دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه حقوق عمومی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه ازاد اسلامی، اصفهان، ایران

3 استادیار، گروه حقوق عمومی و بین‏الملل، دانشکدۀ علوم انسانی و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

10.22059/jplsq.2023.362209.3354

چکیده

صوت‌وتصویر فراگیر که مولود شبکه ‏های همگراست چالش ‏هایی در نهادهای مختلف در کشور ایجاد کرده است. به‏ گونه ‏ای که نیاز به تنظیم‏ گری بخشی در این حوزه را به‏ خوبی می‏توان درک کرد. تنظیم ‏گری رسانه به علت تعدد و تداخل قانونی وظایف نهادهای مختلف در حوزۀ پهنای باند و تولید محتوا منجر به اختلافاتی میان سازمان صداوسیما و دولت (وزارت ارتباطات، و وزارت کشور) به ‏عنوان متولی اصلی اینترنت در کشور شده است. در این مقاله سعی شده است با چالش ‏های اصلی تنظیم ‏گری در حوزۀ صوت‌وتصویر فراگیر مورد ارزیابی قرار گیرد و راهکارهایی ارائه شود. این هدف با مطالعات کتابخانه‏ ای و اسنادی در خصوص این قوانین و مقررات انجام‏ گرفته و سعی شده است به این سؤال پاسخ داده شود که، چالش ‏های قانونی صوت‌وتصویر فراگیر در ایران چه است؟ راه برون‏ رفت از آن چگونه فراهم می ‏گردد؟ به نظر می‏رسد عدم تعریف دقیق قانونی صوت‌وتصویر فراگیر، انحصار تنظیم ‏گری صوت‌وتصویر در صداوسیما صرفاً بر اساس یک نظریۀ تفسیری، مشارکت نداشتن قوۀ مجریه در تنظیم‏گری صوت‌وتصویر، نادیده‏گرفتن قوانین صدور مجوز در وزارت ارشاد، نبود ضمانت اجرای قهری توسط وزارت ارشاد و جرم ‏انگاری عدم اخذ مجوز صوت‌وتصویر فراگیر در ساترا، کم‏کاری شورای عالی فضای مجازی و عدم توجه به مشارکت بخش خصوصی از مهم‏ترین چالش‏ها در این حوزه است بنابراین باید با ایجاد یک تنظیم‏ گر قانونمند، هماهنگ و نهادینه، سیاست‏ گذاری در راستای هم‌گرایی طی دو مرحلۀ کوتاه‏ مدت و بلندمدت همراه با اعمال نظارت پسینی صدور مجوز عملیاتی شده و تصریح مرجع قانونی جرم‏انگاری صوت‌وتصویر فراگیر و افزایش ضمانت اجرای کیفری در این حوزه تصحیح گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Legal issues regulating voice and video recordings in Iran

نویسندگان [English]

  • Ensiyeh Nabizadeh 1
  • Seyed Mohammad Sadegh Ahmadi 2
  • Mohammad Sharif Shahi 3

1 PhD Student in Public Law, Department, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

2 Associate Prof., Department of Public Law, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

3 Assistant Prof., Department of Public and International Law, Faculty of Humanities and Law, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran

چکیده [English]

The pervasive sound and image that is born from the concentric networks has created challenges in various institutions in the country. In this article, an attempt has been made to provide solutions for the main challenges of regulation in the field of immersive audio and video. This goal has been carried out with library and documentary studies regarding these laws and regulations and an attempt has been made to answer the question of what are the legal challenges of pervasive audio and video in Iran ? How is the way out of it provided? It seems that the lack of a precise legal definition of surround sound and image, the monopoly of the sound and image regulator in our broadcasting system is based solely on an interpretative theory, the lack of participation of the executive branch in the regulation of sound and image, ignoring Licensing rules in the Ministry of Guidance, the lack of a guarantee of enforcement by the Ministry of Guidance and the criminalization of not obtaining a license for audio and video in Satra, the inefficiency of the Supreme Council of Cyberspace And not paying attention to the participation of the private sector is one of the most important challenges in this field, therefore, by creating a legal, coordinated and institutionalized regulator ,policy towards convergence in two short- term and long-term stages should be implemented ‏along with the application of the posterior supervision of the issuance of operational licenses and the specification of the legal authority. The widespread criminalization of audio and video and increasing the guarantee of criminal execution in this area should be corrected.

کلیدواژه‌ها [English]

  • regulation
  • surround audio and video
  • rear monitoring
  • interpretive theory
  • convergence
  1. فارسی

الف) کتاب‏ها

  1. معظمی، حبیب‏الله (1394). برابری و آزادی ارتباطی. تهران: سروش.
  2. هاشمی، سیدمحمد (1381). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. چ 4. تهران: میزان. ج 3.
  3. باقری اصل، رضا؛ جلالی فراهانی، امیر حسین (1387). تأملی بر سازمان تنظیم مقررات فناوری اطلاعات و ارتباطات. مرکز پژوهش های مجلس، 3.

 

ب) مقالات

  1. استوارسنگری، کوروش و خرم‏دل، مهدی (۱۴۰۰). ظرفیت حقوقی خصوصی سازی رادیو و تلویزیون در جمهوری اسلامی. فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، 51 (4)، ۱۶۲۳- ۱۶۴۳.
  2. سرحدی، کاظم و طاهری، محسن. (1399) جستاری در اعمال نظارت مطلوب بر انتشار صوت‌وتصویر در فضای مجازی از منظر حقوقی. فصلنامۀ حقوق اداری، ۸ (25)، ۱۳۹-۱۶۰.
  3. معتمدنژاد، کاظم (1383). ویژگی‏های نظام حقوقی رادیو و تلویزیون. پژوهش و سنجش، (73 و 01)، 43-68.
  4. هریسی‌نژاد، کمال‏الدین و انصاری‏پور، مریم (1393). تحلیل موضع نظام حقوقی ایران در قبال رادیو و تلویزیون خصوصی و... . فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی، 44 (2)، 275-291.

 

ج) پایان‏نامه‏ها

  1. حسینی اسفیدواجانی، سیدبشیر (1394). الگوی مطلوب تنظیم مقررات برای سازمان صداوسیما. رسالۀ دکتری. به راهنمایی محسن اسماعیلی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، دانشکدۀ معارف اسلامی و حقوق.
  2. رحمانی، مسعود (1393). تحلیل مقررات‌گذاری در صنعت مخابرات ایران از منظر حقوق عمومی اقتصادی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. به راهنمایی هدی غفاری و محمدرضا ویژه. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
  3. شاطرانلو، مهدی (1396). الگوی مطلوب نظام مقررات‌گذاری انتشار محتوای صوت‌وتصویر در بسترهای مبتنی بر پهن‌باند. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. به راهنمایی سیدبشیر حسینی اسفیدواجانی. تهران: دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران. دانشکدۀ ارتباطات و رسانه، زمستان 1396.
  4. غلامعلی، وحیده (1392). بررسی چگونگی مقررات‌گذاری در صنعت مخابرات ایران. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. به راهنمایی هدی غفاری. تهران: دانشگاه علامۀ طباطبایی، دانشکدۀ حقوق، 19/06/1392.

د) اسناد

  1. شریف، شهرام (1392). تجارت با پهنای باند اینترنت، روزنامۀ دنیای اقتصادی، شمارۀ 2986.

 

ه) خبرگزاری ها

  1. خبرگزاری مجلس شورای اسلامی

 

و) سایت‏ها

  1. https://license.satra.ir/login.
  2. Regulation of internet content services in China PLC 2018-01-http://www.zhonglun.com/Content/2018/01-25/1135317692.html.html.
  3. https://ec.europa.eu/ . https://commission.europa.eu/index_en.

 

ز) قوانین و مقررات

  1. اساسنامۀ شرکت ارتباطات زیر ساخت 22/8/1387.
  2. اساسنامۀ مرکز ملی فضای مجازی، 31/4/1391، شورای عالی فضای مجازی.
  3. آیین‏نامۀ بررسی فیلم‌نامه و صدور پروانۀ فیلم‌سازی مصوب 14/5/1368 مصوب هیات وزیران دورۀ 68 جلد.
  4. آیین‏نامۀ بررسی فیلم‌نامه و صدور پروانۀ فیلم‌سازی مصوب 14/5/1368 مصوب هیات وزیران دورۀ 68 جلد.
  5. آیین‌نامۀ ساماندهی و توسعۀ رسانه‏ها و فعالیت‏های فرهنگی دیجیتال 24/5/1389.
  6. آیین‌نامۀ ساماندهی و توسعۀ رسانه‏ها و فعالیت‏های فرهنگی دیجیتال 24/5/1389.
  7. بخشنامۀ 100/178439/9000 به تاریخ 28/10/1398 رییس قوۀ قضاییه.
  8. بخشنامۀ 100/178439/9000 به تاریخ 28/10/1398 رییس قوۀ قضاییه.
  9. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 24/8/1358 و بازنگری آن به تاریخ 06/05/1368.
  10. قانون اصلاح مادۀ (1) قانون مطبوعات 18/09/ 1388 شمارۀ ابلاغیه 50432 / 104.
  11. قانون برنامۀ پنجم توسعۀ کشور 15/10/1389/دورۀ 8 شمارۀ ابلاغیه 419/73285 .
  12. قانون نحوۀ مجازات اشخاص که در امور سمعی و بصری فعالیت غیرمجاز می‏نمایند 19/10/1386.
  13. قانون نظام امور صنفی، 24/12/1382.
  14. قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری، 119/9/1382.
  15. قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری، 19/9/1382.
  16. لوح فشردۀ بهارستان، نرم‌افزار جامع تنقیح قوانین و مقررات ایران، 1388، بنیاد حقوقی دکتر عباس کریمی، تهران.
  17. مقررات صدور مجوز برای رسانه‏های صوت‌وتصویر فراگیر در فضای مجازی.
  18. نظریۀ تفسیری شورای نگهبان از اصل 44 و 175 قانون اساسی به شمارۀ 979/21/79، 10/7/1379.
  19. نظریۀ تفسیری شورای نگهبان از اصل 44 و 175 قانون اساسی به شمارۀ 979/21/79، 10/7/1379.

 

ح) آراء

  1. دادنامۀ 941-15/5/98 هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری.
  2. دادنامۀ 3148 به تاریخ 15/11/98.