دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

2 دانشیار حقوق عمومی دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

10.22059/jplsq.2022.347366.3164

چکیده

دادگاه اروپایی حقوق بشر در آرای متعددی کیفر حبس ابد را با مادۀ 3 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر دربارۀ شکنجه مقایسه کرده و با وجود برخورد محافظه‌کارانۀ ابتدایی خویش، به مرور زمان مصادیق مترقی‌ای برای شناسایی کیفر مذکور ذیل اصل منع شکنجه عنوان کرده است. در این ‌باره سؤال اساسی این است که رویکرد دادگاه مذکور در رویارویی با مجازات حبس ابد چیست؟ پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به این نتیجه رسید که کشورهای عضو کنوانسیون باید بین کیفر مدنظر و جرم تحقق‌یافته تناسب منطقی ایجاد کنند. افزون بر این، کرامت انسانی ایجاب می‌کند تا آزادیِ محکوم ابدی نه‌تنها به‌طور نظری، بلکه در عمل هم فراهم شود. مسئلۀ دیگر خطرناک بودن مجرم است، که نمی‌تواند دلیل توجیهی برای ممانعت از آزادی مشروط محبوس ابدی تلقی شود. غیر از این، کشورهای عضو کنوانسیون نمی‌توانند مجرمی را به کشوری دیگر که در آن استانداردهای لازم در زمینة حبس ابد و قاعدۀ منع شکنجه محقق نمی‌شود، استرداد کنند. هر نوع حبس ابدی که این مؤلفه‌ها را رعایت نکند، از منظر دادرسان اروپایی مصداق برخورد تحقیرآمیز است و ذیل شکنجه تفسیر می‌شود. بدون شک چنین رویکردی تضمین‌کنندۀ حقوق بنیادین زندانیان ابدی محسوب می‌شود، اما از حیث ضعف در حفظ امنیت جوامع مورد انتقاد است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessing Life Imprisonment Sentence in Light of Article 3 of the European Convention on Human Rights

نویسندگان [English]

  • Alireza Jalali 1
  • Mohammad Mazhari 2
  • Mohammadhassan Maldar 3

1 Assistant Professor, Department of Law, Damghan University, Damghan, Iran.

2 Associate Professor of Public Law, Faculty of Law and Social Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran

3 Ph. D. Student in Criminal Law and Criminology, Department of Criminal Law and Criminology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

The European Court of Human Rights has, in several instances, equated life imprisonment with Article 3 of the European Convention on Human Rights, which prohibits torture. Over time, the judges have shifted from a conservative to a more progressive viewpoint, considering life imprisonment contrary to the principles prohibiting torture, as well as inhuman and degrading treatment. In this research, through descriptive and deductive analysis, we will explore the criteria laid down by th European Court's for life imprisonment not to be violative of Article 3 of the European Convention on Human Rights. These criteria include: the proportionality between crime and penalty, the provision of future prisoner release not only in rules and norms but also in practice, the allowance for parole for those convicted of crimes related to public security, and the prohibition of extradition to third countries that do not adhere to the standards set by the European Court. While these viewpoints undoubtedly enhance the safeguarding of human rights for those sentenced to life imprisonment, they may also pose challenges to the defense of public order in the member states of the convention.

کلیدواژه‌ها [English]

  • degrading treatment
  • European Convention on Human Rights
  • European Court of Human Rights
  • inhuman treatment
  • life imprisonment
  1. فارسی

الف) مقالات

  1. جلالی، علیرضا (1400). تفسیر اخراج اتباع بیگانه ذیل قاعدة منع شکنجه در رویة دیوان اروپایی حقوق بشر. فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، 51(4)، 1603-1621.
  2. جلالی، محمد و سودبر، سوگل (1399). تأثیر دیوان اروپایی حقوق بشر در نظام حقوق داخلی دولت‌های اروپایی. مطالعات حقوق تطبیقی، 11(1)، 59-79.
  3. جعفری، امین (1387). ایدز و حقوق بشر در آرای دیوان اروپایی حقوق بشر. فصلنامۀ حقوق پزشکی، 2(5)، ص 107-127.
  4. رضوی‌فرد، بهزاد (1391). کارآمدی و ناکارآمدی کیفر حبس در حقوق کیفری بین‌الملل. فصلنامۀ پژوهش حقوق کیفری، 1(1)، 181-203.
  5. زمانی، سید قاسم و نساری، الناز (1391). چالش‌های کیفر حبس ابد از منظر حقوق بین‌الملل کیفری. مجلۀ آموزه‌های حقوق کیفری، 1(3)، 79-100.
  6. قاری سیدفاطمی، سید محمد (1379). دادگاه جدید اروپایی حقوق بشر. مجلۀ حقوقی بین‌المللی، 25، 129-145.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Buyse, A., & Hamilton, M. (2011). Transnational Jurisprudence and the ECHR: Justice, Politics and Rights. Cambridge: Cambridge University Press.
  4. Christoffersen, J. & Rask Madsen, M. (2011). The European Court of Human Rights between Law and Politics. New York: Oxford University Press.
  5. De Weck, F. (2017). Non-Refoulement Under the European Convention on Human Rights and the UN Convention Against Torture. Leiden, Brill.
  6. Harris, D. J.; O'Boyle, M. & Warbrick. C (1995). Law of the European Convention on Human Rights. London: Butterworths, First edition.
  7. Public International Law and Policy Group NL (Report) (2016). The Legality of Life Imprisonment: Comparative Analysis of International, European and Dutch Law. Prepared by the Public International Law & Policy Group.
  8. Van Zyl Smit, D. (2013). Punishment and Human Rights, SAGE Handbook of Punishment and Society. edited by: Jonathan Simon and Richard Sparks, First Published.
  9. Van Zyl Smit, D., & Appleton, C. (2018). Life imprisonment: A policy briefing, Penal Reform International. University of Nottingham, Nottingham.
  10. Van Zyl Smit, D., & Appleton, C. (2016). Life Imprisonment and Human Rights. Oñati International Series in Law and Society, Bloomsbury UK.
  11. Viven Stern, B. (2007). Alternatives to the death penalty: the problems with life imprisonment, speech to the Second World Congress against the Death Penalty. Montreal, 6 October 2004, published by Penal Reform Briefing, No 1.

 

  1. B) Articles
  2. Campaign to End Life Imprisonment (2018). The Facts of Life Sentences, https://www.sentencingproject.org/wp-content/uploads/2018/12/Facts-of-Life.pdf., 1-4.
  3. Gumboh, Esther (2017). A Critical Analysis of Life Imprisonment in Malaw. Journal of African Law, 61( 3), 443 – 466.
  4. Stone Sweet, A. (2012). The European Convention on Human Rights and National Constitutional Reordering. Cardozo Law Review, 33(5), 1859-1868.

 

  1. C) Cases
  2. Ireland v. United Kingdom, 18-1-1978, n. 5310-71.
  3. Kafkaris v. Cyprus, 12-2-2008 (A), n. 21906-04.
  4. Kudla v. Poland, 26-10-2000, n. 30210-96.
  5. Mayeka and Mitunga v. Belgium, 12-10-1989, n. 13178-03.
  6. Öcalan v. Turkey, 18-3-2014 (A), n. 10464-07.
  7. Saadi v. Italy, 28-2-2008 (B), n. 37201-06.
  8. Selmouni v. France, 28-7-1999, n. 25803-94.
  9. Streicher v. Germany, 10-2-2009, n. 40384-04.
  10. Törköly v. Hungary, 5-4-2011, n. 4413-06.
  11. Trabelsi v. Belgium, 7-10-2014 (B), n. 140-10.
  12. Vinter and Others v. United Kingdom, 17-1-2012, n. 66069-09.
  13. Vinter and Others v. United Kingdom, Grand Chamber, 9-7-2013, n. 3869-10.
  14. Viola v. Italy, 13-6-2019, n. 77633-16.

 

  1. ایتالیایی
  2. Libri
  3. Fungardi, S. (2014). Fine pena mai. Il cosiddetto ergastolo ostativo tra diritto interno e giurisprudenza della Cedu. Università di Milano, Tesi di Laurea Magistrale in Giurisprudenza.
  4. Martino, P. (2014). I giudici di common law e la (cross) fertilization. Rimini, Maggioli.
  5. Mezzetti, Luca & Pizzolo, Calogero (2013). Diritto processuale dei diritti umani.Rimini, Maggioli.
  6. B) Articoli
  7. Lobba, P. (2017). Punire la tortura in Italia. Spunti ricostruttivi a cavallo tra diritti umani e diritto penale internazionale. Diritto penale contemporaneo, 10, 181-250
  8. Ranalli, D. (2015). L’ergastolo nella giurisprudenza della Corte europea dei diritti dell’uomo. Rassegna penitenziaria e criminologica, 1, 289-315.
  9. Scotti, V. R. (2015). Fra overruling e conferme giurisprudenziali. La Corte di Strasburgo e il caso Öcalan c. Turchia. Diritto pubblico comparato ed europeo, 3, 239-248.
  10. Zagato, L. (2006). L’eccezione per motivi di emergenza nel diritto internazionale dei diritti umani. DEP, 5-6, 137-156.