نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه حقوق، دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
مطالعات میان‌رشته‌ای از حوزه‌های جدید در معرفت‌شناسی است که از قلمرو مطالعات کلاسیک و محض یک دانش فرا می‌رود و روش تازه‌ای را پیش‌روی ما می‌گذارد. سیاستگذاری عمومی از مفاهیم میان‌رشته‌ای در علوم انسانی است که به فراخور کاربرد زمینه‌ای‌اش، از یک «مفهوم تخصصی» تا یک «رشتۀ دانشگاهی» شناخته می‌شود. این وضعیت گویای اهمیت و ظرفیت بالایِ آن در میانۀ مفاهیم علوم انسانی است. نوشتار حاضر با درک چنین اهمیتی، درصدد واکاوی این مفهوم در دانش حقوق عمومی برآمده است و به این سؤال پرداخته است: خوانش «سیاستگذاری عمومی» در حقوق عمومی چیست؟ در این زمینه مقالة پیشِ‌رو به لحاظ هدف بنیادی بوده و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به این نتایج دست یافته است که اولاً ماهیت بین‌رشته‌ای سیاستگذاری عمومی، فضا را برای فهم شایسته و دقیق این مفهوم در حقوق عمومی سخت می‌سازد؛ ثانیاً از آنجایی که جایگاه نخستین این مفهوم در دانش‌های دیگر قرار دارد، ازاین‌رو حقوق عمومی فقط به‌عنوان دانش متأخر، می‌تواند از ظرفیت‌های آن بهره‌برداری کند؛ ثالثاً خوانش مفهوم مذکور در حقوق عمومی، اساساً به اتکای زمینۀ کاربردی‌اش در حقوق، مانند سیاست‌های قضایی، قابل ارزیابی حقوقی است. بنابراین، این مفهوم در حقوق عمومی به‌تنهایی نمی‌تواند به‌عنوان تأسیس تخصصی به‌شمار آید؛ رابعاً به‌نظر می‌رسد مفاهیم سیاست و سیاستگذاری در لحظه‌ای که به‌عنوان مفهومِ میان‌رشته‌ای در میانۀ دانش‌های خاص قرار می‌گیرند، رنگ و بوی مفهوم‌شناسانه پیدا کرده و به فراخور زمینة دانشیِ خاص، قابل بحث هستند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Reading "Public Policy" from the Perspective of Public Law
نویسنده [English]
- Ayat Mulaee
Associate Prof., Department of Law, Faculty of Law & Social Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]
Interdisciplinary studies are one of the new fields in epistemology, which have gone beyond the realm of classical studies and offer us a new methodology. Public policy is an interdisciplinary concept in human sciences that is known for its contextual application, as a "specialized concept" to an "academic discipline". This situation shows its importance and high capacity among the concepts of human sciences. Understanding such importance, the present paper seeks to explore this concept in the knowledge of public law. In this regard, this paper achieved these results using a descriptive-analytical method. First; the interdisciplinary nature of public policy makes it difficult to properly and accurately understand this concept in public law. Secondly; since the first place of this concept is in other sciences, so public law can use its capacity only as a succedent knowledge. Thirdly; the reading of the mentioned concept in public law can be evaluated as legal based on its practical context in law, such as judicial policies. Therefore, the concept in public law alone cannot be considered as a specialized establishment. Fourth; it seems that the concepts of politics and policy-making at the moment when they are placed as an interdisciplinary concept among specific sciences have a conceptual color and smell and can be discussed according to the context of a specific knowledge.
کلیدواژه‌ها [English]
- legalization of politics. public policy making
- public law
- politics
- فارسی
الف) کتاب‌ها
- الوانی، سید مهدی (1377). تصمیم‌گیری و تعیین خطمشی دولتی. تهران: سمت.
- الوانی، سید مهدی و شریف‌زاده، فتاح (1381). فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
- الوانی، سید مهدی (1388). مدیریت عمومی. تهران: نی.
- تسلیمی، محمدسعید (1397). تحلیل فرایندی خط‌مشی‌گذاری و تصمیم‌گیری. تهران: سمت.
- شریعتمداری، مهدی (1391). اصول و مبانی مدیریت. تهران: کوهسار.
- گیوریان، حسن و ربیعی مندجین، محمدرضا (1384). تصمیم‌گیری و تعیین خطمشی دولتی. تهران: یکان.
- کاپوراسو، جیمز ای. و دیوید پی. لوین (1387). نظریه‌های اقتصاد سیاسی، ترجمۀ محمود عبدالله‌زاده، تهران: ثالث.
- فروند، ژولین (1384). سیاست چیست؟.ترجمۀ عبدالوهاب احمدی، تهران: آگه.
- هاولت، مایکل، ام. رامش و آنتونی پرل (1399). مطالعۀ خطمشی عمومی. ترجمۀ عباس منوریان و ابراهیم گلشن، تهران: کتاب مهربان.
ب) مقالات
- آقایی طوق، مسلم (1392). تحلیل تحلیل اقتصادی حقوق. مطالعات حقوق تطبیقی، 4(2)، 1-17.
- امیرارجمند، اردشیر (1381). سیاست‌های کلی نظام در پرتو اصل حاکمیت قانون و جمهوریت. راهبرد، 26، 70-90.
- رضایی، مهدی و رضوانی‌فر، محمدمهدی (1398). دستورگرایی و سیاستگذاری عمومی؛ تحلیلی بر جایگاه و کارکرد سیاستگذاری عمومی در منظومۀ حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی، 21(63)، 9-41.
- شهابی، مهدی (1398). از مطلق‌گرایی حقوقی تا نسبی‌گرایی حقوقی نقدی بر تحلیل برونو اپتی از جریان‌های حقوقی متعارض در پارادایم مدرنیتۀ حقوقی. فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، 49(4)، 1089-1108.
- مولائی، آیت (1394). نسبت ابزارهای خطمشی عمومی با مکاتب فکری. دوفصلنامۀ حقوق اداری، 3(9)، 53-75.
- وحدانی‌نیا، والی‌اله و دروعی، مسعود (1398). سیاستگذاری عمومی متاخر؛ گذار از حکومت‌محوری به حکمرانی. دولت‌پژوهی، 18، 131-170.
- انگلیسی
- A) Books
- Beany, M. (2009). “Analysis”, In: Stanford Encyclopedia of Philosophy. Available at: http://plato.stanford.edu/entries/analysis.
- Buchholz, Rogene A. (1985). Essentials of Public Policy for Management, Prentice-Hall Essentials of Management Series.
- Cairney, P. (2020). Understanding Public Policy, Theories and Issues. RED GLOBE Prss.
- Howlett, Michael, Ramesh, M, Perl, Anthony and Ferreia, Elisa Helena Xiol Y.(ed), (2022). Dictionary of Public Policy, Edward Elgar Publishing.
- Patterson, D. M. (2010). A Companion to Philosophy of Law and Legal Theory. Wiley-Blackwell.
- Stelmach, J., & Brozek, B. (2005). Methods of Legal Reasoning. Dordrecht, Springer.
- B) Articles
- Ghodoosi, F. (2016). The Concept of Public Policy in Law: Revisiting the Role of the Public Policy Doctrine in the Enforcement of Private Legal Arrangements. Nebraska Law Review, 94(3).
- Raipa, A. (2002). Public Policy and Public Administration: Development, Structure and Reciprocity”, VIEŠOJI POLITIKA IR ADMINISTRAVIMAS, Nr. 1, ISSN 1648-2603, 11-20.
- Shapiro, M. (1972). From Public Law to Public Policy, or the "Public" in "Public Law. Political Science, 5(4) , 410-418.
- Ghodoosi, F. (2016). The Concept of Public Policy in Law: Revisiting the Role of the Public Policy Doctrine in the Enforcement of Private Legal Arrangements. Nebraska Law Review, 94(3).
- Raipa, A. (2002). Public Policy and Public Administration: Development, Structure and Reciprocity. VIEŠOJI POLITIKA IR ADMINISTRAVIMAS, Nr. 1, ISSN 1648-2603, 11-20.
- Shapiro, M. (1972). From Public Law to Public Policy, or the "Public" in Public Law. Political Science, 5, (4) , 410-418.
- C) Websites
- Beany, M. (2009); “Analysis”, In: Stanford Encyclopedia of Philosophy. Available at: http://plato.stanford.edu/entries/analysis
)