نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، گروه حقوق، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
2 دانشیار حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکدة حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3 استاد حقوق کیفری و جرم‌شناسی، گروه حقوق، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
چکیده
حق متهم به برخورداری از وکیل در نظام‌های ملی عدالت کیفری به رسمیت شناخته شده است. الزامات بین‌المللی نیز حاکی از پذیرش این حق در منابع مختلف حقوق بین‌الملل از جمله اسناد بین‌المللی و رویة قضایی بین‌المللی است. در میان اسناد بین‌المللی، کنوانسیون وین در مورد روابط کنسولی (1963) حق برخورداری از وکیل برای اتباع بیگانه را در قالب حق معاضدت کنسولی مورد تأکید قرار داده است. رأی دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیة لاگراند (۲۰۰۱) از مهم‌ترین آرای بین‌المللی صادره در مورد حق متهم بیگانه به برخورداری از معاضدت کنسولی است. مقالة پیش‌رو، به این پرسش اساسی پاسخ می‌دهد که حق متهم بیگانه به برخورداری از معاضدت کنسولی در رأی دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیة لاگراند (2001) چگونه منعکس شده است؟ یافته‌های مقالة حاضر حاکی از آن است که حق متهم بیگانه به برخورداری از وکیل در قضیة لاگراند، به‌تبع کنوانسیون وین، در قالب حق معاضدت کنسولی به رسمیت شناخته شده است و دیوان حق متهم به برخورداری از این معاضدت را حقی فردی تلقی می‌کند که ذی‌نفع اصلی آن متهم است، نه دولت متبوع او.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Right to Consular Assistance of a Foreign Accused Person in Light of the ICJ Judgment in LaGrand Case
نویسندگان [English]
- Sayed Mostafa Mousavi Mirkalaei 1
- Bagher Shamloo 2
- Iraj Goldoozian 3
1 Phd. Student on Criminal Law and Criminology, Law Department, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran
2 Associate Prof., Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Professor on Criminal Law and Criminology, Law Department, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran
چکیده [English]
The right to counsel for the accused is recognized in the national criminal justice systems. International obligations also indicate the recognition of this right in various sources of international law including international instruments and international jurisprudence. Among international instruments, the Vienna Convention on Consular Relations (1963) emphasizes the right to counsel for the alien accused in the form of the right to consular assistance. The judgment of the International Court of Justice in the La Grand Case (2001) is one of the most important international judgments on the right to consular assistance for the alien accused. The present article papers answers the principal question of how the right to consular assistance for the alien accused is reflected in the judgment of the International Court of Justice in the La Grand Case (2001). The findings of the present article paper indicate that the right to counsel for the alien accused in La Grand Case is according to the Vienna Convention recognized in the form of the right to consular assistance and the Court considers the right to consular assistance for the accused to be an individual right which its main beneficiary is the accused, not his state.
کلیدواژه‌ها [English]
- right to counsel
- right to consular assistance
- human rights
- international court of justice
- lagrand case
- alien accused
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1368)، ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش.
- جوزف، سارا و دیگران (1395)، میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، دعاوی، آموزه‌ها، تفاسیر، ترجمة سید قاسم زمانی، ج1، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
- ذوالعین، پرویز (1375)، حقوق کنسولی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
- شهسواری، احسان (1395)، پیوند حمایت کنسولی از اتباع و حق بر دادرسی عادلانه: رهیافتی انسانی در پرتو رویة قضایی بین‌المللی، تهران: خرسندی.
- شفیق‌العانی، محمد (1950)، اصول‌المرافعات و الصکول فی‌القضاء الشرعی: مدخل الفقه العام، بغداد، مطبعه‌العانی، مجلد الثانی.
- صدر، جواد (۱۳۷۴)، حقوق دیپلماتیک و کنسولی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1398)، حقوق بین‌الملل عمومی، تهران: گنج دانش.
- قاری سیدفاطمی، سید محمد (1389)، حقوق بشر در جهان معاصر، دفتر دوم، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
ب) مقالات
- اسفندیاری بیات، حمزه؛ شفیعی، حسن (1396)، «بررسی حقوق دفاعی متهم در مرحلة تحقیقات مقدماتی در اساسنامة دیوان کیفری بین‌المللی»، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، ش (3)2، ص 46-37.
- بیگ‌زاده، ابراهیم (۱۳۸۵)، «حمایت کنسولی از اتباع»، فصلنامة سیاست خارجی، ش (۲)۴، ص ۶79-۶41.
- جعفری، جلال؛ کرامتی معز، هادی؛ محمود سلطانی، طاهره (1396)، «تساوی سلاح در فرایند عدالت کیفری ایران و کامن‌لا با نگرش به اسناد بین‌المللی»، فصلنامة مطالعات حقوق، ش 15، ص 167-145.
- رستمی غازانی، امید (1392)، «حق برخورداری از وکیل در محاکمات کیفری بین‌المللی»، مجلة حقوقی دادگستری، ش 83، ص 83-59.
- شهبازی، آرامش؛ کاشانی، جواد (1392)، «اعدام اتباع ایرانی در عربستان سعودی: ضرورت بازخوانی رویة قضایی در خصوص نقض مفاد کنوانسیون روابط کنسولی (1963)»، فصلنامة روابط خارجی، ش (2)5، ص 92-63.
- فضائلی، مصطفی؛ ملاکه، ابراهیم (1394)، «حق داشتن وکیل در اسلام و حقوق بین‌المللی بشر با تأکید بر مرحلة –تحقیقات مقدماتی»، پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، ش 5، ص 168-139.
- محبی، محسن؛ بذّار، وحید (1397)، «اقدامات تأمینی (دستور موقت) دیوان بین‌المللی دادگستری: الزام یا توصیه؟ نگاهی دوباره به رأی دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیة برادران لاگراند»، فصلنامة قضاوت، ش 95، ص 115-91.
- انگلیسی
- A) Books
- Cummins, Sally J, & david P. Stewart (2001), Digest of United States Practice in International Law, Washington, United States Department of States(Office of the Legal Adviser), International Law Institute.
- B) Articles
- Avilia, Dewi (2017), “Consular Assistance for Nationals Detained by a Foreign Government: States Policies and Practices”, Indonesia Law Review, Vol.7(1), pp.113-134.
- Carter, Linda E. (2003), “Compliance with ICJ Provisional Measure and the Meaning of Review and Reconsideration under the Vienna Convention on Consular Relations: Avena and Other Mexican Nationals (Mex. V. U.S.)”, Michigan Journal of International Law, Vol.25, No.1, pp.117-134.
- Ferdinandusse, W.N.(2003), “Out of the Black-Box?: The International Obligation of State Organs”, Brooklyn Journal on International Law, Vol.29, No.1, pp.45-127.
- Schiffman, Howard S. (2002). “The LaGrand Decision: The Evolving Legal Landscape of the Vienna Convention on Consular Relations in the U.S. Death Penalty Cases”, Santa Clara Law Review, Vol.42, No.4, pp.1099-1135.
- Tams, Christian J. (2002), “Consular Assistance: Rights, Remedies and Responsibility: Comments on the ICJ’s Judgment in the LaGrand Case”, European Journal of International Law, Vol.13, No.5, pp.1257-1259.
- Veneziano, Sabina (2019), “A Brief Criticism of the United States’ Strategic Actions in Three Pending I.C.J. Cases”, International Law and Politics Journal, Vol.51, No.2, pp.965-980.
- Zhang, Jixi (2009), “Fair Trial Rights in ICCPR”, Journal of Politics and Law, Vol.2(4), pp.39-44.
- C) Documents
- Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, Adopted at 1984, Entry into Force at 1987.
- Convention on the Rights of the Child, Adopted at 1989, Entry into Force at 1990.
- General Assembly resolution 40/144, “Declaration on the Human Rights of Individuals who are not nationals of the country in which they live”, Adopted at 13 December 1985.
- International Covenant on Civil and Political Rights, Adopted at 1966, Entry into Force at 1976.
- Rome Statute of the International Criminal Court, Adopted at 1998, Entry into Force at 2002.
- U.N. Doc.(1945), Statute of the International Court of Justice, Signed at 26June1945, Entered into Force at 24Oct.1945.
- U.N. Doc. CCPR/C/GC/32 (Aug. 23, 2007), “Article 14: Right to equality before courts and tribunals and to a fair trial” Human Rights Committee - Ninetieth Session: General Comment 32.
- Universal Declaration of Human Rights, 1948.
- Vienna Convention on Consular Relation, Signed At 24April 1963, Ratified At 19March 1967.
- D) Cases
- ICJ Reports(1999), Case Concerning “LaGrand”, Germany V. United State of America, Provisional Measure, 3March.
- ICJ Reports(2001), Case Concerning “LaGrand” (Germany V. US.), Judgment on Merit, 27June.
- Inter American Court of Human Rights(1999), Advisory Opinion OC-16/99 about “The Right to Information on Consular Assistance in the Framework of the Guarantees of the Due Process of Law” (Requested by United Mexican States), 1 Oct.
)