فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران

دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اعضای هیأت تحریریه

اهداف و چشم‌انداز

اخبار و اعلانات

پرسش‌های متداول

پیوندهای مفید

راهنمای نویسندگان

راهنمای نحوه ارسال مقاله

فهرست داوران

مسئولیت بین‌المللی قطر در قبال «اعلامیه‌های تفسیری» صادره در خصوص ‏مقررات اتحادیه‌های کارگری میثاق‌های بین‌المللی حقوق بشر

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختة کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران‏

2 دانشیار حقوق بین‌الملل، گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران‏

چکیده

دولت قطر هنگام پیوستن به میثاق‌های بین‌المللی حقوق بشر به شماری از مقررات آنها اعلامیه‌های شرط و تفسیری وارد کرد. این دولت به‌خصوص به مادة 8 میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مادة 22 میثاق حقوق مدنی و سیاسی در خصوص اتحادیه‌های کارگری به تعبیر خود، اعلامیة تفسیری صادر کرد. طبق مفاد اعلامیه‌ها، قطر مقررات اخیر را طبق قانون کار خود اجرا و تفسیر می‌کند. این اعلامیه‌ها بر این مبنا که ماهیتاً شرط بوده و با موضوع و هدف میثاق‌ها در تضاد‌ند، مورد انتقاد نهادهای بین‌المللی گوناگون از جمله کمیتة حقوق بشر و کمیتة حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار گرفتند. این نهادها اعلامیه‌های مذکور را نقض مادة 19 (c) عهدنامة 1969 حقوق معاهدات (وجه عرفی معاهده) محسوب کرده و به‌نوعی بحث مسئولیت بین‌المللی ناشی از شرط غیرمجاز را که همواره محل اختلاف است، پررنگ کردند. این مقاله بر پایة روش توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ می‌دهد که چگونه می‌توان مسئولیت بین‌المللی قطر در قبال صدور اعلامیه به مقررات در خصوص اتحادیه‌های کارگری میثاق‌ها را احراز کرد؟ نوشتار حاضر با توجه به اسناد بین‌المللی، رویۀ قضایی و دکترین، نتیجه می‌گیرد که اعلامیه‌های مذکور به‌دلیل محدود کردن دامنة‌ اجرایی میثاق‌ها، شرط بوده و به‌علت عدم مطابقت با موضوع و هدف میثاق‌ها، غیرمجازند. این شروط غیرمجاز به‌علت نقض محتوای عرفی مادة 19 (c) عهدنامة 1969، بر اساس مادة 1 پیش‌نویس مواد مسئولیت دولت کمیسیون حقوق بین‌الملل، مسئولیت بین‌المللی قطر را در پی دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

International Responsibility of Qatar for ‎‏"‏Interpretive Declarations‏"‏‎ ‎Issued Concerning the Trade Unions Provisions of International Human ‎Rights Covenants

نویسندگان [English]

  • Amirabbas Kiani 1
  • Farhad Talaie 2

1 MA. in International Law, Faculty of Law and Political Science, Shiraz University, Shiraz, Iran‎

2 Associate Prof. of International Law, Department of Public and International Law, Faculty of Law ‎and Political Science, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

When Qatar joined the international human rights covenants, it applied reservations and interpretative declarations into a number of their provisions. In particular, the state issued, in its opinion, interpretative declarations to Article 8 of the Covenant on Economic, Social, and Cultural Rights and Article 22 of the Covenant on Civil and Political Rights, concerning the issue of trade unions freedom. According to the content of the declarations, Qatar will implement and interpret the latter provisions according to its labor law. These declarations were criticized by various international institutions including the Human Rights Committee and the Committee on Economic, Social and Cultural Rights on the basis that they are reservations in nature and are in conflict with the subject and purpose of the covenants. The institutions considered the declarations as a breach of [the customary content] of Article 19 (c) of the 1969 Convention on the Law of Treaties and in a way, highlighted the matter of international responsibility arising from the Impermissible Reservation which is the subject of dispute. This article employs a descriptive-analytical approach to address the question of how to assess Qatar's international responsibility resulting from the issuing declarations to the trade unions provisions of Covenants. Considering international documents, jurisprudence, and doctrine, the present article concludes that the said declarations are reservations due to limiting the scope of implementation of the covenants and are impermissible due to their non-compliance with the subject and purpose of the covenants. These impermissible reservations entail Qatar's international responsibility due to the violation of the customary content of Article 19 (c) of the 1969 Convention, based on Article 1 of the State Responsibility Draft Articles of the International Law Commission.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ‎1969 Convention
  • ‎International ‎Responsibility
  • Qatar
  • ‎Reservation
  • Trade ‎Unions.‎
مراجع
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1399). حقوق معاهدات بین‌المللی. تهران: گنج دانش.
  2. فلسفی، هدایت‌اله (1398). حقوق بین‌الملل معاهدات. تهران: نشر نو با همکاری نشر آسیم.
  3. قاری ‌سید ‌فاطمی، سید محمد (1388). حقوق بشر در جهان معاصر: درآمدی بر مباحث نظری: مفاهیم، مبانی، قلمرو و منابع. تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  4. کمیسیون حقوق بین‌الملل (1398). مسئولیت بین‌المللی دولت: متن و شرح مواد کمیسیون حقوق بین‌الملل. ترجمة علیرضا ابراهیم‌گل، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.

 

ب) مقالات

  1. اعلایی، مصطفی (1394). ابعاد مختلف حق شرط، معاهدات حقوق بشری و تحلیلی اجمالی بر حق شرط کشورهای اسلامی بر کنوانسیون منع تبعیض علیه زنان. فصلنامة مطالعات بین‌المللی، 11 (4)، 75- 94.
  2. جاوید، محمدجواد؛ رستمی، مرتضی (1394). ابعاد نظری و آثار عینی حقوق طبیعی در اسناد و آرای حقوق بشری. فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، 45 (3)، 449- 470.
  3. زمانی، سید قاسم و محبعلی، امیرحسین (1402). ماهیت حقوقی نظرات تفسیری کمیتة حقوق بشر ملل متحد. مجلة حقوقی بین‌المللی، 40 (69)، 33- 60.
  4. سالاری، علی (1397). برابری و عدم تبعیض در نظام حقوق بشر، مجله پژوهش‌های حقوقی، 17 (35)، 145- 169.
  5. سلیمی‌مقدم، مهدی؛ محبی، محسن؛ موسی‌زاده، رضا (1402). چالش تمایز میان نظام مسئولیت بین‌المللی ناشی از اعمال حق شرط مغایر با موضوع و هدف معاهدات حقوق بشری. فصلنامة سیاست خارجی، 37 (1)، 37- 65.
  6. صیرفی، ساسان و صیادعبدی، حسین (1402). رویکرد فرجام‌گرایانه در تفاسیر عمومی کمیتۀ حقوق بشر. فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، 53 (1)، 67- 96.
  7. طلایی، فرهاد؛ پورسعید، فرزانه (1400). سازمان‌های کارگری و کارفرمایی و مهار بحران‌های فراروی نظام جهانی کار: مطالعه موردی پاندمی کرونا، مجله مطالعات حقوقی، 13 (4)، 263-296.
  8. عابدینی، عبداله (1403). نقض تعهد بر اثر تصویب قانون داخلی ناسازگار: تحلیل رأی دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیة برخی دارایی‌های ایران. مجلة حقوقی بین‌المللی، 41 (73)، 11- 30.
  9. کفاش‌نیری، محمد؛ گودرزی، مهناز (1398). جهانی‌شدن حقوق بشر: فرهنگ صلح و روابط بین‌الملل. دوفصلنامة حقوق بشر، 14 (1)، 19- 42.
  10. مومنی‌راد، احمد؛ روزبهانی، باقر (1403). منشأ الزام‌آور فراقراردادی قواعد حقوق بشری. فصلنامة مطالعات حقوق عمومی، 54 (1)، 379- 404.
  11. هداوند، مهدی؛ خلیل‌وندی، عرفان (1402). بررسی تطبیقی آزادی سندیکایی در حقوق ایران و سوئد. مجلة پژوهش‌های حقوقی، 22 (56)، 335- 365.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Dörr, O., & Schmalenbach, K. (2018). Vienna Convention on the Law of Treaties: A Commentary. Springer.
  4. Schabas, W. A. (2021). The Customary International Law of Human Rights. Oxford University Press.
  5. Smith, R. K.M. (2012). Textbook on International Human Rights. Oxford University Press.
  6. Tomuschat, C. (2014). Human Rights between Idealism and Realism. Oxford University Press.
  7. Wheatley, S. (2019). The Idea of International Human Rights Law. Oxford University Press.

 

  1. B) Chapters in Books
  2. Klabbers, J. (2004). On Human Rights Treaties, Contractual Conceptions and Reservations In: Ziemele, Inata. (ed) Reservations to Human Rights Treaties and the Vienna Convention Regime. Springer, 149-182.
  3. Murphy, S. D. (2023). The Heritage of the Articles on State Responsibility for the International Law Commission. In: Teles & Pierre Bodeau-Livinec, Patrícia Galvão (eds) Article-by-Article Commentary of the Articles on State Responsibility. Oxford University Press, (forthcoming).
  4. Pellet, A. (2011). 1969 Vienna Convention: Article 19 Formulation of reservations. In: Corten, Olivier & Klein, Pierre. (eds) The Vienna Conventions on the Law of Treaties: A Commentary, Oxford University Press, 405-482.
  5. Shelton, D. L. (2011). The Legal Status of Normative Pronouncements of Human Rights Treaty Bodies. In: Hestermeyer, holger P. (ed) Coexistence, Cooperation and Solidarity. Martinus| Nijhoff, 553-575.
  6. Swaine, E. T. (2020). Treaty Reservations. In: Hollis, Duncan B. (ed) The Oxford Guide to Treaties, Oxford University Press, 285-306.

 

  1. C) Articles
  2. Boyes, C. (2024). Social Pressure in the International Human Rights Regime: Why States Withdraw Treaty Reservations. British Journal of Political Science, 54, 241-259.
  3. Brudney. J. J. (2021). The Right to Strike as Customary International Law. Yale Journal of International Law, 46 (1), 1-56.
  4. Çalı, B. (2019). Qatar’s Reservations to the ICCPR: Anything new under the VCLT Sun?, EJIL: Talk!, available at: https://www.ejiltalk.org/qatars-reservations-to-the-iccpr-anything-new-under-the-vclt-sun/.
  5. Chow, PYS (2017). Reservations as Unilateral Act? Examining the International Law Commission's Approach to Reservations, International and Comparative Law Quarterly, 66 (2), 335-365.
  6. Goodman, Ryan (2002). Human Rights Treaties, Invalid Reservations, and State Consent, American Journal of International Law, 96 (3), 531-560.
  7. Milanovic, M., & Sicilianos, L. A. (2013). Reservations to Treaties: An Introduction. European Journal of International Law, 24 (4), 1055-1059.
  8. Moloney, R. (2004). Incompatible Reservations to Human Rights Treaties: Severability and the Problem of State Consent. Melbourne Journal of International Law, 5 (1), 155-168.
  9. Pellet, A. (2013). The ILC Guide to Practice on Reservations to Treaties: A General Presentation by the Special Rapporteur. European Journal of International Law, 24 (4), 1061-1097.
  10. University of Oxford, Faculty of Law (2020). Trade Union Rights and Freedom from a Gender Perspective. 1-84.
  11. Ziemele, I., & Liede, L. (2013). Reservations to Human Rights Treaties: From Draft Guideline 3.1.12 to Guideline 3.1.5.6, European Journal of International Law, 24 (4), 1135-1152.

 

  1. D) Documents
  2. Arab Charter on Human Rights (2004).
  3. Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR) & Human Rights Committee (HRC). Joint Statement on freedom of association, including the right to form and join trade unions, E/C.12/66/5-CCPR/C/127/4, 2019.
  4. Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR). Concluding observations on the initial report of Qatar, E/C.12/QAT/CO/1, 2023.
  5. Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR). General Comment no. 20: Non-discrimination in economic, social and cultural rights (art. 2, para. 2, of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights), E/C.12/GC/20, 2009.
  6. Draft articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, A/56/10, I.L.C. 2001.
  7. Guide to Practice on Reservations to Treaties, A/66/10, I.L.C. 2011.
  8. Human Rights Committee (HRC). Concluding observations on the initial report of Qatar, CCPR/C/QAT/CO/1, 2022.
  9. Human Rights Committee (HRC). General Comment no. 24: Issues Relating to Reservations Made upon Ratification or Accession to the Covenant or the Optional Protocols thereto, or in Relation to Declarations under Article 41 of the Covenant, CCPR/C/21/Rev.1/Add.6, 1994.
  10. International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), 16 December 1966.
  11. International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR), 16 December 1966
  12. International Law Commission (ILC). Text of the draft guidelines constituting the Guide to Practice on Reservations to Treaties, with commentaries, as provisionally adopted by the International Law Commission, 1998-2010, available at: https://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/draft_articles/GuidetoPracticeReservations_commentaries.pdf
  13. Universal Declaration of Human Rights (1948).
  14. Vienna Convention on the Law of Treaties (VCLT), 23 May 1969.
  15. Yearbook of the International Law Commission. Report of the Commission to the General Assembly on the Work of Its Fifty-Ninth Session, A/CN.4/SER.A/2007/Add.1 (Part 2), Volume II, Part Two, 2007.

 

  1. E) Cases
  2. Alleged Violations of State Immunities (Islamic Republic of Iran v. Canada), Application instituting proceedings, I.C.J Reports, 2023.
  3. Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited, Judgment, I.C.J. Reports, 1970.
  4. Belilos v. Switzerland, Judgment, Application no. 10328/83, European Court of Human Rights, 1988.
  5. Certain Iranian Assets (Islamic Republic of Iran v. United States of America), I.C.J. Reports, 2023.
  6. Demir and Baykara v. Turkey, Judgment, Application no. 34503/97, European Court of Human Rights, 2008.
  7. Fisheries Jurisdiction Case (Spain v. Canada), Judgment, I.C.J. Reports, 1998.
  8. GabCikovo-Nagymaros Project, Judgment, I.C.J. Reports, 1997.
  9. Reservations to the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide, Advisory Opinion, I.C.J. Reports, 1951.

 

  1. F) Reports
  2. Amnesty International (a), All Pay, No Pay: The Struggle of Qatar’s Migrant Workers for Justice, 2019.
  3. Amnesty International (a), They Think that We Are Machines: Forced Labour and Other Abuses of Migrants Workers in Qatar’s Private Security Force, 2022.
  4. Amnesty International (b), Reality Check: The State of Migrant Workers’ Rights with Four Years to Go until the Qatar 2022 World Cup, 2019.
  5. Amnesty International (b), Unfinished Business: What Qatar Must Do to Fulfill Promises on Migrant Workers’ Rights, 2022.
  6. Human Rights Watch, Migrant Workers and the Qatar World Cup, 2 August 2021, available at: https://www.hrw.org/news/2021/08/02/migrant-workers-and-qatar-world-cup.
فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 01 تیر 1404
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 14 مرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 19 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 15 بهمن 1403
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار