دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حقوق عمومی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانش‌آموختة دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مخاصمات مسلحانه این بلای همیشه خانمان‌سوز جامعة بشری به‌رغم تمامی تلاش‌های صورت‌گرفتة جهانی و منطقه‌ای در حوزة حقوق بین‌الملل، همچنان حضور و نمود خود را به پرقدرت‌ترین شکل ممکن فریاد می‌زند. گروه‌های مختلف افراد به اشکال متفاوت تحت تأثیر این پدیده قرار می‌گیرند. در این میان زنان به دلایل گوناگون از گروه‌های آسیب‌پذیر به‌هنگام وقوع جنگ تلقی می‌شوند. تلاش‌های کمیتة بین‌المللی صلیب سرخ برای حمایت حداکثری از این گروه انسانی به شکل‌های متعدد در قالب تدوین اسناد و رویه‌های اتخاذ‌شده ستودنی است. هرچند حقوق بشر و حقوق بین‌الملل بشردوستانه دو نظام حقوقی مجزای از هم تلقی می‌شوند، اما به‌دلیل آنکه در اغلب موارد مرز بین این دو حوزه به‌درستی تفکیک‌پذیر نیست و نیز بر اساس رویه‌ای که در کمیته طی دهه‌های اخیر در خصوص یکپارچه کردن این دو نظام حقوقی به‌هنگام وقوع مخاصمات مسلحانه شکل گرفته است، در پژوهش حاضر قصد بر آن است تا با نگاهی تحلیلی و با بررسی اسناد منتشرشده از سوی این نهاد، به مهم‌ترین اصول حمایتی از زنان در حوزه‌های حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق بشر بپردازیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Examining Women's Rights in Armed Conflict From the Persprctive of the International Committee of the Red Cross

نویسندگان [English]

  • Hamid Alhooii Nazari 1
  • Maryam Obeydinia 2

1 Assistant Prof., Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Iran

2 Ph.D. in International Law, Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Iran

چکیده [English]

Armed Conflicts, despite all the efforts made globally and regionally, still exist. Different groups of people are affected by this phenomenon in dissimilar ways. Women, due to various reasons, are amongst the most vulnerable groups in armed conflicts. Many efforts have been made by the International Committee of the Red Cross to provide maximum support for women in the form of instruments and procedures. Although human rights and international humanitarian rights are considered two separate legal systems, but because in most cases the boundary between them is not properly distinguished and also because of the Committee's practice in recent decades to integrate the two systems during armed conflicts; in the following study, we intend to address the most important principles for protecting women in both international humanitarian rights and human rights, through investigating ICRC's Documents with an analytical approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • human rights
  • international humanitarian rights
  • women
  • International Committee Of the Red Cross
  • armed conflicts
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. الهویی نظری، حمید (1394). حقوق بین‌الملل عمومی. تهران: دادگستر.
  2. بیگ‌زاده، ابراهیم (1374). حقوق سازمان‌های بین‌المللی. ج 1، تهران: مجد.
  3. تاموشات، کریستیان (1386). حقوق بشر. تهران: میزان.
  4. عباسی، بیژن (1395). حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین. تهران: دادگستر.
  5. عبیدی‌نیا، مریم (1398). حق بارداری و زایمان ایمن در ایران و حقوق بین‌الملل. تهران: دادگستر.
  6. عسکری، پوریا و هنکرتز، ژان ماری (1390). مجموعه مقالات همایش حقوق بین‌الملل بشردوستانه عرفی، تهران: مجد.
  7. فلک، دیتر (1387). حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانه. تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  8. قاسمی، غلامعلی (1392). حقوق بین‌الملل سازمان‌های غیردولتی. تهران: خرسندی.
  9. کاسسه، آنتونیو (1396). حقوق بین‌الملل. حسین شریفی طرازکوهی، تهران: میزان.

10.مرادی، علی (1395). حق سلامت انسان در حقوق بین‌الملل بشر. تهران: قانون یار.

  1. ممتاز، جمشید و رنجبریان، امیرحسین (1387). حقوق بین‌الملل بشردوستانه مخاصمات مسلحانه داخلی، تهران: میزان.
  2. مولاوردی، شهیندخت و همکاران (1385). مقابله با خشونت علیه زنان در کشورهای اسلامی. تهران: حقوقدان.
  3. مقتدر، هوشنگ و اردلان، اسعد (1394). حقوق بین‌الملل عمومی. تهران: وزارت امور خارجه.
  4. نقیبی مفرد، حسام (1389). حکمرانی مطلوب در پرتو جهانی‌شدن حقوق بشر. تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  5. والاس، ربکا (1390). حقوق بین‌الملل. سید قاسم و مهناز زمانی بهراملو، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  6. هنکرتز، ژان ماری و دوسوالدبک، لوئیس (1387). حقوق بین‌المللی بشردوستانة عرفی. کتایون حسین‌نژاد و پوریا عسکری، دفتر امور بین‌الملل قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، ج 1، تهران: مجد.

 

ب) مقالات

  1. اردستانی، علی و کامجو، الهه (1397). بررسی وضعیت حقوق بشر در زمان مخاصمات مسلحانه؛ یک ارزیابی نظری. دوفصلنامة حقوق بشر، 1، 67-90.
  2. تاجبخش، شهربانو (1397). مفهوم امنیت انسانی و ابعاد سیاستگذارانة آن. فصلنامة مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 28(8).
  3. توحیدی، احمدرضا و داداشی، آزاده (1398). رویکرد محاکم بین‌المللی کیفری در برخورد با ازدواج اجباری به عنوان خشونت جنسی. پژوهش‌های حقوقی، 1، 7-40.
  4. حسینی، سیده لطیفه و محمدزاده، ناهید (1398). بررسی تطبیقی حمایت‌های حقوق بشری زنان در مخاصمات مسلحانه. پژوهشنامة حقوق بشری، 18، 45-82.
  5. حقیقی کفاش، منصوره و سجادپور، سید محمد‌کاظم (1399). اقدامات شورای امنیت در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه (1991-2017). فصلنامة سیاسی، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، 4(5)، 1093-1110.
  6. خاک، روناک (1387). جرم‌انگاری خشونت جنسی در حقوق بین‌الملل کیفری. مجلة حقوقی بین‌المللی. نشریة مرکز امور حقوقی بین‌المللی معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست جمهوری، ش 39، صص. 146-101.
  7. فرخ‌نژاد، سجاد؛ دریکوند، میثم و رشیدی مجد، سامان (1395). بررسی حقوق زنان و کودکان در حقوق بشردوستانه. اولین همایش ملی آینده‌پژوهی علوم انسانی و امنیت اجتماعی.
  8. کر، پائولین (1387). امنیت انسانی. مترجم دهقانی فیروزآبادی، سید جلال، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال یازدهم، شماره سوم، ش 41.
  9. کرباسی، سیده آرزو (1396). بررسی مفهوم و اشکال خشونت جنسی علیه زنان در مخاصمات مسلحانه. کنفرانس سالانه پژوهش‌های حقوقی و قضایی، دانشگاه پیام نور یزد.
  10. گنج‌بخش، محمود؛ موسی‌زاده، رضا و آل‌کجباف، حسین (1395). حمایت از زنان قربانی ترور در حقوق بین‌الملل: در پرتو مفهوم نظم اجتماعی و بین‌المللی. مطالعات زن و خانواده، 4(1)، 138-113.
  11. مؤذن‌زادگان، حسنعلی؛ حیدری، محمدعلی و نیکو منظری، امین (1392). خصومت‌های مسلحانه و خشونت علیه زنان و کودکان از منظر مقررات بین‌المللی. فصلنامة علمی پژوهشی زن و فرهنگ، 5(17)، 9-20.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Ambos, K. (2015). The Rome Statute of the International Criminal Court, A Commentary, C.H.Beck. Hart. Nomos, Third Edition..
  4. Cryer, R., Friman, H., Robinson, D., & Wilmshurst, E. (2010). An Introduction to International Criminal Law & Procedure, Cambridge University Press, Second Edition.
  5. Fleck, D. (2008). The Handbook of Humanitarian Law in Armed Conflicts. translated by Zamani, Seyed Ghasem, Saed, Nader, Tehran, The SD Institute of Law Research & Study.
  6. Henckaerts, J. M., & Doswald-Beck, L. (2008). Customary International Humanitarian Law. ICRC, Tehran, Majd Publication.
  7. Lee, K., Buse, Kent, Fustukian, Suzanne (2002). Health Policy in a Globalising World, Cambridge University Press.

6.M. Zuniga, Jose, P. Marks, Stephen, O. Gostin, L. (2012). Advancing the Human Right to Health, Oxford University Press.

  1. Wallace, M.M., Rebecca (2011). International Law, translated by Zamani, Seyed Ghasem, Bahramlu, Mahnaz, Tehran, The SD Institute of Law & Study.
  2. Stahn, C. (2015). The Law & Practice of the International Criminal Court, Oxford University Press.
  3. Tigerstorm, Barbara (2007). Human Security and International Law, Prospects and Problems, Oxford.
  4. Health & Human Rights, Resource Guide, Harvard School of Public Health, Harvard University. FXB Center for Health & Human Rights & Open Society Foundations, 2013.

 

  1. B) Articles

11.Bouvier, P.(2014). Sexual Violence, Health and Humanitarian ethics: towards a Holistic Person-Centered Approach. International Review of the Red Cross.

12.D. Ni Aolain, F. (2010). Advancing Women's Rights in Conflict & Post-Conflict Situations. ASIL Proceedings, pp. 568-570.

13.Dolan, C. (2014). Letting go of the Gender Binary: Charging New Pathways for Humanitarian Interventions on Gender-Based Violence. International Review of the Red Cross.

14.Grewal, K. (2010). Rape in Conflict, Rape in Peace: Questioning the Revolutionary Potential of International Criminal Justice for Women's Human Rights. the Australian Feminist Law Journal, 33, 57-79.

  1. Krill, F. (1985). ICRC, the Protection of Women in International Humanitarian Law. International Review of the Red Cross, 249, November-December 1985, 337-363.
  2. Lindsey, Charlotte, Women Facing War, ICRC Study on the Impact of Armed Conflict on Women, Executive Summary. International Committee of the Red Cross, 1-29.

17.Lindsey-Curtet, Charlotte, Holst-Roness, Florence Tercier, Anderson, Letitia (2004). "Addressing the Needs of Women Affected by Armed Conflict, An ICRC Guidance Document", International Committee of the Red Cross, Women & War, Geneva, Switzerland.

  1. Ndulo, M. (2009). The United Nations Responses to the Sexual Abuse and Exploitation of Women and Girls by Peacekeepers During Peacekeeping Missions. Berkeley Journal of International Law, 27(1), 127-161.

19.Seneviratne, W. (2008). International Legal Standards Pertaining to Sexual Violence Against Displaced Women in Times of Armed Conflict with Special Reference to the Emerged Jurisprudence of the ICIY & ICTR. Sri Lanka Journal of International Law, 2, 1-28.

  1. Justice for Women: Seeking Accountability for Sexual Crimes in Post-Conflict Situations. Fride Foundation, Seminar in Brussels, 13-14 May 2008.
  2. Annex to the Guidance Document, General and Specific Protection of Women under International Humanitarian Law, addressing the Needs of Women affected by Armed Conflict", an ICRC Guidance Document, 2014.
  3. Sexual Violence in Armed Conflict: from Breaking the Silence to Breaking the Cycle", International Review of the Red Cross, 2014.
  4. Stoltzfus Jost, T. (2004). Comparative and International Health Law. Health Matrix, 14.

24.Taylor, Allyn L. (2003-2004). Global Health Governance and International Law. Whittier Law Review, 25.

  1. Toebes, B. (2014). International health Law: An Emerging Field of Public International Law. Faculty of law, University of Groningen, the Netherlands.
  2. Brundtland, Gro Harlem (2003). Global Health and International Security.Global Governance, 9.

 

  1. C) Documents
  2. Charter of the United Nations, entered into force on 24 October 1945.
  3. The Universal Declaration of Human Rights, proclaimed by the United Nations General Assembly on 10 December 1948.
  4. International Covenant on Civil and Political Rights, entered into force 23 March 1976.
  5. International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, entered into force on 3 January 1976.
  6. Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women, entered into Force on September 1981.
  7. Convention on the Rights of the Child, entered into force on 2 September 1990.
  8. Constitution of the World Health Organization, adopted by the International Health Conference held in New York from 19 June to 22 July 1946, signed on 22 July 1946 by Representatives of 61 States, entered into force on 7 April 1948.
  9. Rome Statute of the International Criminal Court, circulated as Document on 17 July 1998, entered into force on 1 July 2002.

 

  1. D) Websites
  2. http://www.icrc.org
  3. http://www.icrc.org/en/what-we-do/violence-against-women
  4. http://www.icrc.org/en/what-we-do/sexual-violence
  5. http://www.icrc.org/en/what-we-do/health
  6. http://www.icrc.org/en/war-and-law/protected-persons/children
  7. http://www.unicef.org
  8. http://www.who.int
  9. http://www.worldbank.org