دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه حقوق عمومی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران‏

2 دانشجو دکتری، گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران‏

چکیده

ماهیت مرکب سازمان‌های بین‌المللی که از یک سو از شخصیت حقوقی مستقل برخوردارند و از سوی دیگر از اعضایی تشکیل شده‌اند که حیات سازمان تا حد زیادی منوط به آنهاست، اقتضائات و لوازم بسیاری، از جمله ضرورت وجود سازوکار نظارتی نسبت به عملکرد سازمان‌های بین‌المللی را ایجاب می‌کند. ضرورت وجود سازوکار نظارتی، در خصوص سازمان‌های بین‌المللی اقتصادی مانند بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه، با توجه به ویژگی‌های خاص آن، بیش از دیگر سازمان‌ها احساس می‌شود. چنین سازوکار نظارتی بر سازمان‌های بین‌المللی، بدون تردید زمانی کارامد و مؤثر خواهد بود که منطبق با چارچوب‌ها و قواعد نظام حقوق بین‌الملل شکل گرفته باشد. بر این اساس در پژوهش پیش‌رو تلاش شده است با روش پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی و روش جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای به این پرسش مهم پاسخ داده شود که آیا سازمان‌های بین‌المللی پس از تأسیس تحت سازوکار‌های نظارتی کارامد، شفاف و از پیش تعیین‌شده قرار خواهند گرفت یا خیر. به‌طور کلی با توجه به ویژگی‌های ذاتی نظام حقوق بین‌الملل سازوکارهای نظارتی مؤثری در آن پیش‌بینی نشده است؛ اما به اعتقاد نگارنده یک رکن نظارتی دائمی و مبتنی بر سند تأسیس سازمان و همتراز با رکن فراگیر، می‌تواند بالاترین سطح نظارت را در یک سازمان بین‌المللی رقم بزند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Monitoring the performance of international economic organizations; a ‎case study of the International Bank for Reconstruction and ‎Development

نویسندگان [English]

  • Abasali Kadkhodaee 1
  • mohammad moghaddami 2

1 Prof., Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, ‎Tehran, Iran‎

2 Ph.D. Student in International Law, Department of Public and International Law, Faculty of Law ‎and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The complex nature of international organizations, which have independent legal personality and on the other hand, are composed of members on whom the life of the organization depends; It requires many requirements and supplies, including the necessity of the existence of a monitoring mechanism for the performance of international organizations. The need for a regulatory mechanism is felt more than other organizations in the case of international economic organizations such as IBRD. Such a monitoring mechanism for international organizations will be efficient and effective without a doubt when it is formed in accordance with the frameworks and rules of the international law system. Therefore, in the upcoming research, an attempt has been made to answer whether international organizations will be subject to efficient, transparent and predetermined regulatory mechanisms after their establishment, using the descriptive-analytical research method and library information collection method. In general, due to the inherent characteristics of the international law system, effective regulatory mechanisms are not foreseen in it; But according to the author's belief, a permanent monitoring pillar based on the organization's founding document and on par with the comprehensive pillar, can set the highest level of supervision in an international organization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Laws of international organizations
  • international economic organizations
  • International Bank for Reconstruction and Development
  • supervision of international organizations
  • supervision
  • supervisory mechanisms
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. بیگ‌زاده، ابراهیم (1398). حقوق سازمان‌های بین‌المللی. چ هفتم، تهران: مجد.
  2. راسخ، محمد (1388). نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی. تهران: دراک.
  3. زمانی، سیدقاسم (۱۳۹۷). حقوق سازمان‌های بین‌الملل. ج2، چ دوم، تهران: شهر دانش.
  4. زمانی، سیدقاسم (1395). مجموعه اسناد بین‌المللی. چ اول، تهران: شهر دانش.
  5. عمید زنجانی، عباسعلی؛ موسی‌زاده، ابراهیم (1389). نظارت بر اعمال حکومت و عدالت اداری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  6. فیروزمندی، فراز (1391). بانک جهانی و حقوق بشر؛ فرصت‌ها و چالش‌های فرارو از منظر حقوق بین‌الملل (با دیباچة دکتر سید قاسم زمانی). تهران: شهر دانش.
  7. قاضی شریعت‌پناهی، سیدابوالفضل (1375). بایسته‌های حقوق اساسی، چ پنجم، تهران: میزان.
  8. کاتوزیان، ناصر (1392). مقدمة علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران. چ هشتاد و هفتم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  9. موسی‌زاده، رضا (1396). سازمان‌های بین‌المللی. چ بیست‌وششم، تهران: میزان.

 

ب) پایان‌نامه‌ها

  1. کیانی، حبیب‌اله (1398). حمایت شغلی از کارکنان سازمان‌های بین‌المللی در حقوق بین‌الملل. رسالة دکتری رشتة حقوق گرایش حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Shaw QC, M. (2008). International Law. New York, Cambridge University Press, Sixth edition.
  4. Crawford, J. (2012). Brownlie's Principles of Public International Law. London, Oxford University Press, eighth Edition.
  5. Klabbers, J. (2002). An Introduction to International Institutional Law. New York, Cambridge University Press, first edition.
  6. Aust, A. (2005). Handbook of International Law. New York, Cambridge University Press, second edition.

 

  1. B) Articles
  2. Wilde, R (2005). Enhancing Accountability at the International Level: The Tension Between International Organization and Member State Responsibility and the Underlying Issues at Stake. ILSA Journal of International and Comparative Law12. 395-415.
  3. Aspremont, J. (2007). Abuse of the Legal Personality of International Organizations and the Responsibility of Member States. International Organizations Law Review. 91-119.
  4. Warbrick, C., & Cheyne, I. (2008). The International Tin Council. New York, Cambridge University Press. 931-935.

 

  1. C) Document
  2. The Vienna Convention for the Protection of the Ozone Layer, 1985.
  3. United Nations Convention on the Law of the Sea, 1982.
  4. Treaty on principles governing the activities of states in the exploration and use of outer space, including the moon and other celestial bodies, 1967.
  5. A/RES/36/229, Administrative and budgetary co-ordination of the United Nations with the specialized agencies and the International Atomic Energy Agency, 18 Dec. 1981.
  6. A/RES/32/197, Restructuring of the economic and social sectors of the United Nations system, December 20, 1977.
  7. Summaries of Judgments, Legality of the Use by a State of Nuclear Weapons in Armed Conflict, Advisory Opinion of 8 July 1996, p 89
  8. Reports of Judgments, Reparation for Injuries Suffered in the Service of the United Nations, Advisory Opinion of 11 April 1949, p 174.
  9. Fourth report on relations between States and international organizations (second part of the topic), Yearbook of the International Law Commission, 1989, Vol. II, (part one), p. 157.
  10. International Bank for Reconstruction and Development, Articles of Agreement, as amended effective June 27, 2012.
  11. International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR)
  12. European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms (ECHR)
  13. Statute of the Administrative Tribunal of the International Bank for Reconstruction and Development, International Development Association and International Finance Corporation as adopted by the Board of Governors on April 30, 1980, and amended on July 31, 2001 and June 18, 2009.
  14. The International Bank for Reconstruction and Development (IBRD) Annual Report, 2021.