دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسنده

استادیار، گروه حقوق و روابط بین‌الملل، دانشکدۀ مدیریت و فناوری‌های نرم، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

چکیده

یمن بیش از سه سال با نقض جدی بسیاری از اصول بنیادین حقوق بشردوستانه از سوی رژیم سعودی و متحدان آن مواجه است. جامعۀ بین‌المللی در انتظار واکنش نهادهای تأثیرگذار و دولت‌ها، به‌ویژه شورای امنیت سازمان ملل بود؛ اما این نهادها در برابر نقض آشکار حقوق بشردوستانه سکوت کردند. هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم‌ترین موارد نقض حقوق بشردوستانه توسط عربستان در جریان درگیری‌های مسلحانه در یمن است که به شیوۀ توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. نتیجۀ این پژوهش نشان می‌دهد که عربستان در حمله به یمن، بسیاری از اصول و مقررات حقوق بین‌الملل بشردوستانه، از جمله محدودیت در انتخاب هر گونه شیوه و ابزارهای جنگی، ممنوعیت حمله به جمعیت غیرنظامی و مناطق مسکونی را نقض کرده است؛ ازاین‌رو، این دولت دارای مسئولیت بین‌المللی است و باید تحت تعقیب دیوان بین‌المللی کیفری قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Saudi Arabia's military attack on Yemen in the view of international humanitarian law

نویسنده [English]

  • Seyed Asghar Jafari

Assistant professor, International Relations and Law Department, Faculty of Soft Technology and Management, Malek Ashtar Industrial University, Tehran, Iran

چکیده [English]

During recent 3 years, Yemen faced serious violations of many fundamental principles of humanitarian law. During the war, the Saudi government committed several actions, including violating the principle of separation and attacking civilian populations and the use of banned weapons. The international community was waiting for the response of influential institutions and governments, especially the UN Security Council, but those institutions were silent against the obvious violation of humanitarian law in Yemen. The purpose of this study is to identify the most important cases of violation of international humanitarian law by Saudi Arabia during the armed conflicts in Yemen. The study has been conducted through a descriptive-analytical method. The result of this study shows that in attacking Yemen Saudi Arabia, has violated many of the principles of international humanitarian law, including principle of limitation of choosing of any method and means of warfare, principle of the prohibition of attacks on civilian populations and residential areas. For this reason, Saudi Arabia has international responsibility and must be prosecuted by the International Criminal Court.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Humanitarian law
  • Saudi Arabia
  • Yemen
  • Armed Conflict
  • Geneva Conventions
  1. 1. فارسی و عربی

    الف) کتاب‌ها

    1. ابوالوفاء، احمد (1421ق). الاعلام بقواعد القانون الدولی و العلاقات الدولیه فی شریعه الاسلام، الجزء العاشر، قاهره: دارالنهضه العربیه.
    2. جعفری، سید اصغر (1394). تحلیل ابزارها و روش‌های ممنوعه در جنگ از دیدگاه اسلام و حقوق بین‌الملل بشردوستانه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
    3. راجرز، آنتونی و پل مالرب (1382). قواعد کاربردی حقوق مخاصمات مسلحانه، ترجمۀ کمیتۀ ملی حقوق بشردوستانه، تهران: امیرکبیر.
    4. سبحانی، حعفر (1374). فروغ ابدیت: زندگانی پیامبر اکرم (ص)، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
    5. شارل، روسو (1369). حقوق مخاصمات مسلحانه، ترجمۀ سید علی هنجی، تهران، دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران.
    6. کاسسه، آنتونیو (1385). حقوق بین‌الملل، ترجمۀ حسین شریفی طراز کوهی، تهران: میزان.
    7. مستقیمی، بهرام؛ طارم سری، مسعود (1377)، مسئولیت بین‌المللی دولت با توجه به تجاوز عراق به ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    8. ممتاز، جمشید(1377).  حقوق بین‌الملل سلاح‌های کشتار جمعی، ترجمۀ امیرحسین رنجبریان، تهران: دادگستر.
    9. موسی‌زاده، رضا (1385). بایسته‌های حقوق بین‌الملل عمومی، چ چهارم، تهران: میزان.

     

    ب) مقالات

    10.امیدی، علی (1385). «قبض و بسط مفهومی حق تعیین سرنوشت در حقوق بین‌الملل»، مجله حقوقی بین‌المللی، ش 35.

    11.باقرزاده، رضوان؛ رنجبریان، امیرحسین (1394). «بنیان اجرای حقوق بشردوستانه: تعهد دولت‌ها به رعایت و تضمین رعایت حقوق بشردوستانه»، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، سال شانزدهم، ش 46.

    12.حسینی اکبرنژاد، حوریه (1388). «جنگ علیه حقوق جنگ: ارزیابی نبرد 22 روزۀ غزه از نگاه حقوق بین‌الملل بشردوستانه»، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، سال بیست‌وششم، ش 40.

    13.ساعد، نادر (1386). «چارچوب‌بندی کاربرد سلاح‌های ممنوعه در حقوق بشردوستانه و اسلام»، مجموعه مقالات همایش اسلام و حقوق بین‌المللی بشردوستانه، تهران: سازمان هلال احمر.

    14.شهبازی، آرامش (1388). «ارزیابی گزارش دید‌بان حقوق بشر (2009) در مورد استفاده از فسفر سفید علیه مردم غزه از منظر حقوق بین‌الملل»، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، سال 26، ش 40.

    15.عالی‌پور، حسن؛ یکرنگی، محمد (1396). «نظام حقوقی و حقوق بشر در عربستان»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، سال بیستم، ش 75.

    16. عزیزی، ستار (1390). «بررسی مشروعیت دعوت از مداخله خارجی در مخاصمات داخلی: با تأکید بر رأی دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیۀ فعالیت‌های نظامی در سرزمین کنگو»، فصلنامۀ پژوهش حقوق و سیاست، دورۀ 13، ش 33.

    17.علی ابراهیم مطر (1396). «عربستان با چه سلاح‌ها و موادی یمنی‌ها را می‌کشد؟»، به نقل از پایگاه خبری العهد.

    18.فضائلی، مصطفی (1395). «مداخلۀ نظامی در یمن از منظر حقوق بین‌الملل»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ64، ش 1.

    19.گلشن‌پژوه، محمودرضا؛ کیانی‌نژاد، مجید (1394).«بررسی حقوقی مشروعیت مداخلۀ نظامی عربستان سعودی در یمن»، ماهنامۀ سیاسی - تحلیلی همشهری دیپلماتیک، ش 87.

     

     

    2. انگلیسی

    A) BOOKS

    20. Bledsoe, Robert L. and Boczek, Boleslaw A(1987). The International Law Dictionary, ABC-CLIO, Santa Barbara California, Oxford, England.

    21. Boothby, William H (2009). Weapons and The Law of Armed Conflict, New York: Oxford University Press.

    22. Crawford, James (2002). The International Law Commissions Articles on State Responsibility, Cambridge, University Press.

    23. Dinstin, Yoram (1989). "Human Right in Armed Conflict: International Humanitarian Law." In: Human Right in International Law, Theodor Meron (ed), New York: Ciarendon Press Oxford.

    24. Dinstin, Yoram (2004). The Conduct of Hostilities under the Law of International Armed Conflict,Cambridge, University Press.

    25. Doswald_ Beck, Louise and Vite, Sylvia (1993) International Humanitarian Law and Human Right Law, International Review of the Red Cross.

    26. Fleck, Dieter (2009). The Handbook of International Humanitarian Law, Oxford University press.

    27. Henckaerts, Jean-Marie & Doswald-Beck (2005). Customary,International Humanitarian Law, Vol I: Rules, New York, Cambridge,University Press.

     

    B) Articles

    28. Al Jazeera, UN: At least 10,000 killed in Yemen conflict, (31 August 2016), http://www.aljazeera.com

    29. ICRC (2004). What is International Humanitarian Law?,The International Committee of the Red Cross.

    30. MacAskill Ewen and Torpey Paul (2016). One in Three Saudi air raids on Yemen hit Civilian Sites: Data shows, The Guardian, 16 September 2016, in; https://www.theguardian.com/world/2016/sep/16.

    31. Schimmelpennick, P.J.C (2006). "International Humanitarian Law from a Fiend Perspective- Case Study: Nepal", Yearbook of International Humanitarian Law, Timothy L.H.Mc Cormack (Editor), Vol 9.

     

    C) Documents

    32. Geneva Convention IV Concerning the Protection of Civilian Persons in Time of War (1949).

    33. Hague Regulations Respecting the Laws and Customs of War on Land, Annexed to Hague Convention (II) of 1899 and Hague convention (IV) of 1907.

    34. International Court of Justice: Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons, Advisory Opinion of 8 July 1996.

    35. Legal Center for Rights and Development, the outcome of 700 Days, February 2017, in; http://lcrdye.org/Eng/Default.aspx.

    36. Protocol of 8 June 1977 Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949, and Concerning the Protection of Victims of International Armed Conflicts ( AP I).

    37. St Petersburg Declaration Renouncing the use, in time of war, of Explosive Projectiles under 400 Grammas weight, 1868.

     

    D) Websites

    38. http://foreignpolicy.com/2017/08/16/confidential-u-n-report-accuses-saudi-coalition-of-killing-hundreds-of-children-in-yemen-conflict.

    39. http://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/donald-trump-latest-audi-arabia-billions-arms-deal-military-sales-a7746601.html

    40. https://www.theguardian.com/world/2016/sep/16/third-of-saudi-airstrikes-on-yemen-have-hit-civilian-sites-data-shows.

    41. https://www.alahednews.com.lb