمان‌ها می‌توانند زمینه‌های لازم را جهت اقدام عملی در مقابله با جرائم زیست‌محیطی ناشی از تخریب و آلودگی به‌وجود آورند.
کلیدواژه‌ها
- جرائم زیست‌محیطی
- حفاظت از محیط زیست
- حقوق اساسی بشر
- مقابله با آسیب‌های زیست‌محیطی
- نهادها و سازمان‌های بین‌المللی
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The role of international organizations in dealing with environmental damages and crimes
نویسندگان [English]
- Ahmad Momenirad 1
- Parichehr Ghanbari 2
1 Associate Professor., Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Ph.D. in International Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran (Alborz campus), Tehran, Iran
چکیده [English]
With the spread of irreparable crimes, severe, persistent and widespread environmental crimes and the effects that have endangered the very foundations of human life, international law must use its capacity to address the spread of crimes caused by pollution and environmental degradation. Human health, other living organisms, and international peace and security are threatened. Prohibition of interference in their territory is also one of the basic principles of international law, but the principle of sovereignty in international environmental law is not absolute and is conditional on the non-harmful use of land. In international environmental law, there are capabilities to exercise the universal jurisdiction of states against environmental crimes, the most important of which are environmental customs and obligations and the performance of relevant international institutions and organizations in applying customary and treaty principles. And international organizations have been clarified in this regard.
کلیدواژه‌ها [English]
- Environment
- Crimes
- Organizations
- Global Jurisdiction
- tackle
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- ضیائی بیگدلی، محمدرضا (1398). حقوق بین‌الملل عمومی. چ شصت‌ودوم، تهران: گنج دانش.
- ربکاوالاس، الگا مارتین ارتگا (1396). حقوق بین‌الملل. ترجمۀ سید قاسم زمانی، چ ششم، تهران: شهر دانش.
- موسی‌زاده، رضا (1397). سازمان‌های بین‌المللی. چ بیست‌وهفتم، تهران: میزان.
ب) مقالات
- احمدنژاد، مسعود و افشنگ، اشکان (1397). نقش شورای امنیت در مقابله با تغییرات اقلیمی به‌مثابۀ تهدیدی برای صلح و امنیت بین‌المللی"کنفرانس بین‌المللی جامعه و محیط زیست11 شهریور 1397.
- اخوان کاظمی، مسعود؛ حسینی، طیبه سادات و بهرام‌پور، فرشته (1398). مطالعۀ واکاوی تأثیر تغییرات آب‌وهوایی بر امنیت بین‌المللی. فصلنامۀ مطالعات روابط بین‌الملل 46، 9-39.
- پورهاشمی، سید عباس؛ طیبی، سبحان و نادری، شیما (1393). دادخواهی و مسئولیت بین‌المللی؛ابزار مقابله با عدم ایفای تعهدات در خصوص تغییرات آب‌وهوایی. فصلنامۀ انسان و محیط زیست، 31، 76-86.
- میرعباسی، محمدباقر و رضایی، محمدرضا (1398). مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها ناشی از تخریب محیط زیست در مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی. مجلۀ پژوهش‌های حقوق تطبیقی، 23، 135-157.
- مؤمنی راد، احمد؛ امیرخانی، آزاده و تیموری، زهره (1395). حفظ حقوق زیست‌محیطی بشر در قراردادهای نفتی. دوفصلنامۀ مطالعات حقوق بشر اسلامی، 5(11).
- انگلیسی
- A) Books
- Sollund, R., Stefes, C. H., & Germani, A. R. (Eds.). (2016). Fighting environmental crime in Europe and beyond: The role of the EU and its member states. London, UK: Palgrave Macmillan.
- B) Articls
- Aoife, N. (2021). Children’s Rights and Clhmate Change at the UN Committee on the Rights of the Child: Pragmatism and Principle in Sacchi v Argentina, Available at: www. ejiltalk.org
- Anton, D., & Shelton, D. L. (2011). Problems in environmental protection and human rights: A human right to the environment. ANU College of Law Research Paper, 11-17.
- Boyd, D. R., & Keene, S. (2021). Policy Brief No. 1 Human rights-based approaches to conserving biodiversity: equitable, effective and imperative
- Bodansky, D.(2017). The role of the international court of justice in addressing climate change: Some preliminary reflections. Ariz. St. LJ 49.
- Baranwal, S. (2013). Criminal Liability for Environmental Crimes. Journal of Criminal Justice and Security, 11, 574-592.
- Christina Voigt (2008). State Responsibility for Climate Change Damages. Nordic Journal of International Law, 77, 1–22.
- Clark, P., Liston, G., & Kalpouzos, I. (2020). Climate change and the European Court of Human Rights: The Portuguese Youth Case. Dostupno na: https://www. ejiltalk. org/climate-change-and-the-european-court-of-human-rights-the-portuguese-youth-case/, (4. 2. 2021).
- Donna, M. (2021). The Proposed Definition of Crime of Ecocide: AnImportant Step Forward, but Can Our Planet Wait?. Available at: www. ejiltalk.org
- Greene, A.. (2018). "The campaign to make ecocide an international crime: quixotic quest or moral imperative". Fordham Envtl. L. Rev., 30, 1.
- GiovannyVega-Barbosa,LorraineAboagye, (2018),’ human rights and the protection of the Environment: the Advisory Opinion of the inter-American Court of Human rights’Available at:www. ejiltalk.org
- Giulia D’Amico (2021). tackling corruption as an enabler for environmental crime’ Available at: https://globalinitiative.net.
- Juan A. (2018). Why is the Inter-American Human Rights System Lagging on Climate Change?. ORIGINALLY PUBLISHED: January 11, 2018, Available at: www.openglobalrights.org.
- Keller, H., & Heri, C. (2022). The Future is Now: Climate Cases Before the ECtHR. Nordic Journal of Human Rights, 1-22.
- Lornzo, C., & Bianchi, M. (2016). Fighting Einvironmental Crime in Europe, Preliminary Report, Istituto Affari Internazinall.
- Savaresi, A. (2021). The UN HRC recognizes the right to a healthy environment and appoints a new Special Rapporteur on Human Rights and Climate Change’ Available at: www. ejiltalk.org
- B) Documents
- Draft article on state responsibility with commentaries thereto adopted by the international law commission,1996, part1, chapterIII, Article 19.
- UNHCR.2008, Climate Change, Natural Disasters and human displacement perepective, Available at:www.unhcr.org/climate
- https://www.fatf-gafi.org/7 December 2021 – Financial Action Task Force (FATF) President Dr. Marcus Pleyer calls for a global push to take the illicit profits out of environmental crimes
- https://bigdeliacademy.com/1400/10/09/united-nations-human-rights-council-sinasalimi/
- https://unfccc.int/resource/docs/2010/cop16/eng/07a01.pdf
- UN, Convention on the Rights of the Child unedited version, CRC/C/88/D/104/2019
- Dispute over the Status and Use of the Waters of the Silala (Chile v. Bolivia) Summary of the Judgment of 1 December 2022, Summary 2022/5 1 December 2022, p.28-38
)