دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق دانشگاه قم، قم، ایران

2 استادیار گروه حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

جانشینی دولت‌ها در زمینۀ تعهدات ناشی از اعمال متخلفانۀ بین‌المللی، به لحاظ موضوعی، ذیل مقولۀ کلان‌تر جانشینی در زمینۀ مسئولیت بین‌المللی مطرح است که در مورد آن نظرهای مختلفی وجود دارد. مقالۀ حاضر، کوشیده است تا با روش توصیفی-تحلیلی، به این پرسش پاسخ دهد که اساس جانشینی کشورها در زمینۀ تعهدات ناشی از اعمال متخلفانۀ بین‌المللی چیست؛ ازاین‌رو، نخست به تبیین دیدگاه مبنی بر عدم انتقال مسئولیت، به‌عنوان امری که قائلان به عدم جانشینی کشورها در زمینۀ تعهدات ناشی از اعمال متخلفانه بدان تکیه کرده­اند، پرداخته و سپس اصل عدم زوال مسئولیت را، به‌عنوان گزاره‌ای که قائلان به جانشینی کشورها در زمینۀ تعهدات یادشده به آن استناد کرده‌اند، بررسی کرده است. براساس نتایج تحقیق پیش رو، جانشینی کشورها در زمینۀ تعهدات ناشی از اعمال متخلفانۀ بین‌المللی، به‌رغم تمام نظرهای مخالفی که به‌ویژه در آثار کلاسیک حقوق بین‌الملل وارد شده است، با مانعی در حقوق بین‌الملل مواجه نیست تا در برابر انتقال تعهدات ناشی از اعمال متخلفانۀ بین‌المللی به دولت جانشین مقاومت کند. بررسی این گزاره، موضوع مقالۀ پیش روست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Basis for the State Succession to Obligations in respect of International Wrongful Acts

نویسندگان [English]

  • Mostafa Fazaeli 1
  • Mohamad Setayeshpur 2

1 Associate Prof., Department of International Law, Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran

2 Assistant Prof., Department of International Law, Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran

چکیده [English]

Succession of states to obligations resulting from international wrongful acts is related to the broader topic of succession to international responsibility about which there are very different opinions. Applying a descriptive-analytical method, the present paper is seeking to explain the basis of state succession to obligations in respect of international wrongful acts. Moreover, it explains the principles of non-transmission and of continuance which the advocates of non-succession have relied on. In spite of all the dissenting opinions, especially in classical scholarship, this article comes to the conclusion that there are no impediments in international law to prevent the transfer of obligations in respect of international wrongful acts. Scrutinizing this proposition is the subject of the present paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • state succession
  • consequences of succession
  • law of international responsibility
  • transmission of obligation
  • international wrongful act
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. ابراهیم‌گل، علیرضا (1392)، مسئولیت بین‌المللی دولت: متن و شرح مواد کمیسیون حقوق بین‌الملل، زیر نظر و با دیباچۀ دکتر سید جمال سیفی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  2. شاو، ملکم (2008)، حقوق بین‌الملل: مسئولیت بین‌المللی دولت و مسئولیت کیفری فردی، ترجمۀ اسماء سالاری، تهران: خرسندی، 1394.
  3. ضیائی بیگدلی، محمدرضا (1391)، حقوق بین‌الملل عمومی، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
  4. کرافورد، جیمز (2013)، حقوق مسئولیت بین‌المللی (قواعد عمومی)، ترجمۀ علیرضا ابراهیم‌گل، سیامک کریمی، حسن خسروشاهی و پریسا روشنفکر، تهران: مؤسسۀ حقوقی سنگلج قلم، 1395.

 

ب) مقالات

  1. البرزی ورکی، مسعود (1383)، «نقد و بررسی نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری راجع به تهدید یا توسل به سلاح‌های هسته‌ای»، مجله حقوقی بین‌المللی، ش 31، ص 87-5.
  2. فضائلی، مصطفی؛ ستایش‌پور، محمد (1398)، «بایستگی «جانشینی دولت‌ها بر مسئولیت بین‌الملل» به‌منزلۀ یک گزارۀ حقوقی بین‌المللی؛ چیستی و چالش‌ها»، مطالعات حقوق عمومی، ش 1، ص 116-97.
  3. ------------------------------ (1399)، «تفسیر ایستای دیوان بین‌المللی دادگستری در احراز مسئولیت نسل‌زدایی: واکاوی قضیۀ کرواسی علیه صربستان (2015)»، مطالعات حقوق عمومی، ش 1، ص 333-351.
  4. شافع، میرشهبیز؛ بذار، وحید (1397)، «جانشینی دولت‌ها در مسئولیت بین‌المللی»، تحقیقات حقوقی، ش 81، ص 336-315.
  5. صفائی، سید حسین (1364)، «قوۀ قاهره یا فورس ماژور: بررسی اجمالی در حقوق تطبیقی و حقوق بین‌الملل و قراردادهای بازرگانی بین‌المللی»، مجله حقوقی بین‌المللی (مجلۀ حقوق سابق)، ش 3، ص 149-111.
  6. ممتاز، جمشید (1375)، «توسعۀ تدریجی و تدوین حقوق بین‌الملل توسط سازمان ملل متحد»، تحقیقات حقوقی، ش 119، ص 287-269.
  7. مولایی، یوسف (1375)، «وابستگی متقابل حقوق بین‌الملل عمومی و حقوق بین‌الملل خصوصی در مسئلۀ صلاحیت»، مطالعات حقوق عمومی (مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی سابق)، شمارۀ پیاپی 1064، ص 134-115.

 

ج) پایان‌نامه

  1. ستایش‌پور، محمد (1398)، پیامدهای حقوقی جانشینی دولت‌ها از منظر مسئولیت بین‌المللی، پایان‌نامۀ دکتری حقوق بین‌الملل، به راهنمایی دکتر مصطفی فضائلی، دانشکدۀ حقوق دانشگاه قم.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Brierly, James Leslie (1928), The Law of Nations, An Introduction to the International Law of Peace, Oxford, Clarendon Press.
  4. Brownlie, Ian (2003), Principles of Public International Law, 6th ed., Oxford, Clarendon Press.
  5. O’Brien, John (2001), International Law, London, Cavendish Publication.
  6. de Visscher, Charles Marie Joseph Désiré (1957), Theory and Reality in Public International Law, Princeton, Princeton University Press.
  7. Cheng, Bin (1953), General Principles of Law as Applied by International Courts and Tribunals, London, Stevens and Sons.
  8. Dumberry, Patrick (2007), State Succession to International Responsibility, Boston, Leiden, Martinus Nijhoff Publishers.
  9. Feilchenfeld, Ernest Herman (1931), Public Debts and State Succession, New York, Macmillan.
  10. Hall, William Edward (1924), A Treatise on International Law, 8th ed. by A. Pearce Higgins, Oxford, Clarendon Press.
  11. Hyde, Charles Cheney (1945), International Law Chiefly as Interpreted and Applied by the United States, 2nd ed., Boston, Little, Brown and Co, vol. I.
  12. Keith, Arthur Berriedale (1907), The Theory of State Succession with Specific Reference to English and Colonial Law, London.
  13. Kelsen, Hans (1966), Principles of International Law, 2nd ed., Revised and ed. By Robert W. Tucker, New York, Holt, Rinehart and Winston inc.
  14. Kolb, Robert (2017), The International Law of State Responsibility: Principles of International Law Series, Edward Elgar Publishing Limited.
  15. Lauterpacht, Hersch (1927), Private Law Sources and Analogies of International Law, London, Longmans.
  16. Malanczuk, Peter (1997), Akehurst’s Modern Introduction to International Law, 7th ed., London, Routledge.
  17. McNair, Arnold Duncan (1956), International Law Opinions, Vol. I, Cambridge, Cambridge University Press.
  18. Manning, William Oke (1875), Commentaries on the Law of Nations, London, ed. By Sheldon Amos.
  19. O’Connell, Daniel Patrick (1967), State Succession in Municipal Law and International Law, Vol. I, Cambridge University Press.
  20. Phillipson, Coleman (1916), Termination of War and Treaties of Peace, New York, E. P. Dutton and cie.
  21. Schwarzenberger, Georg (1960), A Manual of International Law, 4th ed., London, Stevens and Sons, vol. I.
  22. Shaw, Malcolm (1997), International Law, 4th ed., Cambridge, Cambridge University Press.
  23. Verzijl, Jan Hendrik Willem (1974), International Law in Historic Perspective, Leiden, Albertus Willem Sijthoff.
  24. Westlake, John (1904), International Law, Cambridge, Cambridge University Press.

 

  1. B) Articles
  2. Conforti, Benedetto (1994), “The Theory of Competence in Verdross”, European Journal of International Law, Vol. 6, No. 1, pp. 70-77.
  3. Hurst, Cecil James Barrington (1924), “State Succession in matters of Tort”, British Yearbook of International Law, Vol. 5, pp. 163-178.
  4. Shelton, Dinah (2002). “Righting Wrongs: Reparations in the Articles on State Responsibility”, American Journal of International Law, vol. 96, no. 4, pp. 833-856.
  5. Vidmar, Jure (2016). “Some Observations on Wrongfulness, Responsibility and Defences in International Law”, Netherlands International Law Review, vol. 63, pp. 335-353.
  6. Volkovitsch, Michael John (1992). “Righting Wrongs: Toward a New Theory of State Succession to Responsibility for International Delicts”, Columbia Law Review, vol. 92, no. 8, pp. 2162-2214.

 

  1. C) Cases and Documents
  2. ICJ (1996). Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons, Advisory Opinion.
  3. ILC (1999). Articles on Nationality of Natural Persons in relation to Succession of States
  4. ILC (2001). Yearbook, vol. II, part. 2, Draft Articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts (ARSIWA).
  5. ILC (2016). A/71/10, Report of the Sixty-eight Session.
  6. ILC (2017). A/72/10, Ch. IX, First Report on Succession of States in Respect of State Responsibility, by Pavel Šturma, Special Reporter.
  7. ILC (2018). A/73/10, Ch. X, Second Report on Succession of States in respect of State Responsibility, by Pavel Šturma, Special Reporter.
  8. Vienna Convention on Succession of States in respect of Treaties (1978).
  9. Vienna Convention on Succession of States in respect of State Property, Archives and Debts (1983).