نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
دانش‌آموختۀ دکتری حقوق بین‌الملل، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
بسیاری از دولت‌های میزبان، با استناد به لزوم مقابله با کووید-19، اموال شرکت‌های خصوصی را در اختیار گرفته، شرکت‌ها را موظف به ساخت کالای خاصی کرده، در قیمت‌گذاری مداخله کرده، تولیدات را توقیف کرده، از صادرات محصولات جلوگیری کرده و برخی را موظف به تعطیل کردن فعالیت خود کرده‌اند. حال آنکه ممکن است دولت با انگیزه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مانند کاهش فشارهای موجود، افزایش امکان موفقیت در انتخابات و تملک سرمایه‌گذاری‌های سودآور با قیمت نازل، در پوشش مقابله با بیماری، اقدام به سلب مالکیت کرده باشد و قصد گمراه کردن دیوان داوری را داشته باشد. از آنجا که دولت‌ها گاه کوشیده‌اند که عدم پایبندی به تعهدات خود را با استناد به وقوع بحران‌های مشابه با کووید-19 توجیه کنند، این مقاله با رجوع به معاهدات سرمایه‌گذاری، دکترین و رویۀ داوری، به‌منظور ایجاد تعادل میان منافع سرمایه‌گذار و دولت میزبان، در بخش اول به امکان، چگونگی و استدلالات موجود برای طرح دعوای سلب مالکیت توسط سرمایه‌گذاران خارجی با استناد به اقدامات دولت در شرایط شیوع بیماری پرداخته و در بخش دوم نحوۀ جبران خسارت سلب مالکیت را در این دعاوی بررسی کرده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Compensation for Foreign Investors in Expropriation Claims Arising from Pandemics with Particular Attention to the Covid-19 Pandemic
نویسنده [English]
- Ali Shahbazian
Ph.D in International Law, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]
Many investment host-states, invoking the spread of the coronavirus and the need to deal with Covid-19, have taken over the assets of private companies, forced them to make certain goods, intervened in their pricing, stopped their products, prevented export of their products and forced some to close their activities. In some cases, host-states may in fact expropriate the foreign investments for political, social, and economic reasons, such as reducing social pressures, increasing the possibility of success in elections, and acquiring low-cost, profitable investments, but invoke the need to combat the pandemics in order to mislead the arbitral tribunals. Since the host state have frequently sought to justify non-compliance with their treaty obligations by resorting to crises such as the outbreak of Covid-19, this article, referring to the investment treaties, doctrine and arbitration practices, and in order to strike a balance between interests of the investor and the host-state, in the first part, discusses the possibility, manner and arguments for filing a claim for expropriation by foreign investors by invoking the host-state measures in the situation of outbreak of pandemics including Covid-19, and in the second part, investigates the means of compensation for expropriation in the above-mentioned claims.
کلیدواژه‌ها [English]
- Compensation
- investment claims
- foreign investment
- expropriation
- covid-19 (corona virus)
منابع
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- پیران، حسین (1395). مسائل حقوقی سرمایه‌گذاری بین‌المللی. تهران: گنج دانش.
- دالزر، رودلف و شروئر، کریستف (1395). اصول حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری. ترجمۀ سید قاسم زمانی و به‌آذین حسیبی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
- عسکری، پوریا (1394). حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در رویۀ داوری بین‌المللی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
- محبی، محسن (1383). دیوان داوری ایران و آمریکا: ماهیت، ساختار و عملکرد. تهران: فردافر.
ب) مقالات
- باقری، محمود و میهمی، مهدی (1395). تحلیل نظریات موجود در احراز سلب مالکیت غیرمستقیم و تحولات آن در خصوص سرمایه‌گذاری در حوزۀ انرژی. مجلۀ مطالعات حقوق انرژی، 2(2)، 405-433.
- لعیا جنیدی؛ تیموری، محمدصادق؛ صقری، محمد؛ عباسیان، رضا (1397). سلب مالکیت غیرمستقیم سرمایه‌گذاران خارجی؛ جستاری در حقوق ایران و بین‌الملل. فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، 6(24)، 9-36.
- حبیب‌زاده، توکل و نیک‌جاه، جواد (1393). معیارهای حاکم بر جبران خسارت معنوی در روابط بین دولت میزبان و سرمایه‌گذار خارجی با تأکید بر آرای داوری ایکسید. مجلۀ حقوقی بین‌المللی، 51، 163-182.
- علیدوستی شهرکی، ناصر (1390). احترام مالکیت و سرمایه‌گذاری خارجی. فصلنامۀ حقوق خصوصی، 41(1)، 295-312.
- انگلیسی
- A) Books
- Wolfgang Friedmann, Oliver James Lissitzyn, Richard Crawford Pugh (1969). International Law Cases and Materials. Saint Paul: West Publishing Corporation.
- OECD (2005). International Investment Law: A Changing Landscape- a Companion Volume to International Investment Perspectives. Paris: OECD Publications.
- B) Articles
- Ashurst (2020). Law Decree No 18 of 17 March 2020”, Cura Italia Decree.
- Daily Sabah (2020). France Seizes Millions of Masks, Gloves intended for Spain and Italy. Daily Sabah with Wires.
- Espinoza, J. (2020). European Commission Warns Member States on Mask Export Ban, Financial Times.
- European Commission (2020). Guidance to the Member States concerning foreign direct investment and free movement of capital from third countries, and the protection of Europe’s strategic assets, ahead of the application of Regulation (EU) 2019/452 (FDI Screening Regulation).
- Harris, S. (2020). Private hospitals will be made public for duration of coronavirus pandemic. The Journal Publication.
- Johnson, K. (2020). Cambodia to ban some rice exports April 5 due to coronavirus. Reuters.
- Khanh, V. (2020). Vietnam’s ban on rice exports still in force, government may set limit: traders”, Reuters.
- Lawrence M. Kraus, Lauren P. Carboni, Jessica E. Joseph (2020). Government Seizure of Medical Supplies from Health Care Providers- Is It Legal?. Foley & Lardner LLP.
- Matthews, D. (2020). Spain nationalizes private hospitals to combat coronavirus outbreak. New York Daily News.
- Medetsky, A. (2020). Virus puts risk of Russian wheat-export curbs back in focus. Bloomberg.
- Nikiema, S. (2012). Best Practices: Indirect expropriation. International Institute for Sustainable Development (IISD).
- Singh, R. K. (2020). India bans all exports of virus drug often touted by Trump. Bloomberg.
- Vasovic, A. (2020). Serbia introduces 90-day moratorium on loan payments. Reuters.
- C) Documents
- European Union-Viet Nam Bilateral Investment Treaty, (2019).
- International Law Commission, Draft Articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts (DARSIWA), Yearbook of the International Law Commission, (2001).
- Iran-Nicaragua, Bilateral Investment treaty, (2019).
- Japan-Morocco- Bilateral Investment Treaty, (2020).
- North American Free Trade Agreement (Nafta), (1994).
- D) Cases
- ADC Affiliate Limited and ADC & ADMC Management Limited v. The Republic of Hungary, ICSID Case No. ARB/03/16, Award, (2006).
- Amoco International Finance Corp. v. Iran, Iran-United States Claims Tribunal (IUSCT), Award No. 310-56-3, (1987).
- ATA Construction, Industrial and Trading Company v. The Hashemite Kingdom of Jordan, ICSID Case No. ARB/08/2, (2010).
- Azurix Corp. v. The Argentine Republic, ICSID Case No. ARB/01/12, Award, (2006).
- Biloune and Marine Drive Complex Ltd v. Ghana Investments Centre and the Government of Ghana, Ad hoc Arbitration, UNCITRAL, Award on Jurisdiction and Liability, (1989).
- Charanne and Construction Investments v. Spain, SCC (Stockholm Chamber of Commerce) Case No. V 062/2012, Award, (2016).
- CMS Gas Transmission Company v. The republic of Argentina, ICSID Case No. ARB/01/0, Award, (2005).
- Compañia del Desarrollo de Santa Elena S.A. v. Republic of Costa Rica, ICSID Case No. ARB/96/1, Award, (2000).
- Enron Corporation and Ponderosa Assets, L.P. v. Argentine Republic, ICSID Case No. ARB/01/3, Award, (2007).
- Impregilo S.p.A. v. Argentine Republic, ICSID Case No. ARB/07/17, Award, (2011).
- LG&E Energy Corp., LG&E Capital Corp., and LG&E International, Inc .v. Argentine Republic, ICSID Case No. ARB/02/1, Decision on Liability, (2006).
- Metalclad Corporation v. The United Mexican States, ICSID Case No. ARB (AF)/97/1, Award, (2000).
- Middle East Cement Shipping and Handling Co. S.A. v. Arab Republic of Egypt, ICSID Case No. ARB/99/6, Award, (2002).
- Phelps Dodge Corp and Overseas Private Investment Corp v. The Islamic Republic of Iran, Case No. 99, Award No.217992, (1986), p. 32.
- Ping An Life Insurance Company, Limited and Ping An Insurance (Group) Company, Limited v. The Government of Belgium, ICSID Case No. ARB/12/29, Award, (2015).
- Saluka Investments B.V. v. The Czech Republic, Permamnet Court of Arbitration (PCA), UNCITRAL, Partial Award, (2006).
- Starret Housing Corporation v. The Government of the Islamic Republic of Iran, Bank Markazi Iran and Others, Iran-United States Claims Tribunal (IUSCT), Award No. ITL 32-24-1, (1983).
- Técnicas Medioambientales Tecmed, S.A. v. The United Mexican States, ICSID Case No. ARB (AF)/00/2, Award, (2003).
- Tippetts v. TAMS-AFFA Consulting Engineers of Iran, Iran-United States Claims Tribunal (IUSCT), Award No. 141-7-2, (1984).
- Wena Hotels Ltd. v. Arab Republic of Egypt, ICSID Case No. ARB/98/4, Award, (2000).
)