نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشگاه تهران ، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، پردیس البرز دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 پژوهشگر پسادکتری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده
با پیشرفت فناوری و درهم‌تنیدگی اقتصاد کشورهای دنیا در عصر حاضر، تحریم‌های یکجانبة اقتصادی به‌عنوان حربه‌ای کارا و رایج، توسط کشورهای قدرتمند دنیا، برای تحت فشار قرار دادن کشور هدف، مورد توجه قرار گرفته و کاربردی متفاوت از دوران گذشته یافته است. با دگرگون شدن ماهیت و قدرت تحریم‌های اقتصادی، کشورهای قدرتمند تلاش کرده‌اند تا با بهره‌گیری حداکثری از این اهرم فشار، بـه‌صـورت یکجانبه یا با همراه کردن سایر کشورها، به وضع این نوع مقررات محدودکننده علیـه کشورها و دولت‌هایی که تابع سیاست خارجی این کشورها نیستند، بپردازند. بیشترین آثار زیانبار این تحریم‌های یکجانبه بر حقوق بنیادین شهروندان عادی سرزمین‌های هدف از جمله حق سلامتی و حق دسترسی بر غذا قابل مشاهده است که به بروز پرسش‌ها و ابهام‌هایی در تعیین دامنة مسئولیت کشور تحریم‌کننده در برابر آثار زیانبار این اقدام‌های تحریمی، منجر شده است. مقالة حاضر، ضمن بررسی عوامل مؤثر بر تشدید آثار تحریم‌های اقتصادی بر کشور تحریم‌شده، درصدد پاسخگویی به این پرسش است که کشورهای تحریم‌کننده، تا چه حد نسبت به حقوق بنیادین مردم کشور هدفِ تحریم، مطابق با موازین حقوق بشری و قواعد حقوق بین‌الملل، دارای مسئولیت و تکلیف هستند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Human rights Obligations of the Sanctioning State in Relation to the People of the Sanctioned State: From Issuing Sanction Exemptions to Effective Removal of Impediments
نویسندگان [English]
- Seyed Mohamadhassan Razavi 1
- Maryam Qasemi 2
- Fateme Zeynodini 3
1 Assistant Prof., Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
2 MA. Student in International Law, Faculty of Law and Political Science, Alborz Campus, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Postdoc Researcher, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]
With the development of technology and the interconnection of economies, the use of unilateral sanctions by powerful states, as a tool to exert pressure on the target country, has both increased and acquired a different function compared to the past. The most detrimental effects of unilateral sanctions can be seen on the fundamental rights of ordinary citizens of the target countries, including the right to health and the right to access food. Thus, the question arises as to the extent of the sanctioning state’s responsibility for the violation of such rights. This paper will study the factors influencing the increase in the impact of economic sanctions on the sanctioned country, and will examine how, under international and human rights law, the sanctioning state can be held responsible with respect to the fundamental human rights of the sanctioned country’s people.
کلیدواژه‌ها [English]
- economic sanctions
- fundamental human rights
- right to food and medicine
- extraterritorial sanctions
- comprehensive sanctions
- multilateral sanctions
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- ابراهیم گل، علیرضا (1397)، مسئولیت بین‌المللی دولت «متن و شرح مواد کمیسیون حقوق بین‌الملل»، چ دهم، تهران: شهر دانش.
- آقایی، سید داوود؛ علاقه‌بند حسینی، یونس؛ قنبری، امین (1398)، دعاوی ایران در دیوان بین‌المللی دادگستری، چ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- میرعباسی، سید باقر؛ سادات میدانی، سید حسین (1396)، دادرسی‌های بین‌المللی، دیوان بین‌المللی دادگستری در تئوری و عمل، چ هفتم، تهران: جنگل.
- انگلیسی
- A) Books
- Borelli, Silvia & Olleson, Simon (2010), 'Countermeasures: obligations relating to human rights and humanitarian law', (Oxford University Press).
- Carter, Barry E (1988), International economic sanctions: Improving the haphazard US legal regime (Cambridge university press Cambridge).
- Grauvogel, Julia (2014), 'Regional sanctions against Burundi: a powerful campaign and its unintended consequences'.
- Haugen, Hans Morten (2007), The right to food and the TRIPS agreement: with a particular emphasis on developing countries' measures for food production and distribution (Brill).
- Hufbauer, Gary Clyde, Schott, Jeffrey J, and Elliott, Kimberly Ann (1990), Economic sanctions reconsidered: History and current policy (1: Peterson Institute).
- Minear, Larry et al. (1998), 'Toward more human and effective sanctions management: enhancing the capacity of the United Nations system', OCCASIONAL PAPER-THOMAS J WATSON JR INSTITUTE FOR INTERNATIONAL STUDIES.
- Pomeranz, Lenina (2017), 'Economic sanctions as a political instrument in international relations: the case of the Russian Federation'.
- Wallensteen, Peter (2000), 'A Century of Economic Sanctions: A Field Revisited in Uppsala Peace Research Papers', (University of Uppsala).
- B) Articles
- Garfield, Richard;Devin, Julia & Fausey, Joy (1995), 'The health impact of economic sanctions', Bulletin of the New York academy of medicine, Vol.72, No.2, 454.
- Gasser, Hans-Peter (1996), 'Collective economic sanctions and international humanitarian law--An enforcement measure under the United Nations Charter and the right of civilians to immunity: An unavoidable clash of policy goals?', Zeitschrift für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht, Vol. 56, pp.871-904.
- Gordon, Joy (1999), 'Economic Sanctions, Just War Doctrine, and the" Fearful Spectacle of the Civilian Dead"', Crosscurrents, pp.387-400.
- Howlett, Amy (2004), 'Getting Smart: Crafting Economic Sanctions That Respect All Human Rights', Fordham L. Rev., 73, 1199.
- Ilieva, Jana, Dashtevski, Aleksandar, and Kokotovic, Filip (2018), 'ECONOMIC SANCTIONS IN INTERNATIONAL LAW', UTMS Journal of Economics, 9 (2).
- Jazairy, Idriss (2019), 'Unilateral Economic Sanctions, International Law, and Human Rights', Ethics & International Affairs, Vol. 33, No. 3, pp.291-302.
- Kaempfer, William H & Lowenberg, Anton D (1999), 'Unilateral versus multilateral international sanctions: A public choice perspective', International Studies Quarterly,Vol. 43, No. 1, pp.37-58.
- Macrae, Joanna & Zwi, Anthony B (1992), 'Food as an instrument of war in contemporary African famines: a review of the evidence', Disasters, Vol. 16, No. 4, pp.299-321.
- Pape, Robert A (1997), 'Why economic sanctions do not work', International security, 22 (2), pp.90-136.
- Petrescu, Ioana (2016), 'The humanitarian impact of economic sanctions', Europolity-Continuity and Change in European Governance, 10 (2), 205-46.
- Razavi, Seyed MH & Zeynodini, Fateme (2019), 'Economic Sanctions and Protection of Fundamental Human Rights: A Review of the ICJ's Ruling on Alleged Violations of the Iran-US Treaty of Amity', Pac. Rim L. & Pol'y J., Vol.29, 303-339.
- Scharf, Michael P & Dorosin, Joshua L (1993), 'Interpreting UN sanctions: The rulings and role of the Yugoslavia Sanctions Committee', Brook. J. Int'l L., Vol.19, 771-827.
- Walde, Thomas W (2001), 'Managing the Risk of Sanctions in the Global Oil & (and) Gas Industry: Corporate Response under Political, Legal and Commerical Pressures', Tex. Int'l LJ, Vol.36, 183-214.
- SELECT COMMITTEE ON ECONOMIC AFFAIRS, THE IMPACT OF ECONOMIC SANCTIONS, 2006–7, HL 96-I, 17 (UK)
- U.N. Human Rights Council, Rep. of the Special Rapporteur on the Negative Impact of Unilateral Coercive Measures on the Enjoyment of Human Rights, 34, A/HRC/39/54 (2018).
- U.N. Comm. on Economic, Social and Cultural Rights, General Comment No. 14: The Right to the Highest Attainable Standard of Health (Art. 12), 41, E/C.12/2000/4 (2000)
- U.N. CESCR, General Comment No. 12, 37.
- U.N. Comm. on Economic, Social and Cultural Rights, General Comment No. 8 on the Work of Its Seventeenth Session, E/C.12/1997/8 (1997).
- National Security Presidential Memorandum Relating to the Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA), U.S. DEP’T OF TREASURY 1 (May 8, 2018), https://www.treasury.gov/resourcecenter/sanctions/Programs/ Documents/jcpoa_winddown_faqs.pdf.
- Alleged Violations of the 1955 Treaty of Amity, Economic Relations, and Consular Rights (Islamic Republic of Iran v. U.S.), Application Instituting Proceedings, 2018 I.C.J. 175 (July 16).
- Clarifying Guidance on Humanitarial Assistance and Related Exports to the Iranian People, TREASURY DEP’T OFFICE OF FOREIGN ASSETS CONTROL (Feb. 6, 2013), https://www.treasury.gov/resourcecenter/sanctions /Programs/Documents/hum_exp_iran.pdf.
- Iranian Provisional Measures, Alleged Violations of the 1955 Treaty of Amity, 89.
- U.N. Comm. on Economic, Social and Cultural Rights, General Comment No. 8 on the Work of Its Seventeenth Session, E/C.12/1997/8, 5.
- EU Council Regulation 961/2010, 2010 O.J. (L 281) 1.
- EU Council Regulation 267/2012, art. 19, 2012 O.J. (L 88) 1, 9
- Comm. on Econ., Soc. and Cultural Rights, Third Periodic Rep. on the Work of Its Seventeenth Session, E/C.12/1/Add.17, 7 (Dec. 12, 1997).
)