دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

کنوانسیون پیشگیری و مبارزه با خشونت علیه زنان و خشونت خانگی 2011 شورای اروپا (کنوانسیون استانبول)، جدیدترین معاهده‌ای است که مستقیماً به مقولۀ خشونت علیه زنان می‌پردازد. این کنوانسیون، به ایجاد چارچوب جامعِ حقوقی و از جمله اتخاذ رهیافتی میان‌رشته‌ای در پیشگیری و مبارزه با خشونت علیه زنان دست زده و تعریفی فراگیر و تفسیری موسع از تبعیض علیه زنان و مصادیق آن ارائه داده است. همچنین اتخاذ رویکردی جامع در قبال اشکال گوناگون خشونت علیه زنان و جرم‌انگاری آنها و تعمیم و توسعۀ دامنۀ تعهدات دولت‌ها به وضعیت‌های پناهندگی، مهاجرت و مخاصمات مسلحانه برای حمایت از زنان در برابر کلیۀ صوَر خشونت، از دیگر ویژگی‌های این کنوانسیون است. بر این ‌اساس، کنوانسیون استانبول با ویژگی‌های پیش‌گفته در پی پیشگیری، پیگرد و حذف خشونت علیه زنان و دختران و خشونت خانگی است. این سند، نه‌تنها رژیم حقوقیِ خشونت مبتنی بر جنسیت را توسعه می‌بخشد و تقویت می‌کند، بلکه حتی می‌تواند در دسترس و مورد الحاق کشورهای ثالثی که عضو شورای اروپا نیستند نیز، قرار بگیرد. مقالۀ فرارو بر آن است تا از چشم‌انداز حقوق بین‌الملل، به بررسی نوآوری‌ها و توانمندی‌های بالقوۀ کنوانسیون استانبول در کاهش و حذف خشونت علیه زنان مبادرت ورزد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Protecting Women against Violence in the Light of 2011 Istanbul Convention on Preventing and Combating Violence against Women and Domestic Violence

نویسندگان [English]

  • Ali Mashhadi 1
  • Mousa Karami 2

1 Associate Professor, Department of Public and International Law, Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran

2 Ph. D. Student in Public International Law, Faculty of Law, University of Qom, Qom, IRI

چکیده [English]

The Council of Europe Convention on Preventing and Combating Violence against Women and Domestic Violence 2011 (the Istanbul Convention) is the most recent treaty that directly addresses the issue of violence against women (VAW). This Convention has created a comprehensive and multi-faceted legal framework including the adoption of an interdisciplinary and multidimensional approach toward preventing and combating VAW and has presented a pervasive definition and interpretation of discrimination and its manifestations against women. Adopting an extensive method toward all forms of VAW and their criminalization, and generalizing the scope of Parties' obligations to armed conflicts and migration and asylum status in protecting women against all forms of violence are another features of the Convention. This Convention, through aforementioned characteristics, seeks to prevent, prosecute and eliminate violence against women and girls and domestic violence. Not only does it develop and strengthen the legal regime regarding gender-based violence, the treaty can also be accessible to and acceded by third countries, which are not members of the Council of Europe. The present article aims to investigate the innovations and potential capabilities of Istanbul Convention as regards the reduction and elimination of VAW under an International Law perspective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Law
  • human rights
  • Violence against Women
  • Council of Europe
  • 2011 Istanbul Convention
1. فارسی
الف) کتاب‌ها
1. دانش‌پژوه، مصطفی (1391)، مقدمۀ علم حقوق؛ با رویکرد به حقوق ایران و اسلام، چ هفتم، تهران: سمت.
2. زیبایی‌نژاد، محمدرضا (تابستان 1388)، هویت و نقش‌های جنسیتی (مجموعه مقالات، چ اول، تهران: مرکز امور زنان و خانوادۀ ریاست جمهوری.
3. عبداللهی، معاذ؛ عبداللهی، جوانمیر (1393)، نسل‌زدایی فرهنگی، تهران: مجد.
4. عزیزی، ستار (1385)، حمایت از اقلیت‌ها در حقوق بین‌الملل، همدان: نور علم.
5. کاتوزیان، ناصر (1392)، فلسفۀ حقوق (تعریف و ماهیت حقوق)، چ ششم، ج 1، تهران: شرکت سهامی انتشار.
6. ممتاز، جمشید؛ رنجبریان، امیرحسین (1387)، حقوق بین‌الملل بشردوستانه: مخاصمات مسلحانۀ داخلی، چ سوم، تهران: میزان.
 
ب) مقالات
7. بیگ‌زاده، ابراهیم (1375)، «سازمان ملل متحد و محاکم کیفری بین‌المللی»، تحقیقات حقوقی، ش 18.
8. حسن‌پور ازغدی، سیده بتول؛ سیمبر، معصومه؛ کرمانی، مهدی (تابستان 1390)، «خشونت خانگی علیه زنان: مروری بر نظریه‌ها، میزان شیوع و عوامل مؤثر بر آن»، نشریۀ علمی-پژوهشی دانشکدۀ پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، دورۀ 21، ش 73.
9. خاک، روناک (1387)، «جرم‌انگاری خشونت جنسی در حقوق بین‌الملل کیفری»، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، سال بیست‌وپنجم، ش 39.
10. زینالی، حمزه (تابستان 1383)، «اثرات فقدان حمایت کیفری مناسب از زنان بر بزه‌دیدگی آنها»، رفاه اجتماعی، دورۀ سوم، ش 13.
11. عظیم‌زاده، شادی (پاییز و زمستان 1384)، «پویایی جلوه‌های سیاست جنائی در حمایت از زنان بزه‌دیدۀ خشونت»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 52 و 53.
12. گنج‌بخش، محمود؛ موسی‌زاده، رضا؛ آل کجباف، حسین (بهار و تابستان 1395)، «حمایت از زنان قربانی ترور در حقوق بین‌الملل: در پرتو مفهوم نظم اجتماعی و بین‌المللی»، مطالعات زن و خانواده، دورۀ 4، ش 1.
13. قراچورلو، رُزا (بی‌تا)، «بررسی خشونت نسبت به زنان با تأکید بر خشونت علیه زنان در ایران و گزارش خانم دکتر یاکین ارتورک، گزارشگر ویژۀ موضوعی سازمان ملل متحد»، وکالت.
14. میری لواسانی، سمیه سادات (پاییز 87)، «کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و مقایسۀ آن با برخی اسناد حقوق بشری»،فصلنامۀ حقوقی گواه، ش 13.
 
2. انگلیسی
A) Books
15.Cook, Rebecca J. and Cusack, Simone (2010), Gender Stereotyping: Transnational Legal Perspectives, Philadelphia: University of PennsylvaniaPress.
16. Stamatopoulou, Elsa (2007),Cultural Rights in International Law: Article 27 and Beyond, Leiden/Boston, Martinus Njihoff Publishing.
17. UN Division for the Advancement of Women of the Department of Economic and Social Affairs (UNDAWDESA) (2010),Handbook for Legislation on Violence against Women, New York, UN Publications.
18. WHO (2009), Promoting Gender Equality to Prevent Violence against Women, available at: http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44098/9789241597883_eng.pdf;jsessionid=C9B14B6AAFFB43CBF79EAAAFB5142C80?sequence=1
 
B) Article
19. Goldscheid, Julie & J. Debra Liebowitz, (2015), "Due Diligence and Gender Violence: Praising its Power and its Perils", Cornell International Law Journal, Vol. 48.
C) Instruments
20. Council of Europe (11 May 2011), Convention on Preventing and Combating Violence against Women and Domestic Violence (Istanbul Convention), Treaty Series - No. 210. Available at:
21, UNGA (18 December 1979),Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (CEAFDAW), Resolution 34/180.
22. UNGA (1993),Declaration on the Elimination of Violence against Women (DEVAW), A/RES/48/104.
 
D) General Recommendations and Comments, Cases, Commentaries
23. CCPR (November 10 1989), General Comment No. 18: Non-Discrimination, For the text see: http://www.unhchr.ch/tbs/doc.nsf/0/3888b0541f8501c12563ed004b8d0e?Opendocument.
24. CEDAW (29 January 1992),General Recommendation No. 19: Violence against Women, U.N. Doc. A/47/38.
25. _______ (26 January 2005), Commentary 2/2003, A. T. v. Hungary, A/60/38 (Part I).
26. _______ (October 19 2010), General Recommendation No. 28: the Core Obligations of States Parties under Article 2 of the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women,CEDAW/C/2010/47/GC.2.
27.________ (13 April 2012), R.K.B. v. Turkey, UN Doc. CEDAW/C/51/D/28/2010.
28.________ (24 November 2012), V.V.P. v. Bulgaria, UN Doc. CEDAW/C/53/D/31/2011.
29. _______ (14 November 2014), General Recommendation No.32: the Gender-related Dimensions of Refugee Status, Asylum, Nationality and Statelessness of Women, CEDAW/C/GC/32.
30. CESCRs (2 July 2009),General Comment No. 20: Non-Discrimination in Economic, Social and Cultural Rights (Art. 2, Para. 2 of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, UN. Doc.E/C.12/GC/20.
 
E) Reports
32. Erturk, Yakin, (20 January 2006), Report on The Due Diligence Standard as a Tool for the Elimination of Violence Against Women, Delivered to the Economic and Social Council Commission on Human Rights. U.N. Doc. E/CN.4/2006/61.
33. Henrard, Kristin (2007), Equal Right versus Special Rights? Minority Protection and the Prohibition of Discrimination (Report), Luxembourg, Office for Official Publications of the European Communities.
34. Human Rights Council (HRC) (May 28 2014), Report of the Special Rapporteur on violence against women, its causes and consequences, Rashida Manjoo, UN Doc A/HRC/26/38.
35. ________________________ (June 10 2015), Report of the Special Rapporteur on violence against women, its causes and consequences, Rashida Manjoo, UN Doc A/HRC/29/27.
36. Kalantry, Sital et al (2011), Combating Acid Violence in Bangladesh, India and Cambodia (Report), New York, Avon Global Center for Women and Justice at Cornell Law School and the New York City Bar Association.
 
3. فرانسه
37. Callu, M. F. (2015), "Les violences faites aux femmes dans le couple. Quelles réponses juridiques?"Éthique & santé, 12 (4).
38. Doek, J. (2011, October), "Le cadre juridique international pour protéger les enfants dans les conflits armés", In: MCRAE R., Les enfants dans les conflits. Forum du désarmement, genève, UNIDIR.
39. Freedman, J. (2012), "La violence des femmes pendant les conflits amés et la (non)-réaction des organisations internationals". In: Penser la violence des femmes. La découverte.
40. Simon, S. (2014), "Violences faites aux femmes: définitions, principaux chiffres et politiques publiques de lutte",Les tribunes de la santé, (3).