نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 داشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، دانشکدة حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 استادیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3 استادیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدة حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
انتقال سلاح یکی از موضوعات مهم برای جامعة بین‌المللی است، چراکه انتقال کنترل‌نشده به وقوع درگیری‌های مسلحانه و ناامنی منجر می‌شود. ازاین‌رو معاهدة تجارت اسلحه (2013) به‌طور خاص شرایط انتقال بین‌المللی تسلیحات متعارف را تنظیم کرده و تعهداتی بر دولت منتقل‌کننده تحمیل می‌کند، اما بی‌توجهی به مسئلة انتقال سلاح به گروه‌های غیردولتی یکی از نقدهای وارده است، زیرا تسلیحات منتقل‌شده در اغلب موارد برای نقض شدید حقوق بشر و حقوق بشردوستانه استفاده می‌شود. بنابراین تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسش است که دولت‌ها در قبال اعمال گروه‌های غیردولتی با انتقال سلاح چه مسئولیتی می‌یابند؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دولت‌ها مجاز به هرگونه انتقال سلاح تحت پوشش معاهدة تجارت اسلحه نیستند، درصورتی‌که ناقض تعهداتشان در منشور یا توافقنامه‌های بین‌المللی باشد یا اگر بدانند که از این سلاح‌ها در ارتکاب جنایات بین‌المللی یا اعمال تروریستی استفاده می‌شود. در نتیجه دولتی که از وقوع عمل متخلفانة بین‌المللی آگاهی داشته باشد و با انتقال سلاح در ارتکاب یا تسهیل آن، کمک یا مساعدت کند، تعهداتش مبنی بر پیشگیری از جرائم بین‌المللی را نقض می‌کند و موجبات مسئولیت بین‌المللی برای آن دولت به‌عنوان معاون یا مساعدت‌کننده فراهم می‌شود که در این صورت آثاری از جمله جبران خسارت به‌همراه دارد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
International Responsibility of States for Acts of Non-Govermental Groups Through Arms Transfers in Light of the Arms Trade Treaty
نویسندگان [English]
- Keyvan Ebrahimi erami 1
- Heybatollah Najandimanesh 2
- Mohsen Mohebi 3
1 Ph.D. Studenta in Public International Law, Faculty of Law, Theology and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Public and International Law Department, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of public and International Law, Faculty of Law, Theology and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The transfer of weapons is a significant issue for the international community, as uncontrolled transfers can lead to armed conflicts and insecurity. Therefore, the Arms Trade Treaty (2013) specifically regulates the conditions for the international transfer of conventional arms and imposes obligations on the transferring state. However, neglecting the issue of transferring weapons to non-state groups is a notable criticism, as the transferred arms are often used for severe violations of human rights and humanitarian law. Thus, this research, using a descriptive-analytical method, seeks to answer the question of what responsibilities states have regarding the actions of non-state groups through arms transfers. The findings indicate that states are not permitted to carry out any arms transfers under the cover of the Arms Trade Treaty if such actions violate their obligations under international charters or agreements, or if they know that these weapons will be used in the commission of international crimes or terrorist acts. Consequently, a state that is aware of an international wrongful act and assists or facilitates it through arms transfers violates its obligations to prevent international crimes, thereby establishing international responsibility for that state as an accomplice or facilitator, which includes consequences such as compensation for damage.
کلیدواژه‌ها [English]
- Arms Trade Treaty
- arms transfer
- non-governmental groups
- international responsibility.
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- شریفی طرازکوهی، حسین (1390). حقوق بشردوستانة بین‌المللی. چ اول، تهران: میزان.
- ابراهیم‌گل، علی‌رضا (1392). مسئولیت بین‌المللی دولت. چ نهم، تهران: شهر دانش.
ب) مقالات
- تدینی، عباس؛ کازرونی، سیدمصطفی (1394). بررسی تطبیقی نظام حقوقی بین‌المللی حاکم بر تجارت تسلیحات متعارف در سطح سازمان ملل و سازمان تجارت جهانی. مجلة مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، 7 (4)، 1-30.
- حدادی، مهدی (1397). معاونت در ارتکاب فعل متخلفانة بین‌المللی دولت در طرح مسئولیت بین‌المللی دولت 2001. مطالعات حقوقی، 10 (4)، 2-30.
- حکیمی‌ها، سعید (1395). ارزیابی حدود تعهد دولت‌ها به پیشگیری و همکاری در مبارزه با جرائم بین‌المللی با تأکید بر معاهدة تجارت تسلیحات. فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، 46 (4)، 1003-1026.
- سبحانی، مهین؛ باقری، نادیا (1399). ماهیت و انواع مسئولیت معاونت در دیوان‌های بین‌المللی کیفری. فصلنامة مطالعات حقوقی، 12 (2)، 162-131.
- ستایش‌پور، محمد؛ عابدینی، عبداله (1395). استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی علیه ایران در جنگ تحمیلی: مسئولیت اشتقاقی ایالات متحدة آمریکا. فصلنامة پژوهش حقوق عمومی، 17 (50)، 143-168.
- شفیعی، نوذر؛ دولتخواه، زهرا (1392). تبیین عوامل مؤثر در شکل‌گیری معاهدة تجارت تسلیحات. فصلنامة راهبرد، 22 (69)، 141-173.
- عزیزی، ستار؛ کریمی، سیامک (1395). مسئولیت بین‌المللی اشتقاقی ناشی از کمک یا مساعدت با تأکید بر قضیة کاربرد مهمات خوشه‌ای در یمن. فصلنامة پژوهش حقوق عمومی، 18 (51)، 109-134.
- عسکری، پوریا؛ حسین‌نژاد، کتایون (1395). معاهدة تجارت اسلحه در فراز و نشیب انعقاد و اجرا: مطالعه‌ای تطبیقی با موازین عام حقوق بین‌الملل. پژوهش‌های حقوق تطبیقی، 20 (1)، 151-174.
- فروغی، فضل‌الله؛ غنی، کیوان؛ میرزایی، محمد (1395). پیشگیری وضعی از تروریسم هسته‌ای با تأکید بر تدابیر نظارتی. پژوهش حقوق کیفری، 4 (14)، 83-113.
- محمدی، سیدهادی؛ صداقت، سیدماکان (1394). کنترل تسلیحات متعارف مطابق با معاهدة تجارت تسلیحات. نشریة نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، (27)، 223-246.
- انگلیسی
- A) Books
- Casey-Maslen, S. (2014). Weapons under International Human Rights Law. Cambridge University Press.
- Clapham, A. (2006). Human Rights Obligations of Non-State Actors. Oxford University Press.
- Kendall, S. (2016). Beyond the ICC: State Responsibility for the Arms Trade in Africa. In: Africa and the ICC: Perceptions of Justice. Cambridge University Press
- Shaw, N. Malcolm (2014). International Law. Cambridge University, 7th edition.
- Parker, S. (2014). Breaking new ground? The Arms Trade Treaty, in Small Arms Survey 2014: Women and Guns. Cambridge University Press.
- Worster, W. T. (2014). The Arms Trade Treaty Regime In International Institutional Law. The Hague University of Applied Sciences - International Law.
- B) Articles
- Alaraby, M., & Müller, A. (2020). Countering Illicit Arms Transfers in the Mena Region: The Case of Yemen and Libya. Friedrich-Ebert-Stiftung, 1-11.
- Alley, R. (2022). Traded Without Restraint? Transfers of Small Arms and Light Weapons. Security and human Rights, 1-23.
- Bellal, A., Casey-Maslen, S., Giacca, G. (2011). Implications of International Law for a Future Arms Trade Treaty. UNIDIR Resources, Ideas for Peace and Security, 1-26. <http://unidir.org/pdf/activites/pdf17-act537.pdf>.
- Bromund, T. R. (2012). The Risks the Arms Trade Treaty poses to the Sovereignty of United States. The Heritage Foundation, leadership for America, Isue Brief, (3622), 1-3.
- Carlos Federico Domínguez Avila; Deywisson Ronaldo de Souza; Marcos Aurélio Guedes (2017). Arms Transfer Policies and International Security: the Case of Brazilian-Swedish Co-operation. Contexto Internacional, (39), 135-156.
- Clapham, A., Casey-Maslen, S., Giacca, G., Parker, S. (2013). The Arms Trade Treaty. Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights, 1-44.
- Commonwealth Secretariat (2017). The Arms Trade Treaty and international humanitarian law: a Commonwealth perspective., Commonwealth Law Bulletin, 33(3-4), 533-544.
- Crovetto, L., Caponigro, D. (2016). Implication and Consequences of the ATT. Politikon the IAPSS Academic journal, (29), 25-37.
- Tamara, E. (2017). Controlling Arms Transfers to Non-State Actors: From the Emergence of the Sovereign-State System to the Present. The Journal of Research Institute for the History of Global Arms Transfer, (3), 3-20.
- Fukui, Y. (2015). The Arms Trade Treaty: Puruit for the Effective Control of Arms Transfer. Journal of Conflict & Security Law, 20(2), 301-321.
- Gustavo Mauricio Bastien Olvera (2009). "Non-states Actors and Human Rights: The Case of Arms Manufactures. Amsterdam Law forum, (3), 114-119.
- Henderson, S. (2017). The Arms Trade Treaty: Responsibility to Protect in Action?. global responsibility to protect, 9(2), 147-172.
- Katja, LH S., Cassius, G. C. (2018). Closing the ‘Intangible Technology Transfer’ Gap within the Existing Legal Frameworks: Time for an Additional Protocol(s)?. Groningen Journal of International Law, 6 (1), 85-109.
- Kellman, B. (2014). Controlling the Arms Trade: One Important Stride for Humankind. Fordham International Law Journal, 37(3), 687-732.
- Lanovoy, Vladyslav (2014). Complicity in an Internationally Wrongful Act. the Amsterdam Center for International Law, SHARES Research Paper 38, 1-32.
- Nave, Eva (2019). The Importance of the Aerms Tade Treaty for the Implementation of the Sustainable Development Goals. Journal of Conflict & Security Law, 24(2), 297-324.
- Sharma, G., Finaud, M. (2019). The Arms Trade Treaty and Asia’s Major Power Defiance. Geneva Centre for Security Policy, (6), 1-12.
- Smith, C. (2008). Weapon transfers to non-state armed groups. Disarmament Forum, (1), 45-51.
- Stavrianakis, A. (2016). Legitimising liberal militarism: politics, law and war in the Arms Trade Treaty. Third World Quarterly, 37(5), 840-865.
- Sabel, R. (2008). Weapons to non-state armed groups—back to Westphalia?. Disarmament Forum, (1), 5-16.
- Zwijsen, S., Kanetake, M., & Ryngaert, C. (2020). The Law of State Responsibility and the Arms Trade Treaty. verdieping, 151-160.
)