دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه حقوق دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل، دانشگاه تهران و دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد داوری معاهدات سرمایه‌گذاری از دانشگاه اوپسالا

چکیده

امروزه فساد از بزرگ‌ترین چالش‌ها در برابر تحقق، پیشرفت و حمایت از حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین به‌حساب می‌آید، تا آنجا که نه‌تنها موجب تبعیض ناروا و نقض حق برابری می‌شود، بلکه اصولی همچون حاکمیت قانون را به‌عنوان بنیان دموکراسی، به‌شدت تهدید می‌کند. ادامۀ چنین وضعیتی، موجب تشدید فاصلۀ میان دولت و ملت می‌شود و تعمیق نارضایتی شهروندان را فراهم می‌سازد. التزام دولت به رعایت حقوق بنیادین شهروندان، شرایط نظارت بیشتر شهروندان را بر دولت فراهم می‌کند. از طرفی تقویت حاکمیت قانون و قرار گرفتن دولت در جایگاه واقعی خود به‌عنوان نهاد ناظر، موجب افزایش نفوذ و اقتدار دولت و تقویت حاکمیت ملی می‌شود. در فرایند مبارزه با فساد، عواملی مانند مشارکت عمومی، جامعۀ مدنی قوی و افزایش سطح آگاهی عمومی، از اهمیت بسزایی برخوردارند. فقدان تقید دولت به تضمین آزادی‌های بنیادین شهروندان، علاوه‌بر گسست میان دولت و ملت، اعتماد عمومی را تضعیف و نظارت شهروندان بر دولت را غیرممکن می‌سازد. در این تحقیق که با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است، در پی اثبات این فرضیه هستیم که رعایت حقوق بشر و احترام به آزادی‌های بنیادین شهروندان توسط دولت، مؤثرترین ابزار در مبارزۀ مؤثر با فساد است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Human Rights on the Fight Against Corruption

نویسندگان [English]

  • Hoseen Navadeh Topchi 1
  • Iman Mirzazadeh 2

1 Associate Prof. at the National Defense University, Tehran, Iran

2 . PhD Student in (International Law), University of Tehran, Tehran, Iran, MA in (Investment Treaty Arbitration), Uppsala University

چکیده [English]

Today, corruption is considered as one of the main challenges to realization, development, and protection of human rights and fundamental freedoms. Corruption not only leads to discrimination and lack of  equality, it also seriously threatens the rule of law as the backbone of democracy. Corruption intensifies the distance between the state and the people. It also intensifies citizens’ dissatisfaction. The states’ commitment to observe fundamental rights and freedoms provides the conditions for citizens oversight of the states’ activities. Moreover, enhancing the rule of law and placing the state in its rightful position as the supervising institution will increase the state’s authority and strengthen national sovereignty. In the process of combating corruption, factors such as public participation, a strong civil society and raising public awareness, are crucial. The states’ lack of commitment to fundamental rights and freedoms undermines public trust, and makes it impossible for citizens to control the state. In this study, conducted by descriptive-analytical method, we intend to prove the  hypothesis that observance of human rights and respect for the notion of fundamental freedoms of citizens by the government,  is the most effective tool for fighting corruption.

کلیدواژه‌ها [English]

  • rule of law
  • human rights
  • rights and fundamental freedoms
  • corruption
  • fight against corruption
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. ابراهیمی، شهرام (1391)، جرم‌شناسی پیشگیری، ج 1، تهران: میزان.
  2. اسلامی، رضا (1395)، آیا حقوق بشر، تهران: مجد.
  3. حبیبی، نادر (1375)، فساد اداری (عوامل مؤثر و روش‌های مبارزه)، ج 1، چ اول، تهران: واثقی.
  4. دادخدایی، لیلا (1390)، فساد مالی-اداری و سیاست جنایی مقابله با آن، چ اول، تهران: میزان.
  5. ربیعی، علی (1383)، زنده‌باد فساد، چ اول، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  6. سیف، احمد (1376)، مقدمه‌ای بر اقتصاد سیاسی، چ اول، تهران، نشر نی.
  7. فون هایک، فردریش (1395)، راه بردگی، ترجمۀ فریدون تفضلی و حمید پاداش، چ سوم، تهران: نگاه معاصر.
  8. فاضلی، محمد (1388)، مقدمه‌ای بر سنجش فساد، چ اول، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  9. گرگیج، سارا (1395)، ارزیابی شیوۀ نظارت در کنوانسیون مبارزه با فساد، چ اول، تهران: خرسندی.
  10. محسنی، رضاعلی (1389)، بازشناسی و تحلیل فساد اداری، چ اول، گرگان، انتشارت دانشگاه آزاد اسلامی گرگان.
  11. مؤسسۀ تحقیقاتی تدبیر اقتصاد (1382)، فساد مالی و اقتصادی، ریشه‌ها و پیامدها، پیشگیری و مقابله، ج 2.
  12. نقیبی مفرد، حسام (1389)، حکمرانی مطلوب در پرتو جهانی شدن حقوق بشر، چ اول، تهران: شهر دانش.

 

ب) مقالات

  1. انصاری، باقر (1387)، «مفهوم، مبانی و لوازم آزادی اطلاعات»، نامۀ مفید، ج 3، ش1، صص 137-158.
  2. اکبرنژاد، مهدی؛ یعقوبی، مینا (1393)، «بررسی فساد اداری از دیدگاه قران و احادیث»، دوفصلنامۀ مدیریت اسلامی، ش 22، صص 167-195.
  3. سپه‌سرا، حسین (1397)، «تأثیر فساد بر تحقق حق‌های بشری»، مجلۀ پژوهش‌های حقوقی، ش 33، صص 73-101.
  4. حبیب‌زاده، توکل؛ فرج‌پور اصل مرندی، علی‌اصغر (1395)، «کرامت انسانی و ابتنای حقوق بشری و شهروندی مندرج در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر آن»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، ش 1، صص 115-137.
  5. حسنی، علی؛ شمس، عبدالحمید (1391)، «راهکارهای مبارزه با فساد اداری براساس ارزش‌های اسلامی»، فصلنامۀ اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، ش 5، صص 81-104.
  6. خداداد حسینی، سید محمد؛ فرهادی‌نژاد، محسن (1380)، «بررسی فساد اداری و روش‌های کنترل آن»، فصلنامۀ مدرس، دورۀ 5، صص 37-53.
  7. دادگر، حسن (1382)، «رویکردی اقتصادی به شیوع فساد مالی در کشور»، نشریۀ اقتصاد اسلامی، ش 11، 10، صص 97-116.
  8. رشیدی، احمدرضا؛ رئیسی، لیلا (1396 )، «بررسی آثار و پیامدهای فساد مالی بر حقوق بشر»، فصلنامه توسعه اجتماعی، دورۀ 11، ش 4، صص 237-254.
  9. رنجبریان، امیرحسین؛ فرخ‌زاد، مهسا (1394)، «تحولات عناصر تشکیل دولت: از مؤثر بودن به مشروعیت؟»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، ش 2، صص 255-272.
  10. رییس دانا، فریبرز (1381 )، «برای مبارزه با پولشویی کدام گرمابه باید تعطیل شود»، نشریۀ صنعت حمل‌ونقل، ش 217، ص 12.
  11. سام دلیری، یونس (1382)، «ویژگی‌های فساد مالی در بخش دولتی»، ماهنامۀ بانک و اقتصاد، ش 43، صص 56-59.
  12. شریف بجستانی، نیلوفر (1385)، «اجرای موازین حقوق بشر مناسب‌ترین راه در مبارزه با فساد اداری»، دوماهنامۀ حقوق عمومی، ش 2، صص 64-70.
  13. شریفی طرازکوهی، حسین؛ مدرس سبزواری (1393)، «تقویت چارچوب‌های مبارزه با فساد از طریق توسعه معیارهای حکمرانی مطلوب»، مجموعه مقالات همایش کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد، تهران: میزانف صص 99-115.
  14. کمالی، یحیی (1392)، «تأثیر شفافیت اقتصادی در پیشگیری و مبارزه با فساد اقتصادی»، گزارش پژوهشی، ش 49، صص 1-31.
  15. محنت‌‌فر، یوسف (1387)، «فساد اقتصادی و چگونگی مبارزه با آن در فرایند توسعۀ اقتصادی»، مجموعه مقالات همایش اقتصاد اسلامی و توسعه، چ اول، تهران: تدبیر اقتصاد، صص 10-15.
  16. مهرآرا، محسن؛ اسدیان، زینب (1388)، «تأثیر حکمرانی خوب بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای با درآمد متوسط»، مطالعات اقتصاد بین‌الملل، شمارۀ پیاپی 35، صص 1-20.
  17. نژندی‌منش، هیبت‌الله (1393)، «چالش‌های فراروی مبارزه با فساد در حقوق بین‌المللی»، مجموعه مقالات کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد، تهران: میزان، صص 80-91.
  18. میرمحمد صادقی، حسین (1382)، «پولشویی»، مجموعه سخنرانی‌ها و مقالات همایش بین‌المللی مبارزه با پولشویی، با کوشش کمیته معاضدت قضایی ستاد مبارزه با مواد مخدر و دفتر سازمان ملل، تهران: وفاق، صص 61-70.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. International Council on Human Rights Policy (2009), Corruption and Human Rights: Making the Connection, Veroix, Switzerland
  4. Vinod, Thomas (2000), Quality of Growth, World Bank, Oxford University Press.

 

  1. B) Articles
  2. Alldridge, Peter (2002),” The Moral Limits of the Crime-Laundering”, Buffali Criminal Law, Vol.5, pp. 279-319.
  3. Borensztein, Eduardo, De Gregorio, Jose., and Lee, J-W., (1998), “How does foreign direct investment affect economic growth”, Journal of International Economics, Vol.45, No.1, pp. 115-135.
  4. Gathii, James (2009), “Defining the relationship between human rights and corruption”, University of Pennsylvania Journal of International Law, Vol. 31, No.1, pp. 125-202.
  5. Gathii, James Thuo, (1999), “Good Governance as a Counter Insurgency Agenda to Oppositional and Transformative Social Projects in International Law”, Buffalo Human Rights Rev.108, pp. 107-174.
  6. Gold Joseph (1993), “Political Considerations Are Prohibited by Articles of Agreement When the Fund Considers Requests for Use of Resources”, 12 IMF Survey, pp. 146-148.
  7. Husted, Bryan (2002), “Culture and International Anti-Corruption Agreement in Latin America”, Journal of Business Ethics, Vol. 37, pp. 413-423.
  8. Mauro, Paolo (1995), “Corruption and Growth”, Quarterly Journal of Economics, Vol. 109, pp. 681-712.
  9. Raees Dana, Fariborz (2002), "Which bathhouse should be closed to fight money laundering", Transportation Industry Journal, No. 217, p. 12.
  10. Rushton, Sophie, (2011),” Corruption and Development: The International Anti-Corruption Movement and Anti-Corruption in India”, University of Melbourne, Vol. 73, pp. 69-85.
  11. Sharifi Tarazkoohi, Hossein & Modarres Sabzevari, Sasan (2014), "Strengthening anti-corruption frameworks through the development of good governance standards", Proceedings of the United Nations Convention against Corruption, Mizan Publications, Tehran, pp. 99-115.
  12. Thomas, Mellissa (2010), “What Do the Worldwide Governance Indicators Measures”, European Journal of Development Research, Vol.22, No.1, pp. 31-54.
  13. Weivi, Li (2004),” Equality and Non-Discrimination under International Human Rights Law” www.corteidh.or.cr/tablas/r08121.pdf, pp. 3-25.
  14. World Bank (2006), “The International Bank for Reconstruction and Development, A Decade of Measuring the Quality of Governance”, Governance Matters: Worldwide Governance Indicators, pp. 1-20.
  15. Yousif Khalifa, Al- Yousef (2003), “Corruption and Development: An Islamic view”, a Paper from the 5th International Conference on Islamic Economics and Finance, by the International Association for Islamic Economic, pp. 105-131.

 

  1. C) Websites
  2. http://hdr.undp.org/en/2018-update (6/10/2019)
  3. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/134837 (05/04/2019)
  4. http://siteresources.worldbank.org/EXTABOUTUS/Resources/Corruption.pf
  5. http://www.ichrp.org/files/reports/58/131b_report.pdf (05/04/2019)
  6. http://www.ichrp.org/files/reports/58/131b_report.pdf (21/03/2018)
  7. http://www.imf.org/external/np/exr/dec.pdf
  8. http://www.thesierraleonetelegraph.com (07/03/2017)
  9. http://www.worldbank.org/wbi/governance. (08/06/2009)
  10. https://digitallibrary.un.org/record/526111 (05/04/2019)
  11. https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/G05/145/75/PDF/ G0514575.pdf?OpenElement
  12. https://richardbistrong.com/corruptions-impact (05/04/2019)
  13. https://rsf.org/en/ranking (6/10/2019)
  14. https://undocs.org/A/HRC/RES/29/11 (05/04/2019)
  15. https://www.ohchr.org/EN/Issues/Development/GoodGovernance/Pages /FormerSRCorruption.aspx (16/01/2019)
  16. https://www.state.gov/documents/organization/290502.pdf (05/04/2019)
  17. https://www.transparency.org/cpi2018 (6/10/2019)
  18. https://www.transparency.org/news/pressrelease/transparency_international _launches_campaign_to_repatriate_africas_stolen_w
  19. https://www.unodc.org/documents/brussels/UN_Convention_Against_ Corruption .pdf
  20. https://www.unodc.org/documents/brussels/UN_Convention_Against_ Corruption.pdf (16/01/2019)
  21. https://www.unodc.org/documents/treaties/UNCAC/Status-Map /UNCAC_Status_Map_Current.pdf (31/5/2019)
  22. https://www.unodc.org/islamicrepublicofiran/en/unodc_iran_country_partnershi p_programme.html?lf=35&lng=en (05/04/2019)
  23. www.coe.int
  •