نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
استادیار، پژوهشکدة زن و خانواده، حوزة علمیه قم، قم، ایران
چکیده
مسئلة این مقاله واکاوی معیار جنسیت به‌مثابۀ معیار اصلی در عدالت جنسیتی و به‌منظور درک نسبت میان آن و معیارهای مطرح در نظریه‌های مهم عدالت است. این معیارها عبارت‌اند از انصاف، نیاز، شایستگی. فمینیست‌ها نیز معیار جدیدی اضافه کرده و موضوع عدالت جنسیتی را پیش کشیده‌اند. مقالۀ حاضر به این پرسش پاسخ خواهد داد که جنسیت و عدالت جنسیتی به‌عنوان یک مفهوم متطور به چه معنا هستند و چه نسبتی با معیارهای مطرح در نظریه‌های عدالت دارند؟ بر این اساس، هدف از این مقاله این است که با واکاوی دقیق مفهوم جنسیت، بدانیم نسبت میان معیارها در نظریه‌های مهم عدالت با جنسیت چیست. روش این پژوهش گردآوری داده‌ها و سپس تحلیل محتوای آنهاست. نتایج این پژوهش عبارت است از: نظریه‌های عدالت تا حد زیادی کورجنس بوده و مبدأ قریب به اتفاق این نظریات دانش اقتصاد و علوم سیاسی‌اند. فمینیست‌ها به نظریه‌های اصلی عدالت بی‌اعتنا بوده‌اند، چنانکه در این نظریه‌ها نیز به جنسیت توجه چندانی نشده است. تنها در نظریۀ جان رالز و نوشته‌های او اشاراتی به مفاهیم کلیدی فمینیستی شده است و برای وی جنسیت زنان همان قدر اهمیت دارند که سایر طبقات ضعیف در جامعه مانند معلولان، فقرا. سایر نظریه‌ها بیشتر به کلان تفکر اصلی نظریه‌پرداز متعهدند تا بخواهند مسائل گروهی مانند زنان را حل کنند. اگرچه فمینیست‌ها کوشیده‌اند که ربط خود را با نظریه‌های عدالت به‌گونه‌ای حفظ کنند، آنها در اصل تنها به برابری متعهدند. به همین سبب، عدالت جنسیتی در واقع قرائتی زنانه از نظریة برابری در نتایج است و به‌عنوان یک استراتژی در مرحلۀ گذار به برابری جنسیتی مورد توجه قرار گرفته است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Conceptual Analysis of Equality and Inequality Criteria in Justice and Gender Justice Theories
نویسنده [English]
- Fariba Alasvand
Assistant Prof. Woman and family Research Center, Qom, Iran
چکیده [English]
The purpose of this article is to analyze gender as the main criterion in gender justice, and figure out the relationship between gender justice and the important criteria in theories of justice which are fairness, needs, and merit. Feminists have also added a new dimension, namely gender equality. The present article will answer what is meant by gender and gender justice as an evolving concept and how they relate to the criteria in theories of justice. Accordingly, the purpose of this article is to scrutinize the concept of gender, to know what the relationship between criteria in important theories of justice with gender is. The method is to collect data and then analyze their content. The results of this study are as follows: Theories of justice have neglected gender as a criterion, as their main source is economics and political science. Feminists have disregarded the basic theories of justice, as little attention has been paid to gender in these theories. Only John Rawls's theory and his writings have alluded to key feminist concepts; to him women are as important as other weak classes in society, such as the disabled and the poor. Other theories are more committed to micro-thinking than to theories of group issues such as women. Although feminists have tried to maintain their connection with theories of justice in some way, they seem only to be committed to equality. Therefore, gender justice is in fact a feminist reading of the theory of equality in outcomes and has been considered as a strategy in the transition phase to gender equality.
کلیدواژه‌ها [English]
- deserving
- equity
- justice
- gender justice
- inequality
- merit
- need
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- بامستیر، روی (1395)، آیا هیچ چیز خوبی هم دربارة مردان وجود دارد؟ تهران: معارف.
- پیغامی، عادل؛ ترابزاده جهرمی، محمدصادق؛ سجادیه، سید علیرضا (1395)، گفتارهایی در عدالت اجتماعی، تهران، انتشارات امام صادق علیه السلام.
- جگر، آلیسون (1378)، چهار تلقی از فمینیسم، بولتن مرجع، گزیدة مقالات و متون دربارة فمینیسم، ترجمة س. امیری، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی.
- طباطبایی، محمدحسین (1390)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
- علی‌اکبریان، حسنعلی (1387)، قاعدة عدالت در فقه امامیه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- فرانکنا، ویلیام (1383)، فلسفة اخلاق، ترجمۀ هادی صادقی، قم: طه.
- مطهری، مرتضی (1389)، عدل الهی، تهران: صدرا.
- لنگرمن، پاتریشیا مدو (1374)، «نظریة فمینیستی معاصر»، نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، جورج ریتزر، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی.
- واعظی، احمد (1388)، نقد و بررسی نظریه‌های عدالت، قم: مؤسسة آموزشی- پژوهشی امام خمینی.
ب) مقالات
- علاسوند، فریبا، (1395). «معیار نابرابری در تعریف عدالت: امری فلسفی یا کلامی؛ بررسی دیدگاه علامه طباطبایی درباره تفاوت حقوقی مرد و زن»، فصلنامه مطالعات جنسیت و خانواده دوره 4، شماره 2، صص 86- 69.
- ------------ (1397). «عدالت جنسیتی مفهومی نامتعین وتفسیرپذیر»، فصلنامه مطالعات فقهی، حقوقی زن و خانواده، پیششماره اول، صص 78- 59.
- انگلیسی
- A) Books
- Brownlie, Ian (2005), priciples of public international law, London: Oxsford university press.
- Fausto-Sterling, Anne (2000), Of Gender and Genitals from Sexing the body: gender politics and the construction of sexuality, New York, Basic Books.
- Fletcher George (2005), American law in a global context the basics, edited by Steve Sheppard, New York, Oxford university press.
- Hayek. F. A, (2011), The constitution of liberty, Chicago, university of Chicago, Bruce Caldwell press.
- Hird, Myra. J, (2005), Sex, gender and Science, Antony Rowe, Chippenham and Eastbourne, London, Palgrave Macmillan press.
- Kirp David, Mark Yudof, Marlene S. Franks, Marlene Franks Strong (1986),"Gender justice", Chicago, University of Chicago Press.
- Macintyer, Alasdair (1988), Whose Justice? Which Rationality?, Notre Dame, university of Notre Dame.
- ------------------------ (1981), After virtue, Londen, Duckworth press.
- Malanczuk, Peter (1997), Akehurst's modern introduction to international law, New York, Routledge & Oxfordshire, Taylor & Francis e-Library.
- Mukhopadhyay, Maitrayee & Navsharan, Singh (2007), “Gender Justice, Citizenship and Development”, New Delhi: Zubaan.
- Nozick, Robert (1979), Anachy, state and utopi, Londen (Oxford), Basil Blakewell press.
- Rowls, John (1990), A theory of justice, Harvard, Harvard College press.
- Roy, Katica. (2017), Why We Need Gender Equity Now, https://www.forbes.com/sites/ellevate/2017/09/14/why-we-need-gender-equity-now/#.
- Sandel Michael J, (1998), Liberalism and the limits of justice, Cambridge, Cambridge university press.
- Tella, Falcon. Y, & Mana Jose (2008), Equity and law, Peter Muckloy leilon, Boston, Martinus nihoff.
- B) Articles
- Chattopadhyay S. K, (1975), "Equity in international law: its growth and development", Georgia of jurnal of international and comparative law, Vo.l 5, Issue. 2.
- Delphy, Chrisine (2003), Rethinking Sex and Gender, Feminist. theory reader: Local and global perspective, New York, Routledge.
- Konow, James ( 2003), "Which Is the Fairest One of All? A Positive Analysis of Justice Theory", Journal of Economic Literature, Vol. 41, Issue. 4.
- Lombardo, E, (2005), “Integrating or Setting the Agenda? Gender Mainstreaming in the European, Constitution-Making Process", Social Politics, Vol. 12, Issue. 3.
- Oleck, Howard L, (1951), "Historical Nature of Equity Jurisprudence", Fordham Law Review, Vol. 20, Issue. 1.
- C) Documents
- Desprez-Bouanchaud, A, Doolaege, J., and Ruprecht, L. (1999). Guidelines on Gender-Neutral Language, Paris, Unesco, Available at: http://unesdoc.unesco.org/images/0011/001149/114950mo.pdf; (2) CEDAW Committee (2010). General Recommendation No 28 on the core obligations of States parties under Article 2 of the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women.
- Hannan, Carolyn, (2007), GENDER EQUALITY AND GENDER JUSTICE, United Nations Department for Economic and Social Affairs (DESA) At the 23rd General Assembly of the Conference of NGOs in Consultative Relationship with the UN (CONGO), Geneva, 7 December.
- http://www.unwomen.org/en/digital-library/publications/2010/1/gender-justice-key-to-achieving-the-millennium-development-goals#view.
- http://www.unwomen.org/en/how-we-work/capacity-development-and-training/training-centre-services.
- https://eige.europa.eu/thesaurus/terms/1175
- https://en.unesco.org/sdgs: Gender equality is a global priority for UNESCO and inextricably linked to its efforts to promote the right to education and support the achievement of the Sustainable Development Goals (SDGs). Through the Education 2030 Framework for Action.
- https://www.caaws.ca/gender-equity-101/what-is-gender-equity/
- Slater, Sharon, (2017). familywatch.org/fwi/documents/SDG_Analysis: an analysis of the un 2030 sustainable development agenda.
- The Oslo Coalition on Freedom of Religion or Belief © Norwegian Center for Human Rights PO Box 6706 St. Olavs plass NO-0130 OSLO.
- www.lgbt-ep.eu/press-releases/new-eu-gender-equality-strategy-transgender-people-rights.
)