نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار، گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکدۀحقوق، دانشگاه قم، قم، ایران
2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران
چکیده
در این نوشتار نسبت اندیشه‌های هایدگر و تأثیر آن بر گفتمان فلسفی حقوق عمومی تحلیل و ارزیابی شده است. هایدگر تفسیر متفاوتی از سایر فیلسوفان از انسان در جهان دارد. آنچه می‌تواند وجه مشترک اندیشه‌های هایدگر و فلسفه حقوق عمومی باشد، مباحث مربوط به انسان است که بر قرائت مبتنی بر شأن وجودی و ذات انسانی حقوق استوار است. در واقع، اگر بخواهیم قائل به تأثیر اندیشۀ هایدگر بر حقوق عمومی باشیم، باید به سراغ مباحثی رفت که از شأن وجودی انسان صحبت می‌شود. جایی که نقطۀ آغاز مباحث مربوط به حقوق و آزادی‌های فردی است. از نظر هایدگر بحران کنونی انسان در غفلت از گوهر و ذات وی است که از حقیقت وجود وی قوام می‌گیرد. در نهایت باید بر تأثیر نوع خاصی از انسان‌شناسی هایدگر بر شکل‌گیری قرائت‌هایی از انسان و جایگاه آن در جامعه و نظام حقوقی صحبت کرد. بر این اساس ابتدا به جایگاه انسان در اندیشۀ هایدگر خواهیم پرداخت و سپس تأثیر قرائت هایدگری از انسان را در فلسفۀ حقوق عمومی در چارچوب مفاهیمی چون اومانیسم، حقوق بشر، حاکمیت در عصر مدرن، آزادی، دموکراسی و فنناوری بحث خواهیم کرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Heidegger’s Reading of Anthropology and its Impact on the Philosophy of Public Law
نویسندگان [English]
- Ali Mashhadi 1
- Morvarid Ahouri 2
1 Associate Professor of Public Law Department, University of Qom, Qom, Iran
2 Phd Student of Public law, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran
چکیده [English]
In this paper, the ideas of Heidegger and their impact on the philosophy of public law has been analyzed. The common point between Heidegger's thoughts and the philosophy of public law is their view of human beings, which is based on the existential dignity and human nature of law. In fact, if we are to consider the influence of Heidegger on public law, we must go back to issues related to the inherent dignity of human beings. From Heidegger’s point of view, the roots of the current human crisis lie in the ignorance of human essence. Moreover, the effect of Heidegger's special type of anthropology on the formation of man and his place in society and the legal system should be discussed. This paper attempts to analyze some aspects of this approach on the basic teachings of the philosophy of law. Therefore, we will first discuss the place of man in Heidegger's thoughts and then examine the effect of Heidegger's views on human rights in the philosophy of public law within the framework of concepts such as humanism, human rights, sovereignty in the modern era, freedom, democracy and technology.
کلیدواژه‌ها [English]
- Heidegger
- philosophy of public law
- human rights
- freedom
- subjectivity domination
- desein
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- احمدی، بابک (1381)، هایدگر و تاریخ هستی، تهران: مرکز.
- بارت، ویلیام (1362)، اگزیستانسیالیسم چیست؟، ترجمۀ منصور مشکین‌پوش، تهران: آگاه.
- براون، کالین (1375)، فلسفه و ایمان مسیحی، ترجمۀ طاوس میکائیلیان، چ اول، تهران: علمی و فرهنگی.
- بیستگی، میگل (1389)، هایدگر و امر سیاسی، ویراست دوم، تهران: ققنوس.
- پولانزاس، آر (1377)، طبیعت اشیا و حقوق، پژوهش دربارۀ دیالکتیک و واقعیت ارزش، ترجمۀ دکتر نجادعلی الماسی، چ اول، تهران: دادگستر.
- شریفی طرازکوهی، حسین (1380)، حقوق بشر، نظریه‌ها و رویه‌ها، طرح تقویت ظرفیت‌های آموزش و پژوهش حقوق بشر، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با همکاری برنامۀ عمران سازمان ملل متحد، چ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- زمانی، مهدی (1386)، تاریخ فلسفۀ غرب، ج 2، چ اول، تهران: دانشگاه پیام نور.
- قاضی، ابوالفضل (1383)، بایسته‌های حقوق اساسی، چ هفدهم، تهران: میزان.
- کوروز، موریس (1378)، فلسفۀ هایدگر، برگردان محمود نوالی، تهران: حکمت.
- کین، سم (1382)، گابریل مارسل، ترجمۀ مصطفی ملکیان، تهران: نگاه معاصر.
- لایون، دیوید (1387)، پسامدرنیته، ترجمۀ محسن حکیمی، چ سوم، تهران: آشیان.
- مشهدی، علی (1392)، حق بر محیط زیست سالم، چ اول، تهران: میزان.
- مصلح، علی‌اصغر (1384)، فلسفه‌های اگزیستانس، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
- هیوود، اندرو (1387)، کلیدواژه‌ها در سیاست و حقوق عمومی، ترجمۀ اردشیر امیرارجمند و سید باسم موالی‌زاده، چ اول، تهران: امیرکبیر.
ب) مقالات
- احمدی‌زاده، حسین (1390)، «انسان، مبنای شناسایی وجود»، مجلۀ زمانه، ش 102 و 103، مرداد و شهریور.
- امیری، عباسعلی (1395)، «گذر از متافیزیک»، معرفت فلسفی، ش2، زمستان.
- سعدی‌پور، محمدجواد (۱۳۹6)، «بررسی مفاهیم آزادی و حقوق بشر در انسان‌شناسی فلسفی سید احمد فردید و سید حسین نصر در مقایسه با انسان‌شناسی مدرنیته» ، دومین کنفرانس بین‌المللی مطالعات اجتماعی فرهنگی و پژوهش دینی، رشت، 11 تیر 1396.
- خزاعی، زهرا (1380)، «اومانیسم ساتر در نگاه هیدگر»، پژوهش‌های فلسفی ـ کلامی، ش 9 و 10، پاییز و زمستان.
- داوری اردکانی، رضا (1389)، «هایدگر و گشایش راه تفکر آینده»، در مجموعۀ فلسفه و بحران غرب، تهران: هرمس.
- سهرابی‌فر، محمدتقی (1396)، «هایدگر و ذاتمندی انسان»، مجلۀ قبسات، ش2.
- شقاقی، حسین (1387)، «مقایسه‌ای بین اندیشه‌های پست‌مدرن و سنت‌گرایی»، ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت، سال سوم، ش2 (14 پیاپی).
- علی‌پور، ابراهیم (1385)، «تحولات عصر مدرن و نیازهای اساسی انسان معاصر از نگاه مارتین هیدگر»، نقد و نظر، ش 43 و 44، پاییز و زمستان.
- فتحی، علی،(1390)، «اگزیستانسیالیسم و اصالت وجود با تأکید بر صدرالمتألهین و هیدگر»، پژوهشنامۀ حکمت و فلسفۀ اسلامی، ش 36، تابستان.
- گلن، گری (1390)، «هستی انسان در اندیشۀ هایدگر»، مجلۀ خردنامه، ترجمۀ مهدی قنبری، سال سوم، ش 7.
- مشهدی، علی (1394)، «از عمومی شدن حقوق خصوصی تا خصوصی شدن حقوق عمومی؛ مشروعیت و قلمرو مداخلۀ دولت در اندیشۀ هابرماس»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، ش 2، تابستان.
- ----------- (1400)، «تأملی بر چالش‌های اخلاقی مدرنیته در مواجهه با حقوق محیط زیست»، مجلۀ اخلاق زیستی، ش 36.
- منوچهری، عباس (1385)، «عقل سرخ و حق سبز، انسان‌شناسی اشراقی و حق انسانی»، پژوهش سیاست نظری، ش 3، پاییز و زمستان.
ج) پایان‌نامه‌ها
- اشتهاردی، پیمان (1385)، ضرورت آموزش عقل حداقلی و حقوق بشر، پایان‌نامۀ مقطع کارشناسی ارشد حقوق بشر، دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
- پیش‌دستی بروجردی، علی‌اکبر (1390)، مبانی فلسفی حقوق بشر در اندیشۀ مارتین هایدگر، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق بشر، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
- انگلیسی
- A) Books
- Ben-Dor, O. (2007), Thinking about law: In silence with Heidegger. Bloomsbury Publishing.
- Cooley, C. H. (1992), Human nature and the social order, Transaction Publishers.
- Day, R. E. (2010), Martin Heidegger’s Critique o f Informational Modernity, Critical Theory For Library And Information Science.
- Ganty, E. (1997), Penser la modernité: essai sur Heidegger, Habermas et Eric Weil (Vol. 8). Presses universitaires de Namur.
- Heidegger, M., Tietjen, H., & Martineau, E. (1987). De l'essence de la liberté humaine: introduction à la philosophie, Gallimard.
- Heidegger, M. (1962), Being and Time, Translated by John Macquarrie and Edward Robinson, New York, USA, Harper and Row.
- Rouland, N. (1991), Aux confins du droit: anthropologie juridique de la modernité, odile Jacob.
- Starr, J., & Collier, J. F. (1989), History and power in the study of law: New directions in legal anthropology, Cornell University Press.
- Wolin, R., (2016), The politics of being: the political thought of Martin Heidegger, Columbia University Press.
- B) Articles
- Assier-Andrieu, Louis (1989), "L'anthropologie et la modernité du droit", Anthropologie et sociétés13.1 , pp. 21-33.
- Carino, J. V. (2009), "Heidegger and the Danger of Modern Technology", Philippiniana sacra, Vol.44, No.132, pp.491-504.
- De Ville, J. (2009), "Rethinking the notion of a ‘Higher Law’: Heidegger and Derrida on the Anaximander fragment", Law and Critique, Vol.20, No.1, pp.59-78.
- De Waelhens, A. (2008), " La philosophie de Heidegger et le nazisme", Les temps modernes, Vol.4, pp.26-36.
- Haucke, K. (1998), " Anthropologie bei Heidegger. Über das Verhältnis seines Denkens zur philosophischen Tradition". Philosophisches Jahrbuch, Vol.105, No.2, pp.321-345.
- Heidegger, M. (1977), "Letter on Humanism", in Basic writings, ed. by D.F. Krell, New York, London, Harper and Row press.
- Lee, J. (2015), "L'ego et le Dasein: une confrontation entre Descartes et Heidegger" (Doctoral dissertation, Paris 10).
- Lindberg, Susanna (2014), "Penser avec Hegel. Le cas du cours de Heidegger sur la Philosophie du droit de Hegel en 1934/1935." Qu’appelle-t-on la pensée?, pp.78-111.
- Penser avec Hegel. " Le cas du cours de Heidegger sur la Philosophie du droit de Hegel en 1934/1935". Qu’appelle-t-on la pensée?, 78-111.
- Löwith, K., & Rovan, J. (2008), " Les implications politiques de la philosophie de l'existence chez Heidegger", Les temps modernes, Vol.4, pp.10-25.
- Moore, S. F. (1969),"Law and anthropology".Biennial Review of Anthropology, Vol.6, pp.252-300.
- Romanillos, J. L. (2015). " Nihilism and modernity: Louis‐Ferdinand Céline's Journey to the end of the night". Transactions of the Institute of British Geographers, Vol.40, Nol.1, pp.128-139.
- Muldoon, Ryan et al. (2014), "Disagreement behind the veil of ignorance", Philosophical Studies, 170.3, pp.377-394.
- Schlegel, F. (1997), " Subiectität bei Heidegger: Zu einem Schlüsselbegriff des seinsgeschichtlichen Denkens". Archiv für Begriffsgeschichte, Vol.40, pp.160-175.
- Schlosser, E. (1994), M. Heidegger et la philosophie du droit (Doctoral dissertation).
- Vermeule, Adrian (2001), "Veil of ignorance rules in constitutional law", Yale LJ111.
)